เคยสงสัยไหมว่าทำไมนักบาสระดับซูเปอร์สตาร์ถึงยอมทิ้งแบรนด์ดังอย่าง Nike หรือ Adidas มาใส่รองเท้าแบรนด์จีนที่คุณอาจไม่เคยได้ยินชื่อ? เรื่องนี้ไม่ใช่แค่เรื่องของเงิน แต่เป็นเรื่องของการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในวงการรองเท้าบาสเกตบอลโลก
จากหลายพันคนที่เข้าสู่ NBA มีเพียงไม่กี่คนที่โชคดีได้เซ็นสัญญารองเท้า และยิ่งน้อยลงไปอีกที่จะมีรองเท้าซิกเนเจอร์เป็นของตัวเอง ทุกคนรู้จัก Michael Jordan กับ Kobe Bryant แต่มีหนึ่งชื่อที่น่าสนใจกว่า นั่นคือ Dwyane Wade ผู้บุกเบิกเส้นทางสำหรับนักบาสรุ่นหลัง
Dwyane Wade ทำในสิ่งที่หลายคนคิดว่าบ้า เขาทิ้ง Jordan Brand มาเซ็นสัญญากับ Li-Ning แบรนด์จากจีนที่แทบไม่มีใครรู้จักในอเมริกา
Wade บอกว่าเขาต้องการสร้างตำนานของตัวเองเหมือน Jordan Li-Ning ให้โอกาสเขาในการสร้างแบรนด์ “Way of Wade” ซึ่งปัจจุบันมีรองเท้าซิกเนเจอร์ออกมาแล้ว 10 รุ่น แต่ละรุ่นล้ำสมัยและมีเทคโนโลยีที่โหดไม่แพ้ยักษ์ใหญ่อย่าง Nike
ขณะที่ Li-Ning กำลังสร้างชื่อกับ Wade อีกแบรนด์จากจีนอย่าง Anta ก็ไม่รอช้า พวกเขาเซ็นสัญญากับ Klay Thompson ด้วยมูลค่ามหาศาลถึง 80 ล้านเหรียญสหรัฐ เป็นเวลา 10 ปี แม้จะแบรนด์น้องใหม่ในอเมริกา แต่ Anta เริ่มต้นในจีนตั้งแต่ช่วงต้นทศวรรษ 1990
ปัจจุบัน Anta อยู่อันดับ 4 ของบริษัทสินค้ากีฬาที่ใหญ่ที่สุดในโลก และแซงหน้า Nike ในยอดขายในจีนปี 2022 เหมือนฟ้าลิขิตให้พวกเขาพุ่งทะยานในวงการบาสเกตบอล
การเคลื่อนไหวครั้งใหญ่ของ Anta เกิดขึ้นในปี 2023 เมื่อพวกเขาเซ็นสัญญากับ Kyrie Irving ซูเปอร์สตาร์ที่พึ่งเลิกรากับ Nike หลังจากมีปัญหาฉาวโฉ่จากการโพสต์เนื้อหาต่อต้านชาวยิว Irving กลายเป็นประธานฝ่ายสร้างสรรค์ของแผนกบาสเกตบอลของ Anta
ก่อนหน้านี้ Irving มีรองเท้าซิกเนเจอร์กับ Nike ถึง 8 รุ่น และประสบความสำเร็จอย่างมาก ขึ้นชื่อเรื่องพื้นรองเท้ายึดเกาะดีเยี่ยม รองเท้า Kyrie 5 คอลเลคชั่น SpongeBob เป็นที่ต้องการมาก เรียกได้ว่าขายดีแบบสุด ๆ
แต่หลังจากความสัมพันธ์กับ Nike ขาดสะบั้น Anta ไม่รอช้าที่จะฉกฉวยโอกาสนี้ รองเท้ารุ่นแรกของ Irving กับ Anta ดูเหมือนเป็นส่วนต่อของไลน์ Nike เดิม แต่มีการเพิ่มเทคโนโลยีใหม่ๆ ที่โคตรเจ๋ง
ไม่เพียงแค่ Anta และ Li-Ning แบรนด์ Peak ก็เริ่มมองนักกีฬาที่ไม่ได้รับโอกาสจากแบรนด์ใหญ่ อย่าง Andrew Wiggins และ Lou Williams ที่มีรองเท้าซิกเนเจอร์กับ Peak สิ่งที่เป็นไปไม่ได้กับแบรนด์ดั้งเดิม
อะไรที่ทำให้แบรนด์จีนเหล่านี้ประสบความสำเร็จในตลาด NBA? ขนาดของตลาดในจีนเป็นคำตอบสำคัญ ประเทศที่มีประชากรมากกว่า 1.4 พันล้านคนเป็นตลาดที่ใหญ่มหาศาลสำหรับรองเท้าบาสเกตบอล
ซึ่งเป็นสิ่งที่ดึงดูดนักบาสที่มองเห็นโอกาสทองในการขยายแบรนด์ของตนในจีน จึงร่วมมือกับแบรนด์รองเท้าจีนเพื่อคว้าโอกาสนี้ เป็นการตัดสินใจทางธุรกิจที่ฉลาดมาก ๆ
แต่เราจะพูดถึงอิทธิพลของจีนใน NBA โดยไม่พูดถึง Yao Ming ไม่ได้ ยักษ์ใหญ่สูง 7 ฟุต 6 นิ้วผู้ได้รับการบรรจุเข้า Hall of Fame คนนี้คือผู้เชื่อมโยงระหว่างจีนกับ NBA
Yao Ming ไม่ใช่แค่นักกีฬาที่มีทักษะเทพ แต่เป็นทูตทางวัฒนธรรมให้กับประเทศบ้านเกิด เขาได้รับเลือกเป็น NBA All-Star 8 ครั้งในช่วง 8 ฤดูกาลที่เขาเล่น สถิติที่แทบไม่มีใครทำได้
ความสำเร็จของ Yao Ming ทำให้กีฬาบาสเกตบอลเริ่มเป็นที่นิยมในจีน และจากจุดนั้นตลาดรองเท้าผ้าใบก็บูมอย่างไม่เคยมีมาก่อน สร้างสะพานให้นักกีฬารุ่นต่อๆ มาข้ามไปได้อย่างง่ายดาย
ในช่วงแรก Yao เซ็นสัญญากับ Nike และ Reebok แต่ในช่วงท้ายอาชีพ เขาย้ายไปอยู่กับ Li-Ning ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการยอมรับแบรนด์รองเท้าจีนในวงการ NBA
เมื่อ Yao สร้างความเชื่อมโยงระหว่างจีนกับ NBA ลีกก็เริ่มส่งทีมไปทัวร์บาสเกตบอลประจำปีทั่วประเทศจีน มีฝูงชนมหาศาลที่งานพบปะแฟนๆ และโอกาสถ่ายภาพบนกำแพงเมืองจีน
David Stern ผู้บริหาร NBA ในขณะนั้นมุ่งเป้าขยาย NBA ในระดับโลกอย่างแน่วแน่ จัดตั้ง NBA China ขึ้น การตัดสินใจครั้งนี้ช่วยให้ NBA เพิ่มรายได้มากโข และเปิดโอกาสให้นักกีฬาสร้างชื่อในตลาดจีน
สำหรับนักกีฬา NBA ยุคปัจจุบัน Jimmy Butler ทำให้ Li-Ning เป็นบ้านของเขาหลังจากเคยอยู่กับ Jordan Brand โดยแทบไม่เคยได้รับรองเท้าซิกเนเจอร์เป็นของตัวเอง Li-Ning รีบออก JB1 และล่าสุดคือ JB2 ให้กับเขา
แม้ว่าแบรนด์รองเท้าจีนจะยังไม่อาจแข่งกับยักษ์ใหญ่อย่าง Nike และ Adidas ในอเมริกา แต่การเติบโตของพวกเขาน่าทึ่งมาก แสดงให้เห็นถึงการเติบโตของวัฒนธรรมบาสเกตบอลจีน
ในขณะเดียวกัน Chinese Basketball Association (CBA) ก็เป็นลีกที่ดีที่สุดรองจาก NBA สำหรับนักบาสต่างชาติ ตำนานอย่าง Stephon Marbury และ Tracy McGrady ก็สามารถสร้างรายได้ที่ดีจากการเล่นที่นั่น
การเติบโตของแบรนด์รองเท้าจีนใน NBA ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะความบังเอิญ แต่เป็นผลจากการวางแผนอย่างรอบคอบและการลงทุนต่อเนื่อง พวกเขารู้ดีว่าการสร้างแบรนด์ระดับโลกต้องใช้เวลาและความอดทน
แบรนด์เหล่านี้มักเสนอโอกาสที่ดีกว่าให้กับนักกีฬาที่อาจไม่ได้รับความหมายปองจากแบรนด์ใหญ่ เช่น การมีรองเท้าซิกเนเจอร์เป็นของตัวเอง ซึ่งเป็นความฝันของนักกีฬาทุกคน
แม้ว่าพวกเขายังต้องเผชิญกับอคติและความไม่คุ้นเคยจากผู้บริโภคตะวันตก รวมถึงการแข่งขันจากแบรนด์ที่มีชื่อเสียงมายาวนาน แต่อนาคตของแบรนด์รองเท้าจีนใน NBA ดูสดใสเหลือเกิน
การลงทุนต่อเนื่องในการวิจัยและการตลาดอย่างชาญฉลาด ทำให้พวกเขากำลังสร้างตำแหน่งที่แข็งแกร่งในตลาดโลก สั่นคลอนอำนาจของแบรนด์ดั้งเดิมอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน
ความสำเร็จของแบรนด์รองเท้าจีนสะท้อนการเปลี่ยนแปลงในอุตสาหกรรมกีฬาและแฟชั่นโลก แบรนด์จากประเทศกำลังพัฒนาเริ่มท้าทายการครอบงำของแบรนด์ตะวันตก เพิ่มทางเลือกและกระตุ้นให้เกิดนวัตกรรมใหม่ๆ
สำหรับนักกีฬา NBA การมีตัวเลือกมากขึ้นเรื่องสปอนเซอร์รองเท้าคือข่าวดี หมายถึงโอกาสในการสร้างแบรนด์ตัวเองและมีส่วนร่วมในการออกแบบ ซึ่งอาจนำไปสู่รองเท้าที่ตอบโจทย์ความต้องการมากขึ้น
ในขณะเดียวกัน แฟนบาสและผู้บริโภคก็ได้รับประโยชน์จากความหลากหลายในตลาดรองเท้า มีตัวเลือกมากขึ้นทั้งราคาและสไตล์ เป็นโอกาสเรียนรู้วัฒนธรรมต่างๆ ผ่านกีฬาและแฟชั่น
แม้ยังเร็วเกินไปที่จะบอกว่าแบรนด์รองเท้าจีนจะครองตลาดโลกได้หรือไม่ แต่สิ่งหนึ่งที่ชัดเจนคือ พวกเขามาไม่ได้มาเล่น ๆ แต่ต้องการอยู่อย่างถาวร และพวกเขาก็ได้สร้างผลกระทบสำคัญต่อวงการ NBA และอุตสาหกรรมรองเท้ากีฬาโลกแล้ว
การปรากฏตัวของแบรนด์รองเท้าจีนใน NBA ไม่ใช่แค่เรื่องธุรกิจหรือกีฬา แต่เป็นสัญลักษณ์ของการเชื่อมโยงทางวัฒนธรรมและการเปลี่ยนแปลงระเบียบโลกใหม่ ที่ประเทศต่างๆ แข่งขันและร่วมมือกันบนเวทีระดับโลกได้อย่างเท่าเทียมมากขึ้น
ในปี 2023 Anta รายงานรายได้รวมกว่า 49.3 พันล้านหยวน (ประมาณ 6.8 พันล้านเหรียญสหรัฐ) เพิ่มขึ้น 15.3% จากปีก่อน ส่วน Li-Ning มีรายได้ 14 พันล้านหยวน (ประมาณ 1.93 พันล้านเหรียญสหรัฐ) ในปี 2023
ปัจจุบัน Anta มีส่วนแบ่งการตลาดในจีนประมาณ 15% เทียบกับ Nike ที่ 25% แสดงให้เห็นว่าแบรนด์จีนกำลังไล่ตามแบรนด์ระดับโลกอย่างใกล้ชิด เรื่องราวของพวกเขายังไม่จบแน่นอน
ความสำเร็จนี้เป็นบทเรียนสำคัญสำหรับธุรกิจทุกอุตสาหกรรม: ความสำเร็จระดับโลกไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในมือของผู้เล่นรายใหญ่ แต่เปิดกว้างสำหรับทุกคนที่กล้าฝัน กล้าลงมือทำ และมุ่งมั่นสร้างความแตกต่าง
เหมือนกับที่ Dwyane Wade ได้บุกเบิกทางให้กับนักกีฬารุ่นหลัง แบรนด์รองเท้าจีนก็กำลังรังสรรค์เส้นทางใหม่ในวงการรองเท้าบาสเกตบอลโลก ที่ซึ่งความเป็นเลิศไม่ได้จำกัดอยู่แค่ตะวันตกอีกต่อไป