Geek Daily EP287 : ชาติไหนจะนำโลก AI? เมื่อทรัมป์เดิมพันอนาคตอเมริกาด้วยการปฏิวัติการศึกษา

เมื่อวันที่ 23 เมษายน 2025 ประธานาธิบดี Donald Trump ได้ลงนามในคำสั่งบริหาร “การส่งเสริมการศึกษาด้านปัญญาประดิษฐ์สำหรับเยาวชนอเมริกัน (Advancing Artificial Intelligence Education for American Youth)” สร้างโอกาสทางการศึกษาใหม่ที่มุ่งเน้นด้านปัญญาประดิษฐ์ ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในการเตรียมความพร้อมของนักเรียนอเมริกันสำหรับอาชีพด้านเทคโนโลยีในอนาคต

โครงการริเริ่มที่ครอบคลุมนี้มีเป้าหมายเพื่อสร้างความรู้พื้นฐานและทักษะด้าน AI ตั้งแต่อายุยังน้อย เพื่อให้สหรัฐอเมริการักษาความได้เปรียบในการแข่งขันด้านการพัฒนาเทคโนโลยีระดับโลกและเตรียมนักเรียนสำหรับเศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วย AI

เลือกฟังกันได้เลยนะครับ อย่าลืมกด Follow ติดตาม PodCast ช่อง Geek Forever’s Podcast ของผมกันด้วยนะครับ

🎧 ฟังผ่าน Spotify : 
https://tinyurl.com/2hwbc2f2

🎧 ฟังผ่าน Apple Podcast :
https://tinyurl.com/4ehafzah

🎧 ฟังผ่าน Podbean : 
https://tinyurl.com/ffc77j44

🎧 ฟังผ่าน Youtube 
https://youtu.be/oBt21qydjLI

เส้นทางสู่ Gorilla Glass จากโปรเจ็กต์ล้มเหลวในปี 1971 สู่มาตรฐานหน้าจอสมาร์ทโฟนทั่วโลก

ย้อนกลับไปในยุคก่อน iPhone จะถือกำเนิด พวกเราใช้หน้าจอมือถือที่เรียกได้ว่าห่วยสุดๆ ตกนิดตกหน่อยจอก็แตก เป็นพลาสติกที่มีรอยขีดข่วนง่ายมาก สร้างความปวดหัวให้คนใช้ทั่วโลก

เดือนกันยายน 2006 เพียงสี่เดือนก่อน Steve Jobs วางแผนเปิดตัว iPhone ให้โลกได้เห็น เขาปรากฏตัวที่สำนักงานใหญ่ Apple ด้วยอารมณ์โกรธจัด เพราะเห็น iPhone ต้นแบบมีรอยขีดข่วนทั่วหน้าจอพลาสติก เพราะแค่กระทบกับกุญแจในกระเป๋ากางเกงเท่านั้น จอก็มีรอยเต็มไปหมดแล้ว

ผู้บริหารพยายามอธิบายว่ามีจอแก้วต้นแบบ แต่มันล้มเหลวในการทดสอบ ตกจากที่สูงหนึ่งเมตร 100 ครั้ง พังสิ้นซาก 100 ครั้ง Jobs กล่าวอย่างโมโหว่า “ฉันแค่อยากรู้ว่านายจะทำมันสำเร็จหรือเปล่า”

แผนเดิมคือจัดส่ง iPhone ด้วยจอแบบเดียวกับ iPod แต่จากคำสั่งเด็ดขาดของ Jobs ทำให้ทีม iPhone มีเวลาไม่ถึงปีหาจอใหม่

ปัญหาใหญ่ก็คือ ไม่มีจอแก้วไหนที่ทำได้ตามที่ Jobs ต้องการ แก้วส่วนใหญ่เปราะบาง แตกง่าย หรือไม่ก็หนาเกินไป

Apple พยายามเสริมความแข็งแกร่งของกระจกเองแต่ก็เละเทะไม่เป็นท่า เพราะเป็นบริษัทเทคโนโลยี ไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญด้านวัสดุศาสตร์

ฟ้าลิขิตให้ iPhone ต้องมีหน้าจอพิเศษ เมื่อเพื่อนของ Jobs แนะนำให้เขาติดต่อ Wendell Weeks ซีอีโอของ Corning บริษัทแก้วในนิวยอร์ก

ช่วงปลายทศวรรษ 1950 Bill Decker ประธาน Corning ซึ่งตอนนั้นผลิตจานแก้วสำหรับ Microwave คุยกับ William Armistead หัวหน้าฝ่ายวิจัย

Decker ตั้งคำถามว่าทำไมไม่แก้ไขปัญหากระจกที่แตกง่ายเสียที จึงเป็นจุดเริ่มต้นของ Project Muscle

เป้าหมายของโครงการนี้คือสร้างกระจกใสแข็งแกร่งสุดล้ำ ทีมวิจัยสำรวจวิธีเสริมความทนทานของกระจกทุกรูปแบบที่คิดได้

วิธีการหลักมีสองแบบ คือเทคนิคการชุบแข็งแบบเก่าด้วยความร้อน และแบบใหม่คือกระจกหลายชั้นที่ขยายตัวต่างกัน

นักวิจัยเชื่อว่าเมื่อแก้วหลายชั้นเย็นตัวลง จะเกิดการบีบอัดที่ช่วยเสริมความแข็งแกร่งให้กับผลิตภัณฑ์ได้

การทดลองของ Project Muscle นำไปสู่การพัฒนาวัสดุใหม่ที่แข็งแรงพิเศษง ด้วยกระบวนการเสริมความแข็งแกร่งทางเคมีสุดเจ๋ง

พวกเขาใช้วิธีใหม่ที่เรียกว่าการแลกเปลี่ยนไอออน เริ่มต้นด้วยทรายซึ่งเป็นส่วนประกอบหลักของแก้ว ผสมสารเคมีให้ได้อะลูมิโนซิลิเกตที่มีโซเดียมสูง

จากนั้นนำแก้วแช่ในเกลือโพแทสเซียมและให้ความร้อนสูงถึง 400 องศาเซลเซียส เพราะโพแทสเซียมหนักกว่าโซเดียมในส่วนผสมดั้งเดิม

ไอออนขนาดใหญ่ถูกยัดลงในพื้นผิวแก้ว ทำให้เกิดสภาวะบีบอัดที่มีประสิทธิภาพมาก ๆ พวกเขาตั้งชื่อวัสดุใหม่นี้ว่า Chemcor

Chemcor แข็งแกร่งกว่ากระจกธรรมดาถึง 50 เท่า ทนแรงกดได้สูงถึง 100,000 ปอนด์ต่อตารางนิ้ว และยังมองทะลุผ่านได้ชัดเจน

ปี 1962 Corning คิดว่ากระจกใหม่พร้อมสำหรับตลาดแล้ว แต่พวกเขาไม่รู้จะทำตลาด Chemcor อย่างไร เพราะคุณสมบัติมันเทพเกินไป

Corning จัดงานแถลงข่าวใหญ่ใจกลางแมนฮัตตัน เพื่ออวดโฉมกระจกสุดล้ำนี้ให้โลกได้เห็น มีการทดสอบการกระแทก งอและบิด

แทบไม่มีอะไรทำลายมันได้เลย แต่สิ่งที่น่าประหลาดใจคือมีผู้สนใจเพียงไม่กี่รายเท่านั้น ทั้งที่มันสามารถใช้ประโยชน์ได้มากมาย

ทั้งหน้าต่างที่ทนทานสำหรับเรือนจำ หรือกระจกหน้ารถที่ป้องกันการแตกได้ดี Corning มองเห็นศักยภาพมากมายแต่ตลาดกลับไม่สนใจ

ปี 1969 บริษัทลงทุนวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์นี้ถึง 42 ล้านเหรียญสหรัฐ และ Chemcor ก็พร้อมที่จะเสริมความแข็งแกร่งให้กับโลก

แต่ตลาดกลับตอบรับในทิศทางตรงกันข้าม ไม่มีใครต้องการกระจกแก้วแข็งแรงราคาแพง ท้ายที่สุด Chemcor และ Project Muscle ถูกทิ้งร้างในปี 1971

ตัดภาพมาปี 2005 เมื่อโทรศัพท์ฝาพับอย่าง Razr ดังกระฉูด Corning หวนกลับมารื้อฟื้นโปรเจ็กต์ Chemcor ที่ถูกทิ้งไว้ตั้งแต่ยุค 1960 อีกครั้ง

พวกเขาต้องการทดสอบว่ามีวิธีสร้างกระจกทนทาน ราคาไม่แพงจนเกินไป และป้องกันรอยขีดข่วนสำหรับมือถือได้หรือไม่ ครั้งนี้พวกเขาตั้งชื่อโค้ดสุดเท่ให้โครงการว่า “Gorilla Glass”

เมื่อทีม Apple เดินทางไปสำนักงานใหญ่ Corning ทางตอนเหนือของนิวยอร์ก Weeks มีความต้องการที่จะรื้อฟื้นงานวิจัยเก่า

Jobs อธิบายสิ่งที่พวกเขากำลังมองหา และ Weeks แนะนำ Jobs เกี่ยวกับ Gorilla Glass ที่กำลังพัฒนาอยู่ ทั้งคู่ถกเถียงกันอย่างหนัก

ต่างคนต่างโม้ถึงเทคโนโลยีสุดยอดในผลิตภัณฑ์ของตน น่าสนใจที่เป็นหนึ่งในไม่กี่ครั้งที่ Jobs ถึงกับผงะในการประชุม

Weeks เป็นคนขัดจังหวะและสั่งสอน Jobs เกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ของวัสดุแก้ว แบบถึงพริกถึงขิงไม่มีใครยอมใคร สุดท้ายเป็นที่ชัดเจนว่าจอแก้วของ Weeks นั้นโครตเทพกว่าสิ่งที่ทีมงานของ Jobs วิจัยด้วยตัวเอง

Jobs ตัดสินใจสั่งให้ Weeks ผลิต Gorilla Glass ให้มากที่สุดเท่าที่ทำได้ก่อน iPhone จะเปิดตัว

Weeks พยายามอธิบายว่าบริษัทไม่มีกำลังผลิตมากพอและผลิตไม่ทันแน่นอน แต่ Jobs กลับตอบด้วยความมั่นใจ “ไม่ต้องกลัว จงตั้งสติให้ดี คุณสามารถทำมันได้”

Corning มีต้นแบบจากงานวิจัยเมื่อ 50 ปีก่อน แต่ไม่เคยผลิตจำนวนมากอย่างที่ Jobs ต้องการ อย่างไรก็ตามประวัติศาสตร์ได้ถูกขีดเขียนขึ้นมาใหม่

ภายในเวลาเพียงไม่กี่ปี สมาร์ทโฟนเกือบทุกเครื่องบนโลกต่างใช้ Gorilla Glass เป็นส่วนประกอบหลักที่ขาดไม่ได้

Gorilla Glass ผลิตในโรงงานที่ตั้งอยู่ระหว่างทุ่งยาสูบและฟาร์มปศุสัตว์ใน Harrodsburg รัฐเคนตักกี้ ซึ่งมีประชากรแค่ประมาณ 8,000 คน

นับเป็นหนึ่งในส่วนประกอบสำคัญของ iPhone ที่ได้รับการผลิตในสหรัฐอเมริกา เป็นที่เชิดหน้าชูตาให้กับคนในพื้นที่

หลังจาก iPhone รุ่นแรกออกสู่ตลาด Gorilla Glass ได้รับการพิสูจน์ว่ามีความเจ๋งเกินคาด กลายเป็นวัสดุสำคัญในวงการอิเล็กทรอนิกส์

มันถูกใช้ในทั้งโทรศัพท์มือถือและแท็บเล็ต ก่อนจะขยายไปสู่อุปกรณ์เกือบทุกประเภทที่ต้องการหน้าจอแข็งแรงทนทาน

การได้สัญญาผลิตครั้งใหญ่จาก Apple ช่วยให้ Corning เติบโตแบบพุ่งกระฉูด ไม่ใช่แค่เพราะความสำเร็จของ iPhone เท่านั้น แต่ยังเป็นการพิสูจน์ให้โลกเห็นว่าเทคโนโลยีของ Corning นั้นเจ๋งแค่ไหน

ไม่นานหลังจากนั้น Samsung, Motorola, LG และแทบทุกบริษัทที่อยากเข้าวงการสมาร์ทโฟน ต่างหันมามองและใช้ Gorilla Glass กันทั้งนั้น

นี่คือเรื่องราวสุดพีคของนวัตกรรมที่ถูกลืมไปเกือบครึ่งศตวรรษ ก่อนจะถูกปลุกให้ตื่นขึ้นมาอีกครั้งโดย iPhone

เพื่อปกป้องหน้าจอจากรอยขีดข่วนในโลกยุคใหม่ ที่คนเกือบครึ่งโลกต้องสัมผัสกับหน้าจอนี้ทุกวัน บ่อยจนเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตเลยทีเดียว

กระจกอัจฉริยะที่ไม่มีใครสนใจในช่วง 1960-1970 กลับกลายเป็นส่วนสำคัญของเทคโนโลยีที่ขาดไม่ได้

เป็นตัวอย่างเจ๋งมากๆ ของนวัตกรรมที่มาถูกที่ถูกเวลา แม้จะรอคอยโอกาสนานเกือบ 50 ปี มันก็ไม่เคยประสบความสำเร็จได้จนกว่าจะถึงเวลาที่เหมาะสม

Gorilla Glass ไม่ได้เป็นแค่ส่วนประกอบของอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ แต่เป็นสัญลักษณ์ของการปฏิวัติในวงการอุตสาหกรรมวัสดุ

มันแสดงให้เห็นความสำคัญของการวิจัยและพัฒนาระยะยาว แม้จะไม่เห็นผลทันที แต่เมื่อถึงจุดพีค มันกลับมาสร้างประโยชน์มหาศาล

ปัจจุบัน Corning ยังพัฒนา Gorilla Glass อย่างต่อเนื่อง ออกรุ่นใหม่ๆ ที่แข็งแรงและมีประสิทธิภาพดีขึ้นเรื่อยๆ ตอบสนองความต้องการของตลาดอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่เติบโตแบบไม่หยุดยั้ง เกิดการแข่งขันกันรังสรรค์นวัตกรรมใหม่ๆ

การเติบโตของ Gorilla Glass ยังทำให้ Corning ขยายการวิจัยไปสู่วัสดุแก้วชนิดใหม่ๆ สำหรับอุตสาหกรรมอื่นๆ ด้วย ทั้งยานยนต์ อาคาร และอุปกรณ์ทางการแพทย์ แสดงให้เห็นว่านวัตกรรมหนึ่งสามารถผลักดันให้เกิดนวัตกรรมอีกมากมายได้

เรื่องราวของ Gorilla Glass จึงไม่ใช่แค่ความสำเร็จของวัสดุชนิดหนึ่ง แต่เป็นบทเรียนสำคัญเกี่ยวกับการอดทนรอคอย

เป็นการไม่ยอมแพ้ต่ออุปสรรค และการเห็นโอกาสในสิ่งที่คนอื่นมองข้าม นี่คือแก่นของการสร้างนวัตกรรมที่ยั่งยืนในระยะยาว ความรู้และเทคโนโลยีบางอย่างอาจมาก่อนเวลาที่โลกพร้อมยอมรับมัน มันต้องรอเวลาที่เหมาะสม

เมื่อถึงเวลาที่ใช่ นวัตกรรมเหล่านั้นจะได้รับการยอมรับและเปลี่ยนแปลงโลกได้อย่างมหาศาล เหมือน Gorilla Glass ที่ปกป้องจอมือถือเราทุกวันนี้

ลองคิดดู หากไม่มี Gorilla Glass หน้าจอมือถือของเราอาจเป็นรอยมากมายแค่เผลอวางไว้ในกระเป๋าร่วมกับกุญแจ

หรือถ้าวันนั้น Jobs ไม่โมโหเรื่องรอยขีดข่วน ไม่ได้เจอกับ Weeks พวกเราอาจยังใช้มือถือจอห่วยๆ กันอยู่

บางครั้งความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่เกิดจากความบังเอิญ การพบกันของคนที่ใช่ในเวลาที่เหมาะสม ราวกับฟ้าลิขิตให้ทุกอย่างมันเกิดขึ้น

จาก Project Muscle สู่ Chemcor แล้วถูกลืมไปเกือบ 50 ปี จนฟื้นคืนชีพมาเป็น Gorilla Glass นี่คือเส้นทางสุดแเจ๋งของนวัตกรรมที่ปลุกปั้นโลกอิเล็กทรอนิกส์ให้แข็งแรงทนทานมากขึ้น

ความรู้และเทคโนโลยีบางอย่างอาจจะมาก่อนเวลาที่โลกพร้อมจะยอมรับมัน แต่เมื่อถึงเวลาที่เหมาะสม นวัตกรรมเหล่านั้นก็จะได้รับการยอมรับและสร้างการเปลี่ยนแปลงให้กับโลกได้อย่างมหาศาล เฉกเช่นเดียวกับ Gorilla Glass ที่ปกป้องหน้าจอสมาร์ทโฟนของเรามาจนถึงทุกวันนี้นั่นเองครับผม

Geek Monday EP273 : จาก 30 บาทถึงบัตรทอง ความฝันที่สวยงามหรือฝันร้ายของระบบสาธารณสุขไทย?

นโยบาย 30 บาทรักษาทุกโรคถือเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของระบบสาธารณสุขไทย ที่ริเริ่มขึ้นในปี พ.ศ. 2545 ภายใต้การนำของรัฐบาล พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร เพียงจ่ายค่าบริการ 30 บาทต่อครั้ง ประชาชนสามารถรับการรักษาพยาบาลได้ทั้งในฐานะผู้ป่วยนอกและผู้ป่วยใน รวมถึงสิทธิในการส่งต่อไปยังโรงพยาบาลที่มีศักยภาพสูงกว่าหากมีความจำเป็น

นโยบายดังกล่าวได้พัฒนาต่อมาเป็นระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติหรือที่รู้จักกันในชื่อ “บัตรทอง” โดยมีการปรับเปลี่ยนรูปแบบการเก็บค่าธรรมเนียม 30 บาทหลายครั้งตามนโยบายของรัฐบาลในแต่ละยุคสมัย แม้ว่านโยบายนี้จะมีเจตนารมณ์ที่ดีในการส่งเสริมความเท่าเทียมในการเข้าถึงบริการสุขภาพ แต่ในขณะเดียวกันก็เผชิญกับความท้าทายหลายประการ โดยเฉพาะในเรื่องของคุณภาพบริการและความยั่งยืนทางการเงิน การวิเคราะห์ถึงผลกระทบของนโยบายนี้จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งในการพิจารณาอนาคตของระบบสาธารณสุขไทย

เลือกฟังกันได้เลยนะครับ อย่าลืมกด Follow ติดตาม PodCast ช่อง Geek Forever’s Podcast ของผมกันด้วยนะครับ

🎧 ฟังผ่าน Spotify : 
https://tinyurl.com/7prvhkhp

🎧 ฟังผ่าน Apple Podcast :
https://tinyurl.com/4byrbtp5

🎧 ฟังผ่าน Podbean : 
https://tinyurl.com/42ae4ypw

🎧 ฟังผ่าน Youtube 
https://youtu.be/vncrqER_VMI

วิธีฆ่าคู่แข่งแบบฉบับ Microsoft กับเทคนิค ‘ยึด ขยาย กำจัด’ ที่ทุกธุรกิจต้องรู้

วันที่ 18 พฤษภาคม 1998 เป็นวันที่กระทรวงยุติธรรมสหรัฐฯ พร้อมอัยการจาก 20 รัฐ ยื่นฟ้อง Microsoft ข้อหาผูกขาดและกำจัดคู่แข่งในวงการคอมพิวเตอร์อย่างผิดกฎหมาย

เหตุการณ์นี้กลายเป็นจุดเริ่มต้นของคดีประวัติศาสตร์ในวงการเทคโนโลยีที่ยืดเยื้อกว่าสองทศวรรษ ความเจ๋งของเรื่องนี้คือ แม้เวลาจะผ่านไป 23 ปี Microsoft ยังคงใช้กลยุทธ์เดิมกำจัดคู่แข่งอย่างโจ๋งครึ่ม

ย้อนกลับไปอเมริกาปี 1994 การปฏิวัติคอมพิวเตอร์เพิ่งเริ่มต้น บริษัทใหญ่ๆ เริ่มรู้ถึงพลังของคอมพิวเตอร์ และเริ่มนำคอมพิวเตอร์หลายร้อยเครื่องมาใช้ในออฟฟิศ

ประสิทธิภาพการทำงานพุ่งกระฉูด คอมพิวเตอร์กลายเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในระบบธุรกิจอเมริกัน มันเป็นช่วงที่สำคัญของประวัติการปฏิวัติคอมพิวเตอร์เลยทีเดียว

12 สิงหาคม 1981 IBM แนะนำคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลพร้อมกับระบบปฏิบัติการ 16 บิตของ Microsoft คือ MS DOS 1.0 ซึ่งสร้างขุมทรัพย์ทองคำมหาศาลให้กับ Microsoft

ภายในปี 1985 Microsoft มีรายได้พุ่งทะยานถึง 140 ล้านดอลลาร์

13 มีนาคม 1986 Microsoft เข้าตลาดหลักทรัพย์ สร้างความฮือฮาทั่วตลาด ทำให้ Bill Gates กลายเป็นมหาเศรษฐีอายุน้อยที่สุดในประวัติศาสตร์ปี 1987

สิงหาคม 1989 Microsoft รังสรรค์ชุดแอปพลิเคชัน Office รุ่นแรก ซึ่งกลายเป็นมาตรฐานของธุรกิจทั่วอเมริกา เป็นจุดพีคสำคัญในประวัติศาสตร์ซอฟต์แวร์

พฤษภาคม 1990 Microsoft เปิดตัว Windows 3.0 ซึ่งเป็นก้าวกระโดดสู่หน้าจอแบบกราฟิก ทำให้คนทั่วไปใช้คอมพิวเตอร์ได้ง่ายขึ้น

เมื่อก่อนคอมพิวเตอร์ใช้งานผ่านโค้ดโดยพวกเนิร์ดเท่านั้น แต่จู่ๆ ทุกคนก็ใช้ได้ การใช้คอมพิวเตอร์ในอเมริกาบูมขึ้นมาเลยทีเดียว

Windows 3.0 ขายได้ 1 ล้านชุดต่อเดือนในปี 1993 และเกือบ 90% ของพีซีทั่วโลกใช้ระบบปฏิบัติการของ Microsoft

ในช่วงเวลานี้เอง มิติใหม่ของวงการคอมพิวเตอร์ก็เปิดตัวขึ้น นั่นคือ อินเทอร์เน็ต ซึ่งฉากต่อไปกำลังจะเริ่มต้น

ความรุ่งโรจน์ของ Netscape และจุดเริ่มต้นของสงครามเบราว์เซอร์

ช่วงต้นยุค 90s ตลาดเว็บเบราว์เซอร์เริ่มเติบโต เบราว์เซอร์ที่สร้างแรงสะเทือนให้กับวงการมากที่สุดคือ Netscape Navigator ที่เปิดตัวปี 1994

Netscape มาพร้อมฟีเจอร์โคตรล้ำ ทั้งการสตรีมเอกสารขณะดาวน์โหลด ดาวน์โหลดหลายอย่างพร้อมกัน และรองรับรูปแบบภาพ JPEG

ผลิตภัณฑ์นี้เจ๋งมาก ๆ จนแม้จะมีค่าสมัครสมาชิก 49 ดอลลาร์ Netscape ก็ยังครองตลาดถึง 80%

น่าสนใจตรงที่ช่วงปี 1995 คนเริ่มใช้คอมพิวเตอร์แค่เพื่อเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตผ่านเบราว์เซอร์ ระบบปฏิบัติการกลายเป็นแค่สะพานให้ผู้คนเข้าถึงอินเทอร์เน็ตเพียงเท่านั้น

เบราว์เซอร์กลายเป็นพระเอกตัวจริง มีความสำคัญกว่าระบบปฏิบัติการซะอีก จากความสุดยอดนี้ Netscape เข้าตลาดหลักทรัพย์วันที่ 5 ธันวาคม 1995 ภายในวันเดียว บริษัทมีมูลค่าตลาดทะลุ 2.2 พันล้านดอลลาร์

ขณะที่ Netscape กำลังฝันว่าจะเป็นบริษัทอินเทอร์เน็ตยักษ์ใหญ่ เรื่องบางอย่างเกิดขึ้นในปีเดียวกัน ซึ่งเริ่มต้นสู่ความตกต่ำของบริษัท

ภายในแค่หกปี บริษัทมูลค่าพันล้านดอลลาร์กลับดิ่งลงเหวจนแทบไม่เหลืออะไร แล้วอะไรทำให้บริษัทใหญ่และล้ำอย่าง Netscape ถึงกับจบเห่ได้เร็วขนาดนั้น?

“ยึด ขยาย กำจัด” กลยุทธ์อันโหดเหี้ยมของ Microsoft

คำตอบอยู่ในวลีเจ็บแสบที่กระทรวงยุติธรรมสหรัฐฯ ใช้สรุปวิธีที่ Microsoft ฆ่าคู่แข่ง นั่นคือ “ยึด ขยาย และกำจัด” (embrace, extend and exterminate)

ปี 1994 Microsoft ตระหนักว่าพวกเขาเข้าสู่ยุคบูมของอินเทอร์เน็ตช้าไป และเบราว์เซอร์กำลังมีความสำคัญกว่าระบบปฏิบัติการ

สิงหาคม 1995 เมื่อ Microsoft เปิดตัว Windows 95 พวกเขาแอบฝัง Internet Explorer ให้เป็นเบราว์เซอร์เริ่มต้นสำหรับทุก PC ที่ขาย

เปิดคอมปุ๊บ เจอ Internet Explorer ปั๊บ ง่ายมาก! แถม Microsoft ยังโจมตีฟีเจอร์เด็ดของ Netscape โดยตรงด้วยเทคโนโลยี ActiveX controls

การอัปเดตนี้ทำให้การดาวน์โหลดไฟล์ Microsoft Office ผ่านเบราว์เซอร์อื่นทำได้ยาก เป็นการถีบส่ง Netscape ให้ลำบาก

เนื่องจาก 90% ของคอมพิวเตอร์ใช้ MS Office การใช้ Netscape และเบราว์เซอร์อื่นจึงยากขึ้นเรื่อยๆ

Microsoft ยังลบ Internet Explorer ออกจากรายการโปรแกรมที่ลบได้ ทำให้ผู้ใช้ไม่สามารถลบมันออกจากคอมพิวเตอร์ได้ และที่สุดยอดคือ พวกเขาแจกฟรี!

นี่คือวิธีที่ Microsoft ใช้กลยุทธ์ “ยึด ขยาย และกำจัด”:

  1. ยึด – ยึดเอาแนวคิดเบราว์เซอร์มาใช้ก่อน
  2. ขยาย – เพิ่มคุณสมบัติที่ไม่รองรับกับผลิตภัณฑ์คู่แข่ง
  3. กำจัด – ใช้การครอบงำแพลตฟอร์มสนับสนุนผลิตภัณฑ์ตัวเอง จนกำจัดความจำเป็นในการใช้ผลิตภัณฑ์คู่แข่ง

ผลลัพธ์คือการดับสูญของ Netscape Navigator ภายในปี 2000 Internet Explorer มีส่วนแบ่งตลาดทะลุ 95% กลายเป็นเจ้าพ่อเบราว์เซอร์ตัวจริง

นี่คือวิธีที่ Microsoft สร้างมาตรฐานอุตสาหกรรม หมายความว่าใครอยากทำธุรกิจจากการพัฒนาซอฟต์แวร์ ต้องแน่ใจว่ามันทำงานใน Internet Explorer ได้

แต่ถ้า Microsoft เห็นว่าใครกำลังกอบโกยเงินทองมากเกินไป ก็อาจนำไปสู่จุดจบของธุรกิจนั้น

MSN Messenger VS AIM: เกมแห่งการกำจัด

ในทำนองเดียวกัน MSN Messenger แพลตฟอร์มแชทของ Microsoft ก็ใช้กลยุทธ์เดียวกันนี้เพื่อกำจัด AOL Instant Messenger (AIM) แอพแชทเนื้อหอมสุดๆ ในยุคนั้น

Microsoft เริ่มยึดเอาแนวคิดการส่งข้อความมาใช้ทันทีด้วยการเปิดตัว MSN Messenger ซึ่งถูกติดตั้งในคอมพิวเตอร์โดยอัตโนมัติ ไม่ต้องโหลดให้ยุ่งยาก

จากนั้นก็ขยายด้วยส่วนเสริมที่เป็นของ Microsoft เอง เพิ่มฟีเจอร์ใหม่ แต่ทำลายความเข้ากันได้กับซอฟต์แวร์ของ AOL สุดท้ายก็จัดหนักด้วยการให้ MSN Messenger ฟรีๆ แบบไม่มีเงื่อนไข

Microsoft Teams VS Zoom: ประวัติศาสตร์ซ้ำรอย

ปัจจุบัน เราเห็นรูปแบบการกำจัดคู่แข่งแบบเดียวกันระหว่าง Microsoft Teams กับ Zoom ผู้ใช้หลายคนพบว่า Teams ถูกติดตั้งอัตโนมัติในคอมพิวเตอร์

Teams เติบโตกระฉูดถึง 456% ตั้งแต่ปี 2020 ขณะที่สถิติผู้ใช้ล่าสุดของ Zoom ไม่ได้เปิดเผยชัดเจนตั้งแต่เมษายน 2020

Microsoft ยังพัฒนาระบบแชร์ไฟล์สุดเจ๋งสำหรับไฟล์ Office ใน Teams และอาจสร้างอุปสรรคทำให้ Zoom ทำงานยากขึ้นในอนาคต

ข้อมูลที่ควรรู้คือ เมษายน 2020 Zoom มีผู้ใช้ประจำวัน 300 ล้านคน แต่ปีถัดมา Teams มีผู้ใช้ประจำถึง 145 ล้านคน

ส่วนใหญ่อาจเป็นคนที่เคยใช้ Zoom หรือเปลี่ยนมาใช้ Teams แสดงว่า Microsoft เริ่มแย่งฐานลูกค้า Zoom ไปแล้ว ซึ่งวิธีการเดิมๆ ใช้ได้ผลเสมอ

บทเรียนจากกรณีศึกษา Microsoft

จากกรณีศึกษาของ Microsoft มีบทเรียนสำคัญสามประการที่ควรเรียนรู้:

1. ให้ความสำคัญกับลูกค้า ไม่ใช่แค่คู่แข่ง

แม้ Microsoft จะทำให้ Netscape ล่มสลาย แต่ Google Chrome ก็สามารถเอาชนะ Internet Explorer กลายเป็นเบราว์เซอร์อันดับหนึ่งของโลกได้ในภายหลัง

เช่นเดียวกับที่ Facebook และ WhatsApp กลายเป็นผู้ชนะในยุคโซเชียลมีเดีย แม้ Microsoft จะเคยถีบ AOL ตกบัลลังก์ด้วย MSN Messenger มาแล้ว

Microsoft หมกมุ่นกับการกำจัดคู่แข่งมากเกินไปจนมองไม่เห็นเทรนด์ที่กำลังเกิดขึ้น ทั้งเครื่องมือค้นหา โซเชียลมีเดีย และสมาร์ทโฟน

บทเรียนนี้แสดงชัดว่า บริษัทที่ดีสนใจคู่แข่ง แต่บริษัทที่โคตรเทพสนใจลูกค้าและความต้องการของตลาด

2. สร้างผลิตภัณฑ์ที่เจ๋งจริง

ไม่ว่าคุณจะมีอำนาจมากแค่ไหน ถ้าไม่สร้างผลิตภัณฑ์ที่เจ๋งจริง ความสำเร็จก็จะเป็นแค่กระแสชั่วครู่เพียงเท่านั้น ของแท้ย่อมอยู่ได้นาน

3. สร้างแพลตฟอร์มที่เปิดกว้าง

ในขณะที่ Microsoft พยายามกอบโกยความมั่งคั่งไว้คนเดียว Apple และ Google กลับสร้างแพลตฟอร์มเปิดกว้างให้นักพัฒนา

พวกเขาให้อำนาจและสร้างความมั่งคั่งกับคนจำนวนมาก ซึ่งท้ายที่สุด กลับทำเงินได้มากกว่า Microsoft ซะอีก

ผลกระทบระยะยาวจากการฟ้องร้อง Microsoft

คดีฟ้องร้อง Microsoft ปี 1998 ส่งผลกระทบสั่นคลอนทั้งวงการเทคโนโลยีและตัว Microsoft เอง หลังการพิจารณาคดียาวนาน

ศาลตัดสินว่า Microsoft มีความผิดฐานผูกขาดและละเมิดกฎหมายต่อต้านการผูกขาด พฤศจิกายน 2001 Microsoft ยอมทำข้อตกลงกับกระทรวงยุติธรรมสหรัฐฯ

พวกเขายอมให้ผู้ผลิตคอมพิวเตอร์ติดตั้งซอฟต์แวร์คู่แข่งบนเครื่องที่ใช้ Windows และเปิดเผยข้อมูลการเชื่อมต่อบางส่วนกับนักพัฒนารายอื่น

คำตัดสินนี้เปลี่ยนวิธีการดำเนินธุรกิจของ Microsoft อย่างมีนัยสำคัญ บริษัทเริ่มเปิดกว้างมากขึ้นและระมัดระวังในการปฏิบัติทางธุรกิจ

การฟ้องร้องนี้ยังนำไปสู่การกำกับดูแลที่เข้มงวดมากขึ้นจากหน่วยงานกำกับดูแลทั่วโลก และสร้างแนวทางสำหรับกรณีการต่อต้านการผูกขาดในอนาคต

ยุคใหม่ของ Microsoft: การเปลี่ยนแปลงภายใต้ Satya Nadella

ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา Microsoft ได้ปรับเปลี่ยนภาพลักษณ์และกลยุทธ์ทางธุรกิจอย่างสิ้นเชิง ภายใต้การนำของ Satya Nadella ซึ่งเป็น CEO ตั้งแต่ปี 2014

Microsoft หันมาเน้นการสร้างความร่วมมือและระบบนิเวศที่เปิดกว้างมากขึ้น บริษัทปรับตัวเข้าสู่บริการคลาวด์ผ่าน Microsoft Azure และสนับสนุนซอฟต์แวร์โอเพนซอร์ส

การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญอีกอย่างคือ Microsoft เริ่มพัฒนาซอฟต์แวร์สำหรับแพลตฟอร์มอื่นๆ เช่น iOS และ Android แสดงถึงการปรับตัวที่เทพมาก

บริษัทเริ่มให้ความสำคัญกับประสบการณ์ผู้ใช้บนทุกแพลตฟอร์ม แทนที่จะบังคับให้ผู้ใช้อยู่ใน ecosystem ของตนเพียงอย่างเดียว

แม้จะมีการเปลี่ยนแปลงในเชิงบวก แต่หลายคนยังวิจารณ์ว่า Microsoft ยังคงใช้อิทธิพลทางการตลาดในบางกรณี

โดยเฉพาะการผลักดันบริการใหม่ๆ เช่น Microsoft Teams, OneDrive และบริการคลาวด์อื่นๆ ผ่านชุดโปรแกรม Office 365

สรุป: เมื่อประวัติศาสตร์สอนบทเรียน

กรณีการฟ้องร้อง Microsoft เป็นจุดเปลี่ยนสำคัญในประวัติศาสตร์อุตสาหกรรมเทคโนโลยี แสดงให้เห็นถึงผลกระทบของกลยุทธ์การกำจัดคู่แข่งแบบโหดเหี้ยม

แม้ว่า Microsoft จะประสบความสำเร็จในการกำจัดคู่แข่งในตลาดเบราว์เซอร์และซอฟต์แวร์แชทในช่วงเวลาหนึ่ง แต่ในระยะยาว บริษัทต้องเผชิญกับผลกระทบจากการถูกฟ้องร้อง

การเปลี่ยนแปลงในยุคดิจิทัลเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว และความสำเร็จในระยะยาวไม่ได้ขึ้นอยู่กับความสามารถในการกำจัดคู่แข่ง

แต่ขึ้นอยู่กับความสามารถในการสร้างนวัตกรรมที่สุดเจ๋งที่ตอบสนองความต้องการของผู้ใช้ และการสร้างระบบนิเวศที่เปิดกว้างและยั่งยืน

บทเรียนจากกรณีศึกษา Microsoft ไม่เพียงมีความสำคัญสำหรับบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่เท่านั้น แต่ยังมีความสำคัญสำหรับผู้ประกอบการและนักพัฒนาทุกคน

เรื่องนี้สอนเราว่า การเป็นที่หนึ่งไม่ได้หมายถึงการเป็นผู้เล่นคนเดียวในตลาด แต่หมายถึงการเป็นผู้นำที่สร้างอนาคตและโอกาสให้กับทุกคน นั่นต่างหากคือความสำเร็จที่แท้จริง

เปลี่ยนเกมธุรกิจด้วยวิดีโอ 90 วินาที Dollar Shave Club เอาชนะ Gillette ด้วยงบน้อยแต่ไอเดียแรง

6 มีนาคม 2012 วันที่โลกการตลาดกำลังถึงจุดเปลี่ยนครั้งใหญ่ ชายคนหนึ่งในเสื้อเชิ้ตสีฟ้าธรรมดาเดินอย่างมั่นใจในโกดังสินค้า ไม่มีใครคาดคิดว่าวิดีโอสั้นๆ เพียง 90 วินาทีที่ใช้งบแค่ 4,500 ดอลลาร์จะกลายเป็นจุดเปลี่ยนที่สำคัญมาก ๆ ในวงการการตลาด

ภายในเวลา 48 ชั่วโมงหลังปล่อยวิดีโอ เซิร์ฟเวอร์ของบริษัทล่ม ออร์เดอร์พุ่งทะยานถึง 12,000 รายการ เปรียบเสมือนการต่อสู้แบบเดวิดปะทะโกไลแอทที่สุดท้ายจบลงด้วยดีลซื้อกิจการมูลค่าหนึ่งพันล้านดอลลาร์

แล้วอะไรที่ทำให้สตาร์ทอัพเล็กๆ อย่าง Dollar Shave Club สามารถเอาชนะ Gillette ยักษ์ใหญ่ที่มีอายุเก่าแก่ร้อยปีและมีงบการตลาดกว่า 800 ล้านดอลลาร์? และเราจะสามารถเรียนรู้อะไรได้บ้างจากความสำเร็จครั้งนี้?

เราต้องย้อนกลับไปดูภาพวงการมีดโกนก่อนที่ Michael Dubin จะเข้ามาทำให้ทุกอย่างเปลี่ยนไป

ปี 2011 Facebook เพิ่งมีผู้ใช้ครบ 750 ล้านคน Game of Thrones เพิ่งเริ่มออกอากาศทาง HBO และวงการมีดโกนมี Gillette เป็นพี่ใหญ่ครองตลาดมากกว่า 70% ทั่วโลก

นวัตกรรมล่าสุดของพวกเขาตอนนั้น Fusion ProGlide with Flexball Technology ขายปลีกในราคาสูงลิ่วถึง 19.99 ดอลลาร์สำหรับด้ามจับเปล่าๆ และ 36 ดอลลาร์สำหรับตลับใบมีดแพ็คละ 8 ชิ้น

Gillette ใช้กลยุทธ์โน้มน้าวผู้ชายให้เชื่อว่าพวกเขาต้องการใบมีดที่มีเทคโนโลยีซับซ้อนและราคาแพงลิบลิ่วเพื่อให้ได้การโกนที่สมบูรณ์แบบ

ในอพาร์ตเม้นท์เล็กๆ แถว Venice รัฐ California มีนักแสดงตลกและผู้เชี่ยวชาญการตลาดดิจิทัลชื่อ Michael Dubin ที่มีมุมมองต่างออกไปโดยสิ้นเชิง

เรื่องเริ่มต้นในงานปาร์ตี้คริสต์มาสปี 2010 เมื่อเขาพบกับ Mark Levine ชายที่มีใบมีดโกนแต่ไม่รู้จะขายยังไง ปฏิกิริยาแรกของ Dubin คือ “อุตสาหกรรมโกนหนวดนี่มั่วซั่วสุดๆ เต็มไปด้วยค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็น เราขายมีดโกนดีๆ ออนไลน์ในราคาถูกกว่ามากได้แน่”

Dubin สังเกตเห็นปัญหาสำคัญ 3 อย่างในวงการมีดโกนที่พร้อมสำหรับการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่

หนึ่ง มีดโกนราคาแพงไร้สาระ สอง ประสบการณ์ในการซื้อที่น่าปวดหัวเพราะมีดโกนถูกล็อคในกล่องพลาสติกที่เปิดยาก และสาม ผู้ชายมักลืมซื้อใบมีดใหม่

วิธีแก้ปัญหาของเขาคือ บริการสมาชิกที่ส่งมีดโกนคุณภาพถึงบ้านในราคาเพียงหนึ่งดอลลาร์ต่อเดือน

จุดนี้แหละที่ผู้ประกอบการส่วนใหญ่มักจบเห่ และนี่คือบทเรียนแรก: เมื่อแข่งด้วยทรัพยากรไม่ได้ ให้แข่งด้วยบุคลิกภาพแทน

Dubin รู้ดีว่าเขาไม่มีทางสู้งบประมาณโครตโหดของ Gillette ที่ทุ่มเงินปีละ 800 ล้านดอลลาร์ไปกับการจ้างคนดัง โฆษณา Super Bowl และการเปิดตัวผลิตภัณฑ์แบบอลังการ

แทนที่จะพยายามแข่งในด้านงบประมาณ Dubin ต้องคิดให้เหนือกว่า และเขามีข้อได้เปรียบสำคัญคือ: ประสบการณ์แสดงตลกอิมโพรไวซ์ที่ Upright Citizens Brigade

“ผมไม่ใช่คนตลกที่สุดในห้อง แต่ผมรู้วิธีเล่าเรื่องที่จะแทรกผ่านเสียงรบกวนได้” Michael Dubin กล่าวในปี 2015 ความเข้าใจนี้นำไปสู่การตัดสินใจทางการตลาดที่เจ๋งที่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์ร่วมสมัย

ด้วยเงินทุนเริ่มต้นเพียง 35,000 ดอลลาร์ Dubin ไม่สามารถซื้อโฆษณาแบบดั้งเดิมได้ เขาจึงหันไปใช้สิ่งที่เขาถนัดที่สุด: การรังสรรค์เนื้อหาที่ผู้คนอยากแชร์ต่อ

Dubin ชวนเพื่อนชื่อ Lucia ผู้กำกับที่รู้จักจากวงการตลกมาช่วยสร้างวิดีโอเปิดตัว Dollar Shave Club ด้วยงบแค่ 4,500 ดอลลาร์ ซึ่งน้อยกว่า 0.006% ของงบการตลาดประจำปีของ Gillette

วิดีโอ 90 วินาทีที่พวกเขาสร้างขึ้นได้ทำลายทุกกฎในตำราการตลาดเดิมๆ ไม่มีคนดัง ไม่มีศัพท์เทคนิค ไม่มีดนตรีปลุกเร้าอารมณ์ และไม่มีการทดสอบตลาด

แต่สิ่งที่มีคือ Dubin เองที่เดินผ่านโกดังและพูดแบบตรงๆ เกี่ยวกับความไร้สาระของวงการมีดโกน

บทเรียนที่สอง: ความจริงใจและอารมณ์ขันมีค่ามากกว่าการผลิตที่หรูหรา

ศาสตราจารย์ด้านการตลาด Scott Galloway อธิบายว่า: “Dollar Shave Club ไม่ได้ขายแค่มีดโกน พวกเขาขายแนวคิดที่ปฏิเสธทุกอย่างที่ Gillette ยืนหยัด – ผลิตภัณฑ์ที่แพงเกินไป พัฒนามากเกินไป และทำการตลาดมากเกินไป”

ในวงการที่เต็มไปด้วยข้อความตลาดที่เน้นเทคโนโลยีอย่างจริงจัง โทนที่แสบสันของ Dollar Shave Club ถือเป็นการปฏิวัติอย่างแท้จริง

วันที่ 6 มีนาคม 2012 Dollar Shave Club อัปโหลดวิดีโอลง YouTube และแชร์ผ่านโซเชียลมีเดีย สิ่งที่เกิดขึ้นต่อมาทำให้ทุกคนอ้าปากค้าง

ภายใน 24 ชั่วโมง วิดีโอมียอดวิวพุ่งกระฉูดกว่า 200,000 ครั้ง ภายใน 48 ชั่วโมง มีออร์เดอร์ 12,000 รายการจนเซิร์ฟเวอร์ล่ม และภายในสัปดาห์เดียว ยอดวิวทะลุ 4 ล้าน

การรายงานข่าวเกิดขึ้นทั่วประเทศ จากบล็อกเทคโนโลยีถึงสื่อธุรกิจหลัก ทุกคนพูดถึงสตาร์ทอัพที่กล้าท้าทาย Gillette

บทเรียนที่สาม: จังหวะเวลาคือทุกสิ่ง วิดีโอของ Dollar Shave Club ไม่ได้เป็นไวรัลแค่เพราะมันตลก แต่เพราะมันมาในจังหวะที่สมบูรณ์แบบ

วิดีโอเปิดตัวในปี 2012 เมื่อกระแสสำคัญสามอย่างมาบรรจบกัน หนึ่ง ความอ่อนไหวเรื่องราคาหลังเศรษฐกิจถดถอยอยู่ในระดับสูงสุด สอง โมเดลธุรกิจแบบสมาชิกกำลังบูม และสาม โซเชียลมีเดียเติบโตมากพอที่จะกระจายเนื้อหาที่จริงใจได้อย่างรวดเร็ว

อดีตผู้บริหาร Procter & Gamble อย่าง Jim Stengel บอกว่า “Dollar Shave Club จับความรู้สึกของคนอเมริกันหลังเศรษฐกิจถดถอยได้ดีมาก ๆ ผู้บริโภคกำลังสงสัยว่าทำไมต้องจ่ายแพงลิบสำหรับของใช้ประจำวัน และนี่คือแบรนด์ที่ให้อิสระในการปฏิเสธระบบเก่า”

แต่วิดีโอไวรัลเป็นแค่จุดเริ่มต้น สตาร์ทอัพหลายแห่งเคยประสบความสำเร็จแบบไวรัลชั่วครู่ แล้วก็มลายหายไปหมดสิ้น

ความเทพของ Dollar Shave Club อยู่ที่สิ่งที่พวกเขาทำหลังวิดีโอแรก แทนที่จะพยายามทำซ้ำความสำเร็จ พวกเขาสร้างอัตลักษณ์แบรนด์ที่ชัดเจนรอบแนวคิดเรื่องความซื่อสัตย์ ความเรียบง่าย และการไม่สนใจกฎเกณฑ์เดิมๆ

สิ่งนี้พลิกโมเดลการตลาดมีดโกนแบบดั้งเดิมอย่างสิ้นเชิง แทนที่จะเน้นคุณสมบัติผลิตภัณฑ์ Dollar Shave Club เน้นประสบการณ์ของลูกค้า

ลองคิดถึงความแตกต่าง: Gillette ใช้จ่ายหลายล้านโน้มน้าวผู้ชายว่าต้องการด้ามจับสั่นได้และแถบหล่อลื่นพิเศษ ในขณะที่ Dollar Shave Club แค่บอกว่า “ใบมีดของเราให้คุณแบบจัดเต็ม และคุณไม่ต้องจ่ายแพงเกินจริง”

บทเรียนที่สี่: ในเศรษฐกิจที่ความสนใจมีจำกัด ความสม่ำเสมอของแบรนด์สำคัญกว่าความถี่ในการโฆษณา

นักกลยุทธ์การตลาด Anna Andjelic อธิบายว่า: “Dollar Shave Club ไม่ได้ขายแค่มีดโกน พวกเขากำลังขายการเป็นส่วนหนึ่งของการเคลื่อนไหวต่อต้านผลิตภัณฑ์ที่แพงและซับซ้อนเกินจำเป็น” ทุกจุดสัมผัสของแบรนด์เสริมแนวคิดนี้อย่างชัดเจน

ผลกระทบของการปฏิวัติของ Dollar Shave Club ขยายไกลเกินกว่าความสำเร็จของบริษัทเอง มันสั่นคลอนอุตสาหกรรมมีดโกนทั้งระบบ

ภายในปี 2014 ส่วนแบ่งตลาดของ Gillette ลดฮวบจาก 70% เหลือ 59% ยักษ์ใหญ่ถูกบังคับให้ต้องเปิดบริการสมาชิกของตัวเองและลดราคาทั่วทั้งไลน์ผลิตภัณฑ์

ในขณะเดียวกัน Dollar Shave Club ยังคงเติบโตต่อเนื่อง ขยายไปสู่ผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ เช่น แชมพู เจลอาบน้ำ และผลิตภัณฑ์ดูแลผิว ทั้งหมดทำการตลาดด้วยโทนเดิมที่แสบสัน

ปี 2016 เพียง 4 ปีหลังวิดีโอไวรัลนั้น Unilever ซื้อกิจการ Dollar Shave Club ในราคา 1 พันล้านดอลลาร์เป็นเงินสด ซึ่งเป็นหนึ่งในดีลอีคอมเมิร์ซที่ใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์

เพื่อให้เข้าใจบริบท โฆษณาใน Super Bowl ปีนั้นมีค่าใช้จ่ายเฉลี่ย 5 ล้านดอลลาร์สำหรับเวลาแค่ 30 วินาที และเข้าถึงผู้ชมประมาณ 112 ล้านคน

ในขณะที่วิดีโอของ Dollar Shave Club ใช้งบน้อยกว่า 0.1% ของจำนวนนั้น และปัจจุบันมียอดวิวมากกว่า 28 ล้านครั้ง

แต่สิ่งที่น่าทึ่งที่สุดคือ: Dollar Shave Club ไม่เคยใช้จ่ายมากกว่าคู่แข่ง พวกเขาฉลาดกว่าด้วยการสร้างเนื้อหาที่ผู้คนอยากดูและแชร์จริงๆ

บทเรียนที่ห้า: การตลาดที่ดีที่สุดให้ความรู้สึกเหมือนความบันเทิง ไม่ใช่แค่โฆษณา และนี่อาจเป็นบทเรียนสำคัญที่สุด

เราสามารถเรียนรู้อะไรได้บ้างจากแนวทางการตลาดสุดล้ำของ Dollar Shave Club? มีห้าบทเรียนสำคัญที่สามารถนำไปใช้ได้จริง

  1. บุคลิกภาพและความจริงใจเจ๋งกว่าการผลิตหรูหรา Dollar Shave Club ไม่เคยพยายามแข่งด้านโฆษณาหรูหรา พวกเขาแข่งด้วยความตรงไปตรงมา
  2. ระบุจุดเจ็บปวดของอุตสาหกรรมและแก้ไขตรงจุด Dollar Shave Club ชี้ให้เห็นปัญหาของการซื้อมีดโกนอย่างชัดเจนและนำเสนอทางแก้
  3. สร้างเนื้อหาที่มีค่าพอให้คนอยากแชร์ ไม่ใช่แค่โฆษณา การดูวิดีโอของ Dollar Shave Club ให้ความรู้สึกเหมือนกำลังชมความบันเทิงมากกว่าโฆษณา
  4. รักษาความสม่ำเสมอในทุกจุดสัมผัสกับลูกค้า ทุกการมีปฏิสัมพันธ์กับ Dollar Shave Club ล้วนเสริมบุคลิกของแบรนด์
  5. กล้าท้าทายกฎเกณฑ์เดิมๆ ของอุตสาหกรรม Dollar Shave Club ตั้งคำถามกับทุกแง่มุมของธุรกิจมีดโกนแบบดั้งเดิม

บทเรียนจาก Dollar Shave Club ไม่ใช่แค่เรื่องการสร้างวิดีโอไวรัลหรือการใช้อารมณ์ขัน แต่เกี่ยวกับการมองการตลาดในมุมใหม่ พวกเขาพิสูจน์ว่าแบรนด์ไม่จำเป็นต้องมีงบประมาณมากมายเพื่อสร้างผลกระทบที่ยิ่งใหญ่

Michael Dubin เคยกล่าวว่า “เราไม่ได้สร้างบริษัทมีดโกน เราสร้างแบรนด์ไลฟ์สไตล์ที่บังเอิญขายมีดโกน” คำพูดนี้สะท้อนวิสัยทัศน์ที่ว่าการสร้างแบรนด์ในยุคดิจิทัลไม่ได้เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์เพียงอย่างเดียว แต่เกี่ยวกับการสร้างความเชื่อมโยงทางอารมณ์กับผู้บริโภค

หลายคนมองว่าความสำเร็จของ Dollar Shave Club เป็นเรื่องของโชค แต่เมื่อวิเคราะห์ลึกๆ จะเห็นว่าทุกการตัดสินใจทางการตลาดของพวกเขาล้วนมาจากความเข้าใจอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับพฤติกรรมผู้บริโภคและการเล่าเรื่อง

พวกเขารู้ว่าในโลกที่เต็มไปด้วยข้อมูลและโฆษณามากมาย ความจริงใจสามารถแทรกผ่านเสียงรบกวนได้เข้าท่ากว่า

Dollar Shave Club ยังสร้างชุมชนรอบแบรนด์ได้อย่างน่าทึ่ง สมาชิกไม่ได้รู้สึกว่ากำลังซื้อแค่มีดโกน แต่กำลังเข้าร่วมการเคลื่อนไหวที่ท้าทายอุตสาหกรรมที่ผูกขาด

การสื่อสารกับสมาชิกในจดหมายข่าวและบรรจุภัณฑ์ก็ใช้โทนเดียวกับวิดีโอ – ตรงไปตรงมา ไม่เคารพกฎเกณฑ์เดิมๆ และเข้าถึงง่าย ทุกการสื่อสารเหมือนเพื่อนคุยกับเพื่อน

หลังความสำเร็จของ Dollar Shave Club เราเห็นแบรนด์ใหม่ๆ มากมายใช้กลยุทธ์คล้ายกัน โดยเฉพาะในโมเดลธุรกิจแบบสมาชิก แบรนด์เหล่านี้พยายามท้าทายผู้เล่นหลักด้วยทางเลือกที่เรียบง่าย ถูกกว่า และจริงใจมากกว่า

ดังนั้น ครั้งต่อไปที่คุณเห็นโฆษณาหรูหราพร้อมคนดังและเอฟเฟกต์เว่อร์วังอลังการ โปรดจำไว้ว่า Dollar Shave Club สร้างธุรกิจพันล้านดอลลาร์ด้วยชายธรรมดาในเสื้อเชิ้ตสีฟ้าที่เดินผ่านโกดังและพูดความจริง

แบรนด์ที่ประสบความสำเร็จอาจไม่ได้เกิดจากงบประมาณมหาศาล แต่เกิดจากความเข้าใจลึกซึ้งในความต้องการของผู้บริโภคและความกล้าที่จะนำเสนอแนวคิดใหม่ Dollar Shave Club ไม่เพียงเปลี่ยนวิธีที่ผู้ชายซื้อมีดโกน แต่ยังเปลี่ยนวิธีที่แบรนด์สื่อสารกับผู้บริโภคในยุคดิจิทัล ซึ่งนี่คือการปฏิวัติการตลาดที่แท้จริง

ปล. คลิปโฆษณาที่เป็นตำนานของ Dollar Shave Club