ต้องบอกว่าเทคโนโลยีใหม่ ๆ มักมาพร้อมกับภัยคุกคามใหม่ ๆ เสมอ ซึ่งโลกเราได้ผ่านการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่เกิดขึ้นมาแล้วหลายครั้ง แต่ไม่มีครั้งไหนที่จะส่งผลกระทบรุนแรงได้เท่าครั้งนี้

ในอดีตปืนใหญ่ทำให้กองกำลังพลขนาดเล็กสามารถทำลายป้อมปราการและกองทัพขนาดใหญ่ได้ ทหารเพียงไม่กี่นายจากเมืองเล็ก ๆ ก็สามารถรัฐประหารชนพื้นเมืองหลายพันคนด้วยอาวุธที่ทันสมัยกว่าได้แบบง่ายดาย

แท่นพิมพ์ช่วยให้โรงพิมพ์แห่งเดียวสามารถผลิตแผ่นใบปลิวได้หลายพันชิ้น ทำให้แพร่กระจายความคิดได้อย่างง่ายดาย ซึ่งถ้าย้อนกลับไปมันเป็นสิ่งที่นักบวชในยุคกลางแทบจะจินตนาการไม่ออกเลยด้วยซ้ำ

กำลังจากเครื่องจักรไอน้ำทำให้โรงงานแห่งเดียวสามารถทำงานได้เท่ากับหมู่บ้านทั้งหมู่บ้าน

อินเทอร์เน็ตยกระดับความสามารถเหล่านี้สู่จุดสูงสุด เพียงแค่ทวีตเดียวหรือภาพเพียงภาพเดียวอาจแพร่กระจายไปทั่วโลกได้ภายในระยะเวลาเพียงไม่กี่วินาที

หรืออัลกอริธึมเจ๋ง ๆ ซักอันอาจช่วยให้บริษัทสตาร์ทอัพขนาดเล็กเติบโตเป็นบริษัทระดับพันล้านได้อย่างรวดเร็วได้เช่นเดียวกัน

ต้องบอกว่าปัจจุบันผลกระทบในรูปแบบดังกล่าวนั้นมันยิ่งชัดเจนมากยิ่งขึ้น คลื่นเทคโนโลยีใหม่ได้ปลดปล่อยศักยภาพที่น่าสะพรึงกลัว เข้าถึงได้ง่าย และมีราคาที่ถูกแสนถูก

สิ่งนี้ชัดเจนว่ามันนำมาซึ่งความเสี่ยง มันไม่ใช่แค่ในแวดวงทหาร ตัวอย่างยูเครนหรือกองกำลังกะเหรี่ยงพม่าที่กล้าท้าชนคู่ต่อสู้ที่แข็งกว่าโดยใช้อาวุธอย่างโดรนราคาไม่กี่ร้อยเหรียญ

Audrey Kurth Croni ผู้เชี่ยวชาญด้านความมั่นคงกล่าวว่า “แทบไม่เคยมียุคไหนที่คนมากมายมีสิทธิ์เข้าถึงเทคโนโลยีขั้นสูงที่สามารถก่อให้เกิดความตายและความวุ่นวายได้เท่าในยุคนี้”

ในทุกวันหน่วยโดรนจากกองทัพยูเครน สามารถเข้าโจมตีและทำลายชิ้นส่วนปืนใหญ่ หรือรถถังราคาแพงมูลค่าหลายล้านดอลลาร์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ มันแสดงให้เห็นถึงบทบาทของเทคโนโลยีที่เข้ามาเปลี่ยนสนามรบยุคใหม่

ในการปะทะนอกกรุงเคียฟ โดรนที่ใช้เป็นเหมือนของเล่นของคนทั่วไป บริษัท DJI ซึ่งตั้งอยู่ในเซินเจิ้น ผลิตสินค้าราคาไม่แพงและเข้าถึงได้ง่าย เช่น Phantom camera quadcopter ราคา 1,399 เหรียญสหรัฐฯ ซึ่งมันมีคุณภาพดีจนกองทัพสหรัฐฯต้องนำมาใช้งาน

หากความก้าวหน้าด้าน AI โดรนราคาถูกแต่มีประสิทธิภาพ ผนวกกับความคืบหน้าในสาขาต่าง ๆ ตั้งแต่หุ่นยนต์ไปจนถึงเทคโนโลยี Computer Vision ก็จะได้อาวุธที่มีพลังทำลายล้างสูง แม่นยำ และอาจจะถึงขั้นไม่สามารถที่จะตรวจจับได้ง่าย ๆ

แน่นอนว่าฝ่ายตั้งรับที่เราเห็นกันมาหลายเคสแล้วว่าทำได้ไม่ง่ายแม้จะมีสรรพกำลังที่มากกว่า ตัวอย่างเคสของกองทัพพม่าน่าจะบอกเรื่องราวนี้ได้อย่างดี

กลุ่มต่อต้านรัฐประหารของพม่าซึ่งเชี่ยวชาญด้านการทำสงครามด้วยโดรน ในตอนแรกพวกเขาใช้เพียงแค่โดรนขนาดเล็กที่มีน้ำหนักเบา แต่สถานการณ์ในปัจจุบันกลุ่มต่อต้านดังกล่าวใช้ระบบที่มีความซับซ้อนกว่าเดิมเป็นอย่างมากเพื่อทิ้งระเบิดใส่เป้าหมายทางการทหารได้อย่างแม่นยำจนสามารถยึดจุดยุทธศาสตร์ที่สำคัญ ๆ ได้อย่างง่ายดาย

หรือในเคสของกองทัพอเมริกันและอิสราเอลที่ต้องใช้ขีปนาวุธ Patriot ราคา 3 ล้านดอลลาร์ เพื่อยิงโดรนที่มีราคาเพียงสองร้อยดอลลาร์

ปัจจุบันอุปกรณ์รบกวนสัญญาณ ขีปนาวุธ และระบบต่อต้านโดรนยังคงอยู่ในช่วงเริ่มต้นเพียงเท่านั้น และไม่ค่อยได้รับการทดสอบในสนามรบจริงมากนัก

การพัฒนาเหล่านี้จะนำไปสู่การถ่ายโอนอำนาจครั้งใหญ่จากรัฐและกองทัพแบบดั้งเดิม ไปสู่กลุ่มคนทั่วไป ใครก็ตามที่มีศักยภาพและแรงจูงใจในการนำอุปกรณ์เหล่านี้มาใช้

คนบ้า ๆ คนหนึ่งที่มีเงินตรา ก็สามารถที่จะซื้อและบังคับควบคุมโดรนนับพันตัวได้อย่างง่ายดาย

โปรแกรม chatbot AI เพียงตัวเดียวก็สามารถที่จะสรรสร้างข้อความได้มากเท่ากับมวลมนุษยชาติรวมกันแทบจะทั้งหมด

โมเดลการสร้างภาพขนาด 2 กิกะไบต์ที่รันบนแล็ปท็อปของทุกคนสามารถที่จะบีบอัดภาพทั้งหมดบนเว็บที่มีอยู่บนโลกนี้ได้ง่ายดาย

การทดลองด้านจุลชีววิทยาเพียงครั้งเดียวอาจก่อให้เกิดการระบาดครั้งใหญ่ เหตุการณ์ขนาดเล็กในระดับโมเลกุลที่มีผลกระทบในวงกว้าง

คอมพิวเตอร์ควอนตัมที่ใช้การได้เพียงเครื่องเดียวอาจทำให้โครงสร้างพื้นฐานด้านการเข้ารหัสของโลกล้าสมัยทันที

ความเชื่อมโยงและขนาดของคลื่นเทคโนโลยีใหม่นี้สร้างความเสี่ยงในระบบใหม่ขึ้นมา ซึ่งความล้มเหลวเพียงจุดเดียวอาจนำไปสู่ผลกระทบที่ลุกลามไปทั่วโลกอย่างรวดเร็ว ยิ่งเทคโนโลยีเปิดมากขึ้นเท่าไหร่ มันก็ยิ่งยากที่จะควบคุมได้

ลองคิดถึงความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับรถยนต์ อุบัติเหตุจราจรที่มีมาตั้งแต่ในอดีต ที่ล้วนแล้วเกิดจากความผิดพลาดของมนุษย์จะลดน้อยลงไป

ในอนาคตฝูงรถยนต์แสนฉลาดจะเชื่อมโยงกันได้ หรือมีระบบที่สามารถควบคุมยานพาหนะอัตโนมัติทั้งหมด แม้จะมีมาตรการรักษาความปลอดภัยและระบบรักษาความปลอดภัยมากมาย แต่ขนาดของผลกระทบกลับกว้างใหญ่กว่าที่เคยเป็นมา

AI จะสร้างความเสี่ยงที่จะขยายไปยังสังคมทั้งระบบ ทำให้มันไม่ใช่ถูกใช้เป็นเพียงแค่เครื่องมือเท่านั้น แต่มันจะสร้างผลกระทบในวงกว้าง ซึ่งไม่แปลกที่เหล่าบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ พวกเขาไม่เพียงแต่ต้องการมีส่วนร่วม และไม่ตกขบวนรถนี้เท่านั้น แต่ต้องการที่จะมีอำนาจเหนือมัน

เราอยู่ในยุคของระบบโลกที่เชื่อมโยงกันอยู่แล้ว ในคลื่น AI ที่กำลังมาถึงนี้ เพียงแค่จุดเดียว โปรแกรมเพียงโปรแกรมเดียว การเปลี่ยนแปลงพันธุกรรมเพียงครั้งเดียว อาจจะเปลี่ยนแปลงทุกสิ่งทุกอย่างไปแบบสิ้นเชิง

References :
หนังสือ The Coming Wave :  Technology, Power, and the Twenty-first Century’s Greatest Dilemma โดย Mustafa Suleyman
https://www.aljazeera.com/news/2024/4/4/myanmar-opposition-launches-drone-attack-on-militarys-stronghold-capital
https://www.reuters.com/graphics/UKRAINE-CRISIS/DRONES/dwpkeyjwkpm/

• Facebook
• Twitter
• Line