NFT x OpenSea กับการโจรกรรม ฉ้อโกง และการฟ้องร้องใน NFT Marketplace ที่ใหญ่ที่สุดในโลก

Chris Chapman เคยเป็นเจ้าของ NFT ที่มีมูลค่ามากที่สุดในโลก Bored Ape Yatch Club ภาพดิจิทัลที่เป็นเอกลักษณ์ของลิงที่มีขนที่แหลมคมกำลังสวมชุดอวกาศ

Chapman ได้ลงทุนมหาศาลเพื่อให้ได้มันมาครอบครองในปีที่แล้ว ในเดือนธันวาคมที่ผ่านมา เขาได้ลงประกาศขาย Bored Ape ของเขาใน OpenSea ซึ่งเป็นตลาดซื้อขาย NFT ที่ใหญ่ที่สุดในโลก โดยตั้งราคาไว้ที่ประมาณ 1 ล้านดอลลาร์ และเขาก็หวังจะทำกำไรจากสิ่งนี้

แต่สองเดือนต่อ มันก็ได้เกิดเหตุการณ์ประหลาดขึ้น ในขณะที่เขากำลังพาลูกสาวไปที่สวนสัตว์ App OpensSea ได้มีการแจ้งเตือนถึงเขา ลิงตัวนี้ถูกขายไปในราคาประมาณ 300,000 ดอลลาร์ นั่นทำให้เขาช็อค!!

ต้องบอกว่าเป็นเรื่องที่น่าสนใจนะครับ นักต้มตุ๋นคริปโตใช้ประโยชน์จากข้อบกพร่องในระบบของ OpenSea เพื่อซื้อลิงตัวนั้นในราคาที่ต่ำกว่ามูลค่าของมันเป็นอย่างมาก

ทาง OpenSea ได้เสนอความรับผิดชอบให้กับ Chapman เป็นจำนวนเงิน 300,000 ดอลลาร์ ซึ่งเขาปฏิเสธ เพราะมองว่า มันเป็นความผิดพลาดที่ร้ายแรงของระบบ

Chapman เป็นหนึ่งในผู้สนใจคริปโตหลายคนที่ได้เริ่มตั้งคำถามเกี่ยวกับ OpenSea ที่เป็นเว็บไซต์คล้าย ๆ กับ eBay ที่ผู้คนสามารถมาเลือกสรรค์ NFTs นับล้าน ซื้อภาพและขายภาพของตัวเองได้

ในช่วง 18 เดือนที่ผ่านมา OpenSea ได้กลายเป็นตลาด NFT ที่มาแรงมาก ๆ เป็นหนึ่งในสตาร์ทอัพด้านคริปโตที่มีชื่อเสียงที่สุด ได้รับการระดมทุนกว่า 400 ล้านดอลลาร์ มีมูลค่าบริษัทสูงถึง 13.3 พันล้านดอลลาร์

แต่เมื่อ OpenSea เริ่มเติบโตขึ้น ก็เกิดการฉ้อโกง และโจรกรรมขึ้นมากมาย ตัวอย่างเรื่องที่เกิดขึ้นกับ Chapman ที่ได้สูญเสีย NFT ของเขาไปนั้น นำไปสู่การฟ้องร้องหลายเดือน ส่งผลให้ OpenSea ต้องจ่ายเงินมากกว่า 6 ล้านดอลลาร์ให้กับเขา

Chris Chapman กล่าวว่าข้อบกพร่องในระบบของ OpenSea ทำให้ผู้ค้าสามารถซื้อ NFT อันมีค่าของเขาได้ในราคาไม่ถึงหนึ่งในสามของราคาจริง (CR: The New York Times)
Chris Chapman กล่าวว่าข้อบกพร่องในระบบของ OpenSea ทำให้ผู้ค้าสามารถซื้อ NFT อันมีค่าของเขาได้ในราคาไม่ถึงหนึ่งในสามของราคาจริง (CR: The New York Times)

ต้องเรียกได้ว่า ปัญหาของ OpenSea นั้นมีเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ ทั้งเรื่องระบบที่ช้าเป็นเต่า แฮ็กเกอร์เข้ามาขโมยผลงาน หรือ งานศิลปะที่ลอกเลียนแบบได้เผยแพร่ไปทั่วแพลตฟอร์ม

ศิลปินต่างโกรธแค้นที่เคยมองว่า NFT คือทางรอดในชีวิตของพวกเขา แต่กลายเป็นว่า ผลงานที่พวกเขาอุตส่าห์สร้างมากลับถูกขโมยไปดื้อ ๆ ซึ่งบริษัทกำลังเผชิญกับคดีฟ้องร้องอย่างน้อยสี่คดี และที่สำคัญที่สุดอดีตผู้บริหารของ OpenSea คนหนึ่งได้ถูกฟ้องร้องในข้อหาเกี่ยวกับการซื้อขายโดยใช้ข้อมูลวงในที่เกี่ยวข้องกับ NFT

ซึ่งด้วยความคิดของ OpenSea ที่ต้องการให้ศิลปินใช้งานง่าย ได้สร้างเครื่องมือที่ช่วยให้ผู้คนสร้าง NFT ได้ด้วยการคลิกเพียงไม่กี่ครั้ง โดยแปลงรูปภาพปรกติให้กลายเป็นภาพใน blockchain ได้แบบง่าย ๆ นั่นทำให้เกิดการลอกเลียนแบบได้อย่างง่ายดายมาก ๆ

DeviantArt กลุ่มศิลปินที่เป็นเจ้าของโดยบริษัทพัฒนาเว็บไซต์ชื่อดังอย่าง Wix ใช้งานซอฟต์แวร์ที่สแกน NFT นับล้านทุกวันเพื่อตรวจจับภาพที่ลอกเลียนแบบจากผลงานของศิลปิน ซึ่งสามารถระบุ NFT ที่ถูกลอกเลียนแบบได้มากกว่า 290,000 รายการบน OpenSea และตลาด NFT อื่น ๆ

DeviantArt ที่ใช้การสแกน NFT เพื่อตรวจดูผลงานลอกเลียนแบบ (CR : Line Today)
DeviantArt ที่ใช้การสแกน NFT เพื่อตรวจดูผลงานลอกเลียนแบบ (CR : Line Today)

Aja Trier ศิลปินในเท็กซัสกล่าวว่า “พวกเขา (OpenSea) ทำให้แนวคิดของ NFT พังทลาย”

เอาจริง ๆ OpenSea ก็ถูกควบคุมโดยคนกลาง มันไม่ได้กระจายอำนาจอย่างแท้จริง ดูตัวอย่างข้อมูล insider ที่ผู้บริหารสามารถนำมาทำกำไรกับ NFT ในแพลตฟอร์มของตัวเองได้

มันแทบไม่ต่างจากแพลตฟอร์มเดิม ๆ ที่มีอยู่แล้วตัวอย่างเช่น Shutterstock ที่มีการซื้อขายผลงานศิลปะหรือรูปถ่ายมานานแสนนานแล้ว มันไม่ใช่เรื่องใหม่แต่อย่างใด แค่มีกรอบของคำว่า blockchain เข้ามาทำให้ OpenSea ดูน่าสนใจ

การปะทะกันระหว่างบริษัทกับผู้ใช้งานแสดงให้เห็นถึงความตึงเครียดที่เกิดขึ้น เทคโนโลยีอย่าง Web3 เป็นวิสัยทัศน์ในอุดมคติของอินเทอร์เน็ตที่เป็นประชาธิปไตยมากกว่าถูกควบคุมโดยบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่เหมือนในยุคเก่า

แต่ถึงวันนี้ OpenSea ได้ชี้ให้เห็นถึงช่องโหว่ กับอุดมการณ์เพ้อฝัน โดยใช้คำหรู ๆ อย่าง blockchain เพื่อดึงดูดเงินจากนักลงทุน ซึ่งแพลตฟอร์มของพวกเขาก็แทบไม่ต่างจากบริการใน Web2.0 เลย เป็นแค่ gateway สร้างตลาดที่มีการควบคุมอย่างหลวม ๆ

ซึ่งนั่นเองที่เราได้เห็นการล่มสลายของหลากหลายแพลตฟอร์มที่เกิดขึ้นกับเทคโนโลยีดังกล่าวนี้ ส่วนใหญ่ล้วนแล้วแต่เกิดกับกลุ่มคนภายในแทบจะทั้งสิ้น ที่เห็นช่องทางในการทำกำไรสร้างรายได้มหาศาล เพราะตราบใดที่แพลตฟอร์มเหล่านี้ยังมีคนกลาง ความโลภของมนุษย์มันก็จะสามารถเอาชนะอุดมการณ์เพ้อฝันได้ทุกสิ่งนั่นเองครับผม

References :
https://www.nytimes.com/2022/06/06/technology/nft-opensea-theft-fraud.html
https://www.forbes.com/sites/johnhyatt/2022/04/05/the-richest-crypto-and-blockchain-billionaires-in-the-world-2022
https://www.nytimes.com/2022/01/04/business/opensea-13-billion-valuation-venture-funding.html
https://www.nytimes.com/interactive/2022/03/18/technology/nft-guide.html
https://indianexpress.com/article/technology/crypto/all-the-times-bored-ape-nfts-were-stolen-7955194/
https://variety.com/vip/bored-ape-yacht-club-theft-underscores-rising-risk-of-nft-ownership-1235286378/