ต้องบอกว่ากลายเป็นข่าวใหญ่ และปัญหาที่คาราคาซังมาอย่างยาวนาน สำหรับปัญหาขายลอตเตอรี่เกินราคา ที่ตอนนี้รัฐได้เข้ามาจัดการกับแพลตฟอร์มขายลอตเตอรี่ที่มีการขายเกินราคา และทางรัฐอ้างว่าส่งผลให้ลอตเตอรี่มีราคาสูงเกินจริง
ผมเองก็เป็นคนหนึ่งที่ซื้อลอตเตอรี่ผ่านแพลตฟอร์มเหล่านี้อยู่ตลอดนะครับ ตั้งแต่ยุคที่ กองสลาก.com ตอนนั้นที่ขาย 80 บาท จนสุดท้าย ทางเจ้าของแพลตฟอร์มไม่สามารถหาลอตเตอรี่ต่ำกว่า 80 บาทได้ จึงเปิด กองสลากพลัส ขึ้นมาแทน ก็ยังเป็นลูกค้าอุดหนุนแพลตฟอร์มเหล่านี้อยู่
สำหรับแพลตฟอร์มเจ้าแรกที่แจ้งเกิดขึ้นมาจริง ๆ ทำเป็นระบบจริง ๆ น่าจะเป็นมังกรฟ้า ที่กลายเป็นข่าวดังถูกเจ้าหน้าที่รัฐบุกตรวจสอบถึงสำนักงานใหญ่ไปก่อนหน้านี้
เรียกได้ว่าเป็นการเปิดนวัตกรรมในการขายลอตเตอรี่รูปแบบใหม่กันเลยทีเดียวสำหรับการแจ้งเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วของมังกรฟ้า ที่ทำให้ลูกค้าสามารถหาลอตเตอรี่ได้ง่ายขึ้น และใช้ business model ง่าย ๆ ด้วยการสแกน แล้วจัดเก็บลอตเตอรี่เข้าตู้เซฟ แล้วนำข้อมูลเข้าสู่ online เพื่อให้ลูกค้าสามารถหาเลขดังเลขเด็ดได้ง่ายมากยิ่งขึ้น
ซึ่งมันได้กลายเป็นธุรกิจที่มีเงินหมุนเวียนสูงเป็นร้อยล้าน แต่เป็นธุรกิจที่เข้ามาแข่งได้ง่าย คิดมุมธุรกิจ มันก็เป็นธุรกิจที่ barrier to entry ต่ำมากๆ จะเห็นได้ช่วงหลังๆ มังกรฟ้า มังกรแดง กองสลาก… เต็มไปหมด ให้เราเลือกสรรค์ ซึ่งทุกแพลตฟอร์มก็ทำเหมือน ๆ กันแทบจะทั้งหมดไม่มีอะไรที่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญ
ซึ่งแน่นอนว่า เมื่อมันไม่ได้มีนวัตกรรมอะไรที่แตกต่าง ใครก็สามารถลุกขึ้นมาทำได้ทั้งเอกชน หรือแม้กระทั่งรัฐเองก็ตาม และก่อนที่จะทำผมก็มองว่าเอกชนก็ควรจะต้องมองถึง Threat หรือ ภัยคุกคาม ที่อาจจะเกิดขึ้นในรูปแบบนี้ไว้อยู่แล้วด้วยเช่นกัน
เป๋าตัง x ลอตเตอรี่กับส่วนผสานที่ลงตัว
นั่นทำให้เป็นที่มาของ บอร์ดสลากฯ ซึ่งได้เห็นชอบให้สำนักงานสลากฯไปจัดทำระบบจำหน่ายสลากผ่านช่องทางอิเล็กทรอนิกส์ หรือแพลตฟอร์อออนไลน์ ภายใต้ชื่อ แพลตฟอร์มจำหน่ายสลากกินแบ่งรัฐบาล (ดิจิทัล ลอตเตอรี่)
วิธีการก็คือทำการสแกนสลากกินแบ่งรัฐบาลตัวจริงแล้วนำไปโพสต์ขายบนแพลตฟอร์มดิจิทัล ลอตเตอรี่ ซึ่งจะเป็นมาร์เก็ตเพลสของสำนักงานสลากฯเอง เพื่อเป็นช่องทางการจำหน่ายสลากให้ผู้ได้รับโควต้าสลาก แต่ผู้ค้าจะต้องขายในราคาไม่เกิน 80 บาท ซึ่งมันก็คือเหมือนที่เอกชนทำเป๊ะ ๆ
เมื่อทำการซื้อขายสลากฯ ผู้ซื้อจะมีเอกสารหลักฐานทางอิเล็กทรอนิกส์ พร้อมภาพสลากกินแบ่งรัฐบาลเป็นหลักฐาน โดย สำนักงานสลากฯ จะจัดเก็บข้อมูลไว้ ซึ่งล็อตเตอรี่ใบที่ได้จำหน่ายไปแล้ว จะไม่สามารถนำไปขายต่อได้อีก หรือเปลี่ยนสิทธิไม่ได้ เพราะสลากขายได้ครั้งเดียว
ส่วนผู้ซื้อจะต้องซื้อผ่านแอปเป๋าตังเท่านั้น เนื่องจากธนาคารกรุงไทย จะเป็นผู้ทำระบบทั้งหมดให้กับสำนักงานสลากฯ เรียกได้ว่าส่งผลบวกเต็ม ๆ กับแอปเป๋าตัง และนี่เองก็อาจจะส่งผลให้ถึงจุดจบของแพลตฟอร์มขายสลากออนไลน์ของภาคเอกชน ตัวอย่างเช่น กองสลาก.com มังการฟ้า ฯลฯ เลยทีเดียวเช่นเดียวกัน
แล้วถามว่ามันคือการกลั่นแกล้งเอกชน หรือ เข้ามา disrupt จริงหรือ? ผมมองว่าเปล่าเลย เพราะมันเป็นธุรกิจที่เข้ามาแข่งได้ง่ายเกินไป ซึ่งหากมีการทำ SWAT Analysis คงมองเห็นภัยคุกคามเหล่านี้อยู่แล้วตั้งแต่ต้น และที่สำคัญโดยพื้นฐานตัวสลากก็ออกโดยรัฐอยู่แล้ว ซึ่งมันทำให้ใครก็สามารถกระโดดเข้ามาแย่งชิงผลประโยชน์จำนวนมหาศาลจากลอตเตอรี่ได้แม้กระทั่งตัวของรัฐนั่นเองครับผม
Credit Image : https://www.nationtv.tv/news/378867919
