ประวัติ Jack Ma แห่ง Alibaba ตอนที่ 3 : The Wall of Capital

ในระบอบคอมมิวนิสต์ นั้น internet ก็ถือเป็นภัยคุกคามต่อความมั่นคงของประเทศ มันยังไม่มีท่าทีที่ชัดเจนจากรัฐบาลคอมมิวนิสต์จากส่วนกลางในเรื่องนโยบายกับ internet ซึ่งตรงข้ามกับแจ๊ค ที่มองว่า internet นั้นจะพลิกโฉมความเป็นอยู่ของมนุษยชาติ รวมถึงประเทศจีนเองด้วย และจีนจะตกเทรนด์ดังกล่าวไม่ได้อย่างเด็ดขาด

ในปี 1995 เพื่อให้ความฝันที่จะเป็น YAHOO ของประเทศจีนเป็นจริง แจ๊ค จึงต้องเดินทางเข้าสู่เมืองหลวงอย่างปักกิ่ง

ถึงปักกิ่ง ผู้ที่แจ๊คอยากเจอมากที่สุด คือ “จอมยุทธ์หญิงแห่ง internet” จางซู่ชิน ซึ่งขณะนั้นกำลังโด่งดังสุด ๆ ในวงการ internet บริษัทอิ๋งไห่เวย ของ จางซู่ชิน นั้น มีป้ายโฆษณาขนาดยักษ์ ติดอยู่เต็มทั่วกลางเมืองหลวงอย่างปักกิ่ง และเธอกำลังวุ่นกับการสร้างเว๊บไซต์โปรเจคใหญ่ จึงทำให้ไม่มีเวลาที่จะมาคุยกับ แจ๊ค ทำให้แจ๊ครู้สึกผิดหวังเป็นอย่างมาก

ตอนนั้นไชน่าเพจเจส มีชื่อเสียงอยู่เฉพาะแถบ ๆ มณฑลรอบ ๆ เมืองหังโจวเท่านั้น ปักกิ่งในขณะนั้นแทบจะไม่รู้เรื่องราวของ ไชน่าเพจเจส ทั้งรัฐบาล รวมถึงชาวบ้านในเมืองหลวงไม่มีใครรู้จักแจ๊ค หม่า

ในยุคปี 1995 นั้น รัฐบาลจีนยังไม่มีทีท่าชัดเจนว่าจะพัฒนา internet หรือไม่ ยังมีการโต้เถียงกันอย่างกว้างขวางในระดับผู้นำของพรรคคอมมิวนิสต์ ว่าจีนพร้อมแล้วหรือยังที่จะเปิดเสรีทางด้านข้อมูลข่าวสารผ่าน internet มีทั้งฝ่ายเห็นด้วยและคัดค้าน ซึ่งทัศนะของสองฝ่ายนั้นก็ขัดแย้งรุนแรงยิ่งขึ้นเรื่อย ๆ 

ยังเป็นที่ถกเถียงเรื่อง internet ในรัฐบาลจีนในสมัยนั้น
ยังเป็นที่ถกเถียงเรื่อง internet ในรัฐบาลจีนในสมัยนั้น

สื่อมวลชนก็ยังไม่กล้าทำอะไรโดยพลการ ทำให้ทิศทางของบทวิจารณ์เรื่อง internet ในสื่อต่าง ๆ นั้นยงคงคลุมเคลือ ไม่ว่าจะเป็นหนังสือพิมพ์รายใหญ่หรือรายเล็ก ไม่ว่าจะเป็นสถานีวิทยุหรือโทรทัศน์ ถ้ายังไม่ได้รับอนุมัติจากหน่วยงานที่รับผิดชอบ จึงไม่มีสื่อสำใดกล้าเสนอข่าวเรื่อง internet 

 และเพื่อให้เรื่องของ internet ไปถึงกลุ่มคนส่วนใหญ่ของปักกิ่งในสมัยนั้นได้ แจ๊ค จึงต้องหาทางลงบทความเกี่ยวกับ internet ในสื่อที่สามารถกระจายได้ในวงกว้าง เขาจึงได้ไปเจอกับ สื่อชื่อดังในปักกิ่งอย่าง จงกว๋อเม่าอี้เป้า ซึ่งถือว่าเป็นสื่อที่ใจกล้า และไม่ค่อยจะกลัวรัฐบาลจีนในสมัยนั้น ซึ่งเป็นสิ่งที่แจ๊คต้องการเป็นอย่างมาก

บรรณาธิการของ จงกว๋อเม่าอี้เป้า นั้นต้อนรับแจ๊ค อย่างดี แจ๊คได้แสดงหน้าไชน่าเพจเจส ให้ ซุนเอี้ยนจวิน ซึ่งเป็นบรรณาธิการในขณะนั้นดู แต่แทนที่จะรอดาวน์โหลดแบบ 3 ชั่วโมงเหมือนที่เขาเคยแสดงในหังโจว เขาได้เตรียมพร้อมข้อมูลหน้าเพจไว้ในเครื่องคอมพิวเตอร์ของตัวเองเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ทำให้การสาธิต ตัวเว๊บไชน่าเพจเจส เป็นไปอย่าง smooth มาก ทำให้ซุนเอี้ยนจวิน รู้สึกประทับใจตัวไชน่าเพจเจสมาก แม้ตอนนั้นเขาจะไม่ค่อยเข้าใจเรื่องเกี่ยวกับ internet เลยก็ตาม

แจ๊ค แอบโหลดข้อมูลทั้งหมดลงเครื่องคอมพิวเตอร์ของเขาเพื่อให้หน้าเว๊บดาวน์โหลดได้อย่างรวดเร็ว
แจ๊ค แอบโหลดข้อมูลทั้งหมดลงเครื่องคอมพิวเตอร์ของเขาเพื่อให้หน้าเว๊บดาวน์โหลดได้อย่างรวดเร็ว

และในที่สุด บทความขนาด 5,000 ตัวอักษร ก็ปรากฏบนหน้าหนึ่งของ จงกว๋อเม่าอี้เป้า ซึ่งนับเป็นครั้งแรกที่สื่อของปักกิ่งรายงานเกี่ยวกับ แจ๊ค หม่า และ ไชน่าเพจเจส ซึ่งเป็นการตีพิมพ์บทความขนาดยาวขึ้นหน้าหนึ่งของหนังสือพิมพ์เสียด้วย และทำให้หลังจากนั้นทำให้สื่อหลาย ๆ รายเริ่มสนใจและหันมารายงานเกี่ยวกับแจ๊ค และไชน่าเพจเจส

และมันเริ่มทำให้แจ๊คเริ่มเป็นที่สนใจในวงสังคมของปักกิ่ง เขาได้ไปรู้จักนักธุรกิจชื่อ ๆ ดังหลายคนในปักกิ่ง แต่การพบปะส่วนใหญ่เป็นเรื่องของการจุดประการเรื่อง internet ในประเทศจีน แจ๊ค พยายามหาแนวร่วมให้มากที่สุด เพื่อโน้มน้าวรัฐบาลจีนให้ได้

แม้จะพยายามไปมากเท่าใด กับการพบปะผู้คนมากมาย รวมถึงสื่อหลาย ๆ รายในปักกิ่งนั้น แต่ท่าทีของรัฐบาลยังไม่มีการเปลี่ยนแปลงแต่อย่างใด หลังจากรัฐบาลได้เริ่มรับรู้เรื่องราวของแจ๊คและไชน่าเพจเจสบ้างแล้ว  เหล่าสื่อมวลชนกลับได้รับแจ้งจากรัฐบาลว่า “ภายใต้สภาพที่รัฐบาลยังไม่มีหนังสือสนับสนุนอย่างเป็นทางการห้ามมิให้สื่อมวลชนใด ๆ เผยแพร่เกี่ยวกับเรื่อง internet”

สื่อต่าง ๆ ของปักกิ่งต่างถูก block ไม่ให้เผยแพร่เรื่อง internet
สื่อต่าง ๆ ของปักกิ่งต่างถูก block ไม่ให้เผยแพร่เรื่อง internet

หลังได้ทราบข่าวนี้ แจ๊ค ก็ยิ่งสลด ภายใต้ระบบที่เข้มงวดและข้อจำกัดของรัฐบาลคอมมิวนิสต์นั้น แม้เพื่อน ๆ ของแจ๊คจะช่วยสนับสนุน แต่ก็ยังทำอะไรไม่ได้มากนัก แต่ ยังมีอีกทางที่เหล่าสื่อมวลชนบอกแจ๊ค นั่นก็คือ ถ้าสามารถเกลี้ยกล่อม เหรินเหมินยึเป้า สื่ออันดับหนึ่งของประเทศจีนในขณะนั้น เผยแพร่ทาง internet ให้ได้ อาจจะมีทางเป็นไปได้ที่จะเปลี่ยนใจรัฐบาลจีน

 และเหมือนโชคชะตาจะเข้าข้างแจ๊คอีกครั้ง เขาได้เข้าไปยัง สื่ออันหนึ่งของจีน อย่าง เหรินเหมินยึเป้า ผ่าน connection ของเขาที่ได้เริ่มสร้างขึ้นในปักกิ่ง และได้มีโอกาสไปบรรยาย และสอนเรื่อง internet ให้เจ้าหน้าที่ระดับสูงของเหรินเหมินยึเป้า และในที่สุดผู้บริหารระดับสูงก็เห็นชอบเรื่อง internet และอยากให้แจ๊คนำ เหรินเหมินยึเป้า ขึ้นสูระบบ internet

ในตอนนั้น แจ๊ค ไม่ได้พึ่งพา VBN ให้สร้างเว๊บเพจให้อีกแล้ว ตอนนี้เขามีเจ้าหน้าที่จากหังโจวมาช่วยสร้างเว๊บเพจให้กับสื่ออันดับหนึ่งอย่าง เหรินเหมินยึเป้า โดยใช้เวลากว่าครึ่งปีในการพัฒนาออกแบบเว๊บเพจออนไลน์แห่งนี้ และสามารถ online ได้ในวันที่ 1 มกราคม 1997 และทำให้ เหรินเหมินยึเป้า กลายเป็นเว๊บจีนเว๊บแรกที่เสนอข่าวสำคัญจากส่วนกลางของจีน

แจ๊ค นั้นมีทีมเทคนิคเองในจีนแล้ว ไม่ต้องพึ่งพา VBN อีกต่อไป
แจ๊ค นั้นมีทีมเทคนิคเองในจีนแล้ว ไม่ต้องพึ่งพา VBN อีกต่อไป

และหลังจากเหตุการณ์นี้ มันทำให้ แจ๊ค สามารถที่จะเชื่อมต่อความสัมพันธ์ไปยังรัฐบาลจีน เขาพยายามติดต่อไปยังหน่วยงานของรัฐบาลหลาย ๆ ที่ ไม่ว่าจะเป็น กระทรวงวัฒนธรรม และคณะกรรมการกีฬาแห่งชาติ

แจ๊ค นั้น ได้เสนอที่จะสร้างเว๊บไซต์ให้กระทรวงวัฒนธรรม รวมถึง คณะกรรมการกีฬาให้ฟรี ๆ โดยแค่ขอสนับสนุนด้านเนื้อหาก็เพียงพอ แต่ก็ถูกปฏิเสธอย่างไม่ใยดี หลังจากนั้น แจ๊ค ก็ได้เร่ขายโฆษณาไปตามท้องถนนของปักกิ่ง นำเสนอให้บรรดาประชาสัมพันธ์ระดับสูงของกระทรวงและสื่อมวลชนต่าง ๆ ทว่า ล้วนไร้ประโยชน์ แทบจะถูกปฏิเสธมาแทบจะทั้งสิ้น

เข้าหาผู้ใหญ่ในกระทรวง หรือ กรมต่าง ๆ ในรัฐบาล แต่ถูกปฏิเสธอย่างไม่ใยดี
เข้าหาผู้ใหญ่ในกระทรวง หรือ กรมต่าง ๆ ในรัฐบาล แต่ถูกปฏิเสธอย่างไม่ใยดี

มันเป็นความพยายามอย่างหนักของแจ๊ค ในการที่จะซื้อใจปักกิ่ง แม้จะพยายามมากเพียงใด แต่ดูเหมือนทีท่าจากรัฐบาลจีนนั้น ดูจะไม่แยแส เรื่องกระแสของ internet เลยด้วยซ้ำ มันเป็นความผิดหวังครั้งยิ่งใหญ่ของแจ๊ค ในการมาปักกิ่งครั้งนี้ มันเหมือนกำแพงที่แข็งแกร่งที่ยากที่จะยอมรับกระแสที่กำลังบูมของ internet ที่กำลังกระจายไปทั่วโลก จีนจะพลาดตกขบวนการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่นี้จริง ๆ หรือ? แล้วแจ๊ค กับ ไชน่าเพจเจส จะทำอย่างไรต่อไป โปรดติดตามได้ในตอนต่อไปครับผม

–> อ่านตอนที่ 4 : Bye Bye HangZhou

<– ย้อนกลับไปตอนที่ 1 :Internet *** อย่าลืมกดแชร์ให้เพื่อน ๆ คุณได้อ่านนะครับผม***

Credit แหล่งข้อมูลบทความ

ประวัติ Jack Ma แห่ง Alibaba ตอนที่ 2 : ChinaPages

เมื่อแจ๊คเดินทางกลับจากซีแอตเทิลถึงหังโจว ซึ่งการกลับมาครั้งนี้ของแจ๊คนั้นได้นำเอาของวิเศษหนึ่งอย่างมาจากอเมริกาด้วย มันคือ คอมพิวเตอร์โน๊ตบุ๊คอินเทล 386 ซึ่งเป็นเครื่องที่มีประสิทธิภาพสูงสุดในขณะนั้นเลยก็ว่าได้ 

เพียงแค่คืนแรกที่กลับถึงหังโจว แจ๊ค เขาก็เริ่มเดินหน้าธุรกิจที่เขาได้คิดไว้อย่างทันที เขาเชิญเพื่อนสนิทที่สุด 24 คนมากินข้าวที่บ้าน และเริ่มบรรเลงโชว์ ของวิเศษ (คอมพิวเตอร์โน๊ตบุ๊คอินเทล 386) ทุกคนที่ถูกเชิญมาต่างอ้าปากค้าง และรู้สึกทึ่งกับเจ้าสิ่งนี้ ซึ่งไม่ต่างจากตอนที่แจ๊ค นั้นเห็นคอมพิวเตอร์สุดแรงนี้ ครั้งแรกที่อเมริกา

เมื่อถึงจีนเรียกเพื่อนนักธุรกิจมาฟังเรื่อง internet ทันที
เมื่อถึงจีนเรียกเพื่อนนักธุรกิจมาฟังเรื่อง internet ทันที

หลังจากนั้น แจ๊ค ก็ได้เริ่มพูดถึงเรื่อง internet และได้บรรยายถึงความวิเศษของมันที่เขาได้เจอมาที่อเมริกา และพรรณนา ว่า มันวิเศษยิ่งกว่าโทรศัพท์เสียอีก แค่เพียงคลิกเดียวก็สามารถเข้าถึงทุกแห่งทุกหนในโลกได้ และ ให้วิสัยทัศน์ว่า เจ้าสิ่งนี้ จะต้องรุ่งเรืองในประเทศจีนได้อย่างแน่นอน

แต่ต้องเข้าใจว่า ในยุคนั้น ไม่มีใครเข้าใจกับคำว่า internet แม้แจ๊ค จะพยายามพูดล้างสมองเพื่อนอย่างไรก็ตาม แต่ดูเหมือนว่ากลุ่มเพื่อน ๆ ของเขาที่ส่วนใหญ่เป็นนักธุรกิจในจีนอยู่แล้ว จะไม่ได้สนใจมันแต่อย่างใด หาว่าแจ๊คนั้นเป็นคนเพ้อฝัน

เขากล่าวกับเพื่อนว่า ๆ จะลาออกจากงานมาเริ่มธุรกิจ internet แต่มันกลับกลายเป็นว่าเพื่อน ๆ ของเขาทั้งหมดแทบจะคัดค้านกับแนวคิดของ แจ๊ค หลาย ๆ คนก็พยายามถามรายละเอียดของ internet จากแจ๊ค  แต่ก็อย่างที่ทราบ แจ๊ค นั้นก็มีความรู้ทางด้าน internet แบบผิวเผินเท่านั้น ไม่สามารถตอบคำถามใด ๆ จากเพื่อน  ๆ เขาได้เลย ซึ่งหลังจากให้ทำการโหวตปรากฏว่า 23 คันค้าน และมีคนเห็นด้วยกับแจ๊ค เพียงแค่คนเดียวเท่านั้น

และในที่สุดแจ๊ค ก็ได้พบกับความจริงที่โหดร้ายเป็นที่เรียบร้อยแล้ว นั่นคือ ไม่ว่าจะอย่างไร เขาคงไม่สามารถที่ชักจูงเหล่าเพื่อน ๆ ของเขาให้มาลองทำธุรกิจ internet กับเขาได้อย่างแน่นอน ทำให้แจ๊คเสียใจมากและถึงกับจิตตกไปเลยทีเดียว

แต่แม้จะมีถึง 23 คนที่คัดค้าน มันยังมีอีกหนึ่งคนที่สนับสนุนความคิดของแจ๊ค ซึ่งเพื่อนคนนี้สนับสนุนให้แจ๊คได้ลองทำดู ซึ่ง เขาคือ เหออิปิง เป็นเพื่อนนักศึกษามหาวิทยาลัยครูหังโจวของแจ๊ค

และแม้มันจะมีเพียงหนึ่งเสียงสนับสนุน แต่ สัญชาติญาณของแจ๊ค นั้นก็สั่งให้เขาเริ่มธุรกิจนี้ ก้าวแรกของการสร้างธุรกิจคือหาเงินทุน ซึ่งแจ๊คและภรรยานั้นได้ทุ่มเงินหมดตัว 6,000 หยวน และทำการรวบรวมจากญาติพี่น้องได้อีกราว  ๆ 40,000 หยวน และ อีกส่วนคือการนำเอาสินทรัพย์ของสำนักแปลภาษาไห่โป๋ธุรกิจแรกของเขาออกเทขายทั้งหมด ซึ่งได้มาอีก 30,000 หยวน รวมเป็นส่วนของตัวเขาและภรรยาทั้งสิ้น 80,000 หยวน

แจ๊คและภรรยาลงขันกับญาติ ๆ และเพื่อนอีกสองคน ตั้งบริษัทขึ้นมา
แจ๊คและภรรยาลงขันกับญาติ ๆ และเพื่อนอีกสองคน ตั้งบริษัทขึ้นมา

และเพื่อนที่สนับสนุนแนวคิดนี้ของแจ๊คอย่าง เหออิปิง นั้น ก็ได้ร่วมลงทุน 10,000 หยวน ส่วนอีก 10,000 หยวนสุดท้ายได้มาจากเพื่อนอีกคนที่ชื่อ ซ่งเว่ยชิง  ซึ่งทำให้ตอนนี้ เงินลงทุนตั้งต้นของธุรกิจใหม่ของแจ๊คนั้น มีรวมแล้วประมาณ 100,000 หยวน

และในที่สุดบริษัทเทคนิคอินเตอร์เน็ตไห่โป๋ เจ้อเจียง ที่ดำเนินการกิจการไดเร็กทอรี่อุตสาหกรรมการค้าออนไลน์ และเป็นเว๊บไซต์ internet แห่งแรกของประเทศจีน – เยลโล่เพจเจสประเทศจีน ก็ได้ถือกำเนิดขึ้นเมื่อเดือน เมษายน ปี 1995

และในวันที่ 9 พฤษภาคม 1995 ไชน่าเพจเจส (http://www.chinapages.com) ได้ขึ้นออนไลน์อย่างเป็นทางการ และเป็นเว๊บไซต์ธุรกิจเว๊บแรกในประวัติศาตร์ของ internet ของประเทศจีน

chinapages ในสมัยแรก ๆ เป็นเว๊บไดเร็กทอรี่ คล้าย ๆ yahoo
chinapages ในสมัยแรก ๆ เป็นเว๊บไดเร็กทอรี่ คล้าย ๆ yahoo

แต่ทุกอย่างมันก็ไม่ได้เริ่มต้นด้วยกลีบกุหลาบ ระยะแรกเริ่ม เป็นช่วงเวลาที่ ไชน่าเพจเจส ลำบากที่สุด ออฟฟิสหลักของบริษัทนั้น ก็แค่เช่าบ้านธรรมดาหลังหนึ่งเป็นห้องทำงาน และ มีอุปกรณ์ชิ้นเดียวคือ คอมพิวเตอร์โน๊ตบุ๊คอินเทล 386 ที่แจ๊คนั้นได้หอบหิ้วมาจากอเมริกานั่นเอง 

เพียงแค่ค่าเช่าออฟฟิส ก็กินเงินทุนของแจ๊คไปมากโขแล้ว เพราะต้องจ่ายค่าเช่าล่วงหน้าเป็นปี ซึ่งในสภาวะย่ำแย่ในช่วงแรก ๆ ของการก่อตั้งบริษัทนั้น ในบัญชีบริษัทมีเงินสดเหลือเพียง 200 หยวน เท่านั้น และ ที่สำคัญ ไชน่าเพจเจส ยังแทบจะไม่มีลูกค้าเลยด้วยซ้ำ

กับทีมงาน chinapages ยุคก่อตั้ง
กับทีมงาน chinapages ยุคก่อตั้ง

นักธุรกิจในประเทศจีนซึ่งแทบไม่เคยได้ยินคำว่า internet มาก่อน ซึ่งการที่แจ๊ค จะไปอธิบายให้พวกเขาเสียเงินซื้อในสิ่งที่มองไม่เห็นและจับต้องไม่ได้ ทำให้บรรดาเถ้าแก่นักธุรกิจจีนต่างส่ายหน้าหนี internet กันแทบจะทั้งสิ้น และมองมันเป็นเรื่องหลอกลวงเท่านั้น

สาเหตุหลักอีกประการหนึ่งน่าจะมาจากราคาที่สูงลิ่ว เพราะไชน่าเพจเจสในยุคแรกเป็นการร่วมมือกับบริษัท VBN ของสหรัฐ เช่า server จากอเมริกา และต้องมีการแบ่งผลกำไร 40:60 ซึ่ง ไชน่าเพจเจสนั้นได้เพียง 40% ส่วน VBN ที่นอนรอลูกค้าอยู่ที่อเมริกานั้นได้ถึง 60% และต้นทุนของค่าจ้างในการทำเว๊บเพจนั้นก็แพงเอามาก ๆ เสียด้วย

และการที่ลูกค้าจะเห็นหน้าโฮมเพจของตัวเองนั้นก็ต้องให้ VBN print ภาพหน้าโฮมเพจออกมาและส่งด่วนทาง UPS กลับมาที่หังโจว เพื่อโชว์ให้ลูกค้าดู ซึ่งมันเป็นโมเดลธุรกิจที่แปลกประหลาดอย่างมาก หากคุณเป็นลูกค้าของแจ๊คในยุคนั้น ก็คงคิดเหมือนคนเหล่านี้ เพราะ จีนตอนนั้นยังไม่สามารถเข้าถึง internet ได้นั่นเอง

และลูกค้ารายแรก ๆ ส่วนใหญ่นั้นเป็นเพื่อนนักธุรกิจของแจ๊ค ซึ่งตอนแรกนั้นแทบจะไม่คิดค่าใช้จ่าย อยากจะช่วย promote ให้ฟรี ๆ เพื่อเป็นการบุกเบิกลูกค้า และ ทำให้ลูกค้าคนอื่น ๆ เริ่มหันมาสนใจบ้าง

และในที่สุดไชน่าเพจเจส ก็ได้ลูกค้าที่จ่ายเงินเป็นรายแรก นั่นก็คือ โรงแรมระดับสี่ดาวของเมืองหังโจว  โรงแรมวั่งหู ซึ่งเจ้าของโรงแรมนั้นก็เป็นเพื่อนของแจ๊ค อีกเช่นเคย

เนื่องจากไม่มีใครที่หังโจวนั้นรู้จักกับ internet แจ๊คจึงต้องรับภาระหนักในการไปโฆษณาเผยแพร่ และไปสาธิตให้ลูกค้าแต่ละรายด้วยตัวเอง ซึ่งแจ๊ค ในขณะนั้นโดยตำแหน่งแล้วเป็นผู้จัดการ แต่ความจริงเขาก็คือ เซลล์แมน ของไชน่าเพจเจสต่างหาก และ ยังทำตัวเป็นจิตอาสา ในการเผยแพร่ความรู้ด้าน internet ของจีนให้ชาวเมืองหังโจวอีกด้วย

ทำงานจิตอาสาให้ความรู้ด้าน internet กับชาวเมืองหังโจว
ทำงานจิตอาสาให้ความรู้ด้าน internet กับชาวเมืองหังโจว

และแม้ความจริงแล้วนั้น เหล่าลูกค้ารุ่นแรก ๆ ของไชน่าเพจเจส จะมีความคลางแคลงใจต่อ internet ที่แจ๊คโฆษณาให้ แต่มันก็เริ่มเห็นผลลัพธ์ที่ชัดเจนขึ้นกับธุรกิจของพวกเขาเหล่านั้น กลุ่มลูกค้าเหล่านี้เริ่มได้รับโทรศัพท์และแฟกซ์สอบถามจากต่างประเทศ ซึ่งพวกเขาแทบจะไม่เคยเจอมาก่อนเลยด้วยซ้ำ แต่ลูกค้าเหล่านั้นก็ยังไม่เชื่อถึงความเชื่อมโยงของผลลัพธ์เหล่านี้กับไชน่าเพจเจสของแจ๊ค พวกเขายังแค่มองมันเป็นคำหลอกลวงของแจ๊ค เหมือนเคย

และเหมือนโชคชะตาจะเข้าข้างแจ๊คบ้างแล้ว ในที่สุด เดือน กรกฏาคม ปี 1995 ด้วยการอนุมัติของกรมโทรคมนาคม สังกัดกระทรวงไปรษณีย์ของจีน มีการจัดตั้งสาย internet เฉพาะกิจ 44K ที่เซี่ยงไฮ้เป็นครั้งแรก และมันก็เริ่มทำให้แจ๊คเห็นแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์บ้างแล้ว

หนึ่งเดือนหลังจากนั้น มันเป็นวันที่ประวัติศาสตร์หน้าใหม่ต้องจารึกชื่อของแจ๊ค หม่า มันเหตุการณ์สำคัญในประวัติศาสตร์ internet ของประเทศจีน 

มันเป็นวันที่แจ๊ค นำเจ้าคอมพิวเตอร์ เชื่อมต่อกับ internet 44K ที่เซี่ยงไฮ้ ได้สำเร็จ แจ๊คหมุนโทรศัพท์ถึงโทรคมนาคมของเซี่ยงไฮ้ ผ่านไปราว ๆ นาทีกว่า ๆ การเชื่อมต่อ internet ก็สำเร็จในที่สุด ในวันนั้นมีการถ่ายทอดการเชื่อมต่อครั้งสำคัญนี้ผ่านสถานีโทรทัศน์ในเมืองหังโจว 

เชื่อมต่อ internet ผ่านการหมุนโทรศัพท์
เชื่อมต่อ internet ผ่านการหมุนโทรศัพท์

เมื่อแจ๊ค เริ่มเปิดโปรแกรม Mosaic ซึ่งเป็น Web Browser ในสมัยนั้น และบรรจงพิมพ์ address “http://www.chinapages.com”  หลังจากรอกว่า 3 ชั่วโมง เว๊บเพจทั้งหมดก็ดาวน์โหลดเสร็จสิ้น และมันปรากฏภาพของเพจหน้าหลักของโรงแรมวั่งหู ลูกค้ารายแรกของแจ๊ค รวมถึง เพจของลูกค้าคนอื่น ๆ เรียงรายตามมาในหน้าของไชน่าเพจเจส

ลูกค้าต่างตื่นเต้น ผู้สื่อข่าวที่มาทำข่าวก็ตื่นเต้น และที่ตื่นเต้นที่สุดคงจะเป็นแจ๊ค และหุ้นส่วนของเขา หลังจากทำงานหนักกันมากว่า 4 เดือน ในที่สุดพวกเขาก็ได้เห็นเว๊บเพจของตนเองบน internet และหลุดพ้นจากการที่เหล่าผู้คนต่าง ๆ กล่าวหาว่าเขาเป็นคนหลอกลวงได้เสียที

ต้องบอกว่า การที่ชาวเมืองหังโจวได้เห็นเรื่องจริงของ internet ผ่านจอโทรทัศน์ที่ทำการถ่ายทอดเหตุการณ์ในครั้งนี้ ทำให้ชาวหังโจว เริ่มที่จะกลับมาเชื่อแจ๊ค ได้อีกครั้ง internet ไม่ได้เป็นเรื่องหลอกลวงที่แจ๊ค สร้างขึ้นมา ไม่ใช่เป็นเรื่องของสิ่งลี้ลับ หรือ เรื่องผีสาง แต่ internet มันคือสิ่งมหัศจรรย์ใหม่ ที่กำลังจะมาเปลี่ยนวิถีชีวิตชาวจีน รวมถึงชาวโลก

สำหรับแจ๊คและหุ้นส่วนแล้ว มันเต็มไปด้วยคราบน้ำตาแห่งความปิติยินดีรวมถึงความสุข และนับเป็นก้าวที่สำคัญที่สุดก้าวนึงของแจ๊ค ที่ได้ปลดแอกเรื่องที่เขาถูกกล่าวหาว่าหลอกลวงได้เสียที และมันช่วยสร้างความน่าเชื่อถือให้แจ๊คที่ต่อไปนี้จะไม่ได้จำกัดอยู่ในเพียงเมืองเล็ก ๆ อย่างหังโจวแล้ว ธุรกิจของเขามันกำลังเริ่มที่จะขยายไปต่างมณฑล ก้าวต่อไปของแจ๊ค กับ ไชน่าเพจเจส จะเป็นอย่างไร โปรดติดตามในตอนต่อไปครับผม

–> อ่านตอนที่ 3 : The Wall of Capital

<– ย้อนกลับไปตอนที่ 1 :Internet *** อย่าลืมกดแชร์ให้เพื่อน ๆ คุณได้อ่านนะครับผม***

Credit แหล่งข้อมูลบทความ

ประวัติ Jack Ma แห่ง Alibaba ตอนที่ 1 : Internet

เด็กชายนามว่า “หม่า หยุ่น” หรือชื่อจริงของ Jack Ma นั้นเกิดในครอบครัวยากจนในเมืองหังโจว เขาเติบโตมาพร้อมกับความอยากรู้ภาษาอังกฤษมาโดยตลอด เขามักจะออกจากบ้านไปพูดคุยกับนักท่องเที่ยวต่างชาติอย่างสม่ำเสมอ ชื่อ Jack ของเขานั้นก็มาจากคำแนะนำของนักท่องเที่ยวคนหนึ่งนั่นเอง

เรื่องการเรียนในวัยเด็กเรียกว่าเข้าขั้นย่ำแย่เลยสำหรับ แจ๊ค เขาสอบตกเลขจบเกือบจะไม่ได้เรียนต่อในชั้นมหาลัยด้วยซ้ำ แต่สุดท้ายเขาก็ได้ไปศึกษาต่อที่โรงเรียน Hangzhou Teacher School จนจบการศึกษาในที่สุด

Jack Ma เกิดในครอบครัวยากจนในเมืองหังโจว
Jack Ma เกิดในครอบครัวยากจนในเมืองหังโจว

แจ๊ค นั้นไม่ได้มีความคิดที่จะเป็นครูภาษาอังกฤษไปตลอดชีวิต ในปี 1992 แจ๊คกับเพื่อนได้ร่วมกันก่อตั้งสำนักแปลไห่โป๋ขึ้นมา ซึ่งเป็นก้าวแรกของเขาที่ย่างเข้าสู่วงการธุรกิจ สำนักแปลไห่โป๋ ของแจ๊ค นั้นดำเนินธุรกิจอย่างล้มลุกคลุกคลาน จนเริ่มมีกำไรในปี 1995 และกลายเป็นสำนักแปลภาษาที่ใหญ่ที่สุดของเมืองหังโจวในที่สุด 

เปิดสำนักแปลภาษาไห่โป๋ และเป็นครูสอนภาษาอังกฤษไปด้วย

และในต้นปี 1995 นั้น เมืองหังโจวเกิดดีความสัญญากับต่างประเทศขึ้นมาคดีหนึ่ง เกี่ยวกับเรื่องการลงทุนสร้างทางด่วนกับบริษัทในอเมริกา ซึ่งมีข้อพิพาทกัน ทำให้เทศบาลเมืองหังโจวต้องตัดสินใจส่งตัวแทนไปติดต่อกับฝ่ายอเมริกัน เพื่อไกล่เกลี่ยข้อพิพาท

jack ma ในวัยหนุ่ม ต้องเดินทางมาเป็นตัวแทนเทศบาลหังโจวเพื่อไกล่เกลี่ย
jack ma ในวัยหนุ่ม ต้องเดินทางมาอเมริกา เป็นตัวแทนเทศบาลหังโจวเพื่อไกล่เกลี่ย

ซึ่งมันกลายเป็นภารกิจของแจ๊ค ที่ขณะนั้นเป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องภาษาอังกฤษที่สุดแห่งสำนักแปลไห่โป่ ที่ต้องไปช่วยเหลือเทศบาล โดยเขาต้องเดินทางไปยังอเมริกาที่เมือง ลอสแองเจลลิส แต่มันเป็นความซวยที่มาเยือนของแจ๊ค เมื่อทางการได้สืบสวนในทางลับแล้วพบว่า บริษัทเหล่านี้เป็นพวกนักต้มตุ๋นระดับชาติ แต่มันช้าไปซะแล้ว เพราะแจ๊คเข้าถ้ำเสือเดินทางถึงอเมริกาไปเป็นที่เรียบร้อยแล้ว 

มีการต้อนรับแจ๊ค อยางดีจากฝั่งอเมริกา เพื่อหลอกให้แจ๊คตายใจ แต่สุดท้ายทางฝั่งอเมริกาก็เผยไต๋ในที่สุด และได้จับกุมแจ๊ค ไปขังเป็นเวลา 2 วัน ซึ่งกว่าจะหลุดมาได้นั้น แจ๊ค ก็ต้องจำเป็นเล่นบทเข้าร่วมเป็นหุ้นส่วนของบริษัทอเมริกาเสียเอง ทำเหมือนว่าหักหลังเทศบาลที่ส่งเขามาช่วยเจรจาไกล่เกลี่ย จนโดนปล่อยตัวมาในที่สุด

แต่มันเหมือนภารกิจของเขายังไม่สำเร็จ เขาเลยคิดว่าจะไปที่ไหนต่อดี และนึกขึ้นได้ว่า ตอนอยู่ประเทศจีนมีครูต่างชาติคนหนึ่งที่ชื่อพิล ซึ่งเคยเล่าเรื่องลูกเขยของเขาให้ฟัง ว่ากำลังทำอะไรบางอย่างกับ “internet” อยู่ที่เมือง ซีแอตเทิล

นั่นเองเป็นจุดเริ่มต้นที่แจ๊ค ได้ถือโอกาส ไปทำความรู้จักกับ internet เสียหน่อย เพราะอุตส่าห์มาตั้งไกลแล้ว จึงได้ซื้อตั๋วเครื่องบินมุ่งหน้าไปยัง ซีแอตเทิล ทันที

มุ่งหน้าสู่ ซีแอตเทิล เพื่อค้นหา internet
มุ่งหน้าสู่ ซีแอตเทิล เพื่อค้นหา internet

ซึ่งเมื่อถึงเมือง ซีแอตเทิล แจ๊คไปตามที่อยู่ที่เพื่อนให้ไว้ และไปพบกับลูกเขยของเพื่อนอย่างรวดเร็ว เขาคือแซม ที่ขณะนั้น กำลังก่อตั้งบริษัท VBN บริษัทขนาดเล็ก ซึ่งตอนนั้นกำลังให้บริการ ISP เจ้าแรกแห่ง Silicon Valley แถมยังเป็นบริษัทแรกที่ทำธุรกิจนี้ในอเมริกาอีกด้วย

และนี่เป็นครั้งแรกที่แจ๊ค ได้เห็นเจ้า internet กับตาตัวเอง ซึ่งคอมพิวเตอร์ที่แจ๊คเห็นตอนนั้นคือเครื่อง PC386 ที่ทันสมัยที่สุดในโลกของยุคนั้น ซึ่งมีราคาอยู่ที่ประมาณ 600-700 เหรียญ

PC386 เครื่องคอมพิวเตอร์สุดแรงในสมัยนั้น
PC386 เครื่องคอมพิวเตอร์สุดแรงในสมัยนั้น

แจ๊คซึ่งตอนนั้นแทบจะไม่เคยเห็นเจ้าคอมพิวเตอร์มาก่อนเลยด้วยซ้ำ ไม่ต้องพูดถึง internet ซึ่งเป็นสิ่งที่ใหม่มากในยุคนั้น และเริ่มทดลองใช้มัน โดยลองพิมพ์คำว่า “Beer” ลงใน Search Engine ของ Yahoo ซึ่งต้องบอกว่าตอนนั้น Yahoo ในยุคก่อนการเกิดของ Google นั้นถือเป็น Search Engine ที่ทันสมัยที่สุดในโลก internet เลยก็ว่าได้

เมื่อ คีย์ คำว่า “Beer” แล้วกด enter เขาก็ตาลุกวาวทันที มันเต็มไปด้วยผลการค้นหา ทั้งเบียร์อเมริกันยี่ห้อต่าง ๆ เบียร์ญี่ปุ่น เบียร์เยอรมัน เบียร์ฝรั่งเศษ ต่างพากันปรากฏขึ้นมาให้หน้าผลการค้นหา

yahoo search engine ชื่อดังก่อนยุค google ครองโลก
yahoo search engine ชื่อดังก่อนยุค google ครองโลก

แต่สิ่งที่ทำให้แจ๊คสงสัยมากที่สุด คงจะเป็น ทำไมถึงไม่มีเบียร์จีนโผล่ขึ้นมาเลย แจ๊คนึกในใจว่า หรือเบียร์ฝรั่ง จะมีชื่อเสียงมากกว่าเบียร์จีน พวกฝรั่งคงรู้จักแต่เหมาไถของกุ้ยโจว แต่ไม่รู้จักเบียร์จีนกันอย่างแน่แท้

แต่เขาก็คิดอีกว่า ต่อให้ไม่พบเบียร์จีนใน internet แต่ถ้าจะหา ประเทศจีน ที่มีประชากรถึง 1 ใน 5 ของโลกและมีเนื้อที่ใหญ่โตมหาศาล คงจะหาเจอละมั๊ง

และแล้ว เขาจึงบรรจง คีย์คำว่า “China” ลงในช่อง search engine ของ yahoo อีกครั้ง ผลปรากฏว่าบนจอขึ้นคำที่เหลือมากคือ “no data” หรือไม่มีข้อมูล

เจ้า internet มันไม่รู้จักประเทศจีน มันเป็นไปได้ไง แจ๊ครู้สึกสะเทือนใจ และผิดหวังอย่างมาก และคิดว่ามันเป็นไปไม่ได้ และแล้ว มันก็เป็นเวลาที่เขาครุ่นคิดอย่างหนัก

หลังผ่านไปราวหนึ่งนาที แจ๊ค ก็ได้ถามแซมว่า “ผมตั้งสำนักแปลภาษาอยู่ที่หังโจว จะเอามันเข้าไปอยู่ในโลก internet ได้ไหม” ซึ่งไม่ต้องสงสัยเลยว่าเรื่องเพียงแค่นี้ มันไม่ได้เป็นปัญหาของแซมอยู่แล้ว

และเวลานั้นเอง แจ๊ค ผู้แสนฉลาดได้เริ่มคิดการณ์ใหญ่ขึ้นมาแล้ว เขาได้ปิ๊งไอเดียที่เขาจะทำการขยายธุรกิจของสำนักแปลไห่โป๋ได้แล้ว ทีมงานของแซม ก็เริ่มทำตามความต้องการของแจ๊ค โดยสร้างเว๊บเพจสำนักแปลไห่โป๋เสร็จ และอัพโหลดขึ้น internet ทันที

มันเป็นหน้าเว๊บที่เรียบง่าย จนเข้าขั้นน่าเกลียดเลยด้วยซ้ำ ไม่มีภาพ ไม่มีการเคลื่อนไหว ไม่มีโฆษณา Flash มีแต่คำอธิบายเป็นตัวอักษรไม่กี่ตัวอักษร คือ เป็นการแนะนำสำนักแปลไห่โป๋ บวกกับรายการค่าจ้างแปล เช่น 1,000 ตัวอักษร คิด xx หยวน เป็นต้น พร้อมกับ email ในการติดต่อ

เสร็จงานหลังจากวันนั้น แซม ก็ได้พาแจ๊คออกไปเที่ยว ทั้งเช้า และ เย็น จนแจ๊คนั้นแทบไม่ได้พักเลยด้วยซ้ำ  และเมื่อเขากลับถึงที่พักเพื่อที่จะพักผ่อน ทว่าเขาเพิ่งจะเอนตัวลงไปกำลังจะนอนเท่านั้น

เสียงกริ่งโทรศัพท์ข้างเตียงก็ดังขึ้น แจ๊คตกใจ น้ำเสียงปลายสายเต็มไปด้วยความตื่นเต้น “แจ๊ค รีบมาดู มีอีเมล์ถึงคุณห้าฉบับ”

เป็นเสียงแซม นั่นเองที่โทรมาจากบริษัท VBN แจ๊ค จึงรีบวิ่งตรงไปยังบริษัท ที่อยู่ไม่ไกลจากที่พักนัก เมื่อเปิด email ของตนเอง ก็ตกใจมาก มี mail ส่งถึงแจ๊ค ทั้งจาก อเมริกา ญี่ปุ่น และ ยุโรป มีทั้งหน่วยงานรัฐ รวมถึงบริษัทเอกชนด้วย

ในจำนวนหนึ่งของ email เหล่านี้เขียนไว้ว่า “นี่เป็นครั้งแรกที่เราพบเว๊บของบริษัทประเทศจีน คุณอยู่ที่ไหน เราอยากทำธุรกิจกับคุณ”

แจ๊ค แทบจะไม่เชื่อสายตากับสิ่งที่ได้เห็น คราวนี้เขาเริ่มเชื่อถึงพลังมหัศจรรย์ของ internet อย่างหมดหัวใจแล้ว เขาเริ่มตื่นเต้น และดีใจจนเนื้อเต้น

ตอนนั้น ได้เกิดความคิดวาบขึ้นในสมองของแจ๊คทันที : เขาจะกลับประเทศไปสร้างธุรกิจทำ internet เขาจึงบอกกับแซมและทีมในบริษัท VBN ทันที “พวกเรามาร่วมมือกัน พวกคุณ (บริษัท VBN) รับผิดชอบด้านเทคนิคที่นี่ ผมจะกลับไปทำธุรกิจ บุกเบิกลูกค้า ขยายกิจการ ที่ประเทศของผม”

และมันเหมือนโชคชะตา ฟ้าลิขิต ที่นำพา แจ๊ค หม่า ให้มาได้พบเจอกับ internet โลกใบใหม่ ที่เขาแทบไม่เคยเจอมาก่อนในชีวิต การเดินทางมายังอเมริกาครั้งนี้ ได้เปลี่ยนความคิดของชายคนนี้ไปตลอดกาล ด้วยหัวทางธุรกิจที่เขามีอยู่แล้วเป็นทุนเดิมนั้น  เมื่อกลับไปถึงเมืองจีน แจ๊ค จะทำอย่างไรกับ เจ้า internet สิ่งมหัศจรรย์ สิ่งนี้ โปรดติดตามในตอนต่อไป

–> อ่านตอนที่ 2 : ChinaPages

Credit แหล่งข้อมูลบทความ

Blog Series : Jack Ma Rise of the Dragon

blog series ชุดก่อนๆ  หน้าที่ผมได้เขียนมานั้น จะเป็นบริษัทเทคโนโลยีทางฝั่ง Silicon Valley เสียเป็นส่วนใหญ่ สำหรับในชุดใหม่นี้ ผมจะขอย้ายถิ่นฐานจากโลกตะวันตกสุด จากดินแดน Silicon Valley มาสู่เมืองจีน ดินแดนที่กำลังเดินหน้าสร้างนวัตกรรมต่าง ๆ โดยเฉพาะทางด้านเทคโนโลี ไม่แพ้ฝั่งโลกตะวันตกเลยในขณะนี้

ผมขอเริ่มด้วยเรื่องของ Jack Ma อดีตครูสอนภาษาอังกฤษธรรมดา ๆ คนหนึ่งในเมืองหางโจว ที่ได้เริ่มต้นสร้างธุรกิจอย่าง Alibaba ให้สามารถกลายเป็น อาณาจักร E-Commerce ขนาดใหญ่ที่สุด แห่งหนึ่งของโลกในปัจจุบัน

อาณาจักรที่สร้างสถิติการเปิดขายหุ้น IPO ในตลาด New York Stock Exchange ด้วยเงินระดมทุน ที่มีมูลค่าสูงสุดในประวัติศาสตร์ ซึ่งมีผลทำให้ Alibaba กลายมาเป็นบริษัทที่มีมูลค่าสูงกว่า สามแสนล้านเหรียญสหรัฐ เขาทำในสิ่งที่เหลือเชื่อเช่นนี้ได้อย่างไร

Blog Series ชุดนี้ นำเนื้อหาหลักมาจากหนังสือ Alibaba : The House That Jack Ma Built ที่เป็นหนังสือ ที่เล่าเรื่องราวของ Jack Ma และ อาณาจักร Alibaba ตั้งแต่จุดเริ่มต้น จนถึง ปี 2016 ผ่านสายตา คนที่เป็นคนวงใน อย่าง Duncan Clark ซึ่งเป็นอดีตที่ปรึกษาของบริษัท Alibaba Group ที่เห็นภาพการเติบโต และ ปัญหา อุปสรรค ต่าง ๆ ที่ Jack Ma ได้เผชิญ ก่อนที่ Alibaba จะมายิ่งใหญ่ได้อย่างในปัจจุบัน

หนังสือ Alibaba : The House That Jack Ma Built
หนังสือ Alibaba : The House That Jack Ma Built

และข้อมูลจากหนังสือแปลไทยอีกเล่มที่เป็นอัตถชีวประวัติ แจ๊ค หม่า (มีชีวิตอยู่เพื่อสะท้านโลก) ที่มาจากนักเขียนจีนอย่าง หลิวซื่ออิง และ เผิงเจิง โดยการแปลขอบคุณ ชาญ ธนประกอบ 

ชีวประวัติ แจ๊ค หม่า มีชีวิตอยู่เพื่อสะท้านโลก
ชีวประวัติ แจ๊ค หม่า มีชีวิตอยู่เพื่อสะท้านโลก

และเหมือนเคย ผมจะนำมาเรียบเรียง เรื่องราวใหม่ โดยใส่ข้อมูลเพิ่มเติม จากแหล่งอื่นๆ เช่น Wikipedia และ ข้อมูลจากเว๊บไซต์ต่าง ๆ  ซึ่งอาจจะทำให้ Timeline ของเนื้อหานั้น อาจจะเปลี่ยนไป และ เขียนในสไตล์ของผม ซึ่ง รับรองว่าคุณจะสนุก กับ ประวัติ ที่โชกโชน ของ Jack Ma และ Alibaba อย่างแน่นอนครับ โปรดติดตามกันด้วยนะครับผม

–> อ่านตอนที่ 1 : Internet

Credit แหล่งข้อมูลบทความ

หนังสือ Alibaba : The House That Jack Ma Built by Duncan Clark

หนังสือ ชีวประวัติ แจ็ค หม่า มีชีวิตอยู่เพื่อสะท้านโลก
ผู้เขียน หลิวซื่ออิง
ผู้แปล ชาญ ธนประกอบ