กระดิ่งที่ไร้เสียงเรียก เมื่อ Youtube เดินหน้า Recommendation Engine แบบเต็มสูบตามรอย TikTok

กลายเป็นประเด็นที่น่าสนใจมาก ๆ นะครับ กับข่าวที่ Youtuber ช่องดังที่มียอด subscribe ของช่องมากกว่า 1 ล้านคน ได้ออกมาประกาศว่ากำลังจะไปต่อไม่ไหวเนื่องจากไม่สามารถสู้กับอัลกอริธึมที่เปลี่ยนไปของ Youtube ได้อีกต่อไป

ย้อนกลับไปในปี 2011 Google ได้เริ่มใช้ระบบ Machine Learning ใหม่ที่เรียกว่า Sibyl เพื่อให้คำแนะนำบน Youtube ซึ่งผลกระทบของ Sibyl นั้นเกิดขึ้นแทบจะทันที วิศวกรของ Youtube พบว่าตัวเลขการเข้าชมของ Youtube พุ่งกระฉูดขึ้นแบบฉุดไม่อยู่

Machine Learning ทำงานได้ดีจนในไม่ช้าผู้คนจำนวนมากเลือกว่าจะดูอะไรตาม “วีดีโอแนะนำ” มากกว่าวิธีการอื่น ๆ ในการเลือกวีดีโอ เช่น การค้นหาทางเว็บหรือการอ้างอิงทางอีเมล

Google พบขุมทรัพย์ทำเงินใหม่ผ่านอัลกอริธึม Machine Learning พวกเขาได้พัฒนาพวกมันขึ้นไปอีกขั้น โดยสิ่งที่เรียกว่า Google Brain ซึ่งพัฒนาโดยกลุ่ม Moonshot อันโด่งดังของบริษัท Google X ที่นำโดยศาสตราจารย์ Andrew Ng จากสแตนฟอร์ด

Google Brain ใช้ประโยชน์จากความก้าวหน้าครั้งใหม่ของเทคโนโลยี Deep Learning แม้ผลกระทบจาก Sibyl นั้นจะน่าประทับใจ แต่ผลกระทบจาก Google Brain นั้นสร้าง Impact ที่สูงกว่ามาก

Google X ที่นำโดยศาสตราจารย์ Andrew Ng จากสแตนฟอร์ด (CR:MIT Technology Review)
Google X ที่นำโดยศาสตราจารย์ Andrew Ng จากสแตนฟอร์ด (CR:MIT Technology Review)

ในช่วงสามปี 2014-2017 เวลารวมที่ใช้ในการดูวีดีโอบนหน้าแรกของ Youtube เพิ่มขึ้น 20 เท่า คำแนะนำผลักดันมากกว่า 70% ของเวลาทั้งหมดบน Youtube วีดีโอแนะนำของ Youtube กลายเป็นเรื่องน่าขนลุกที่จะคาดเดาสิ่งที่คุณสนใจได้อย่างแม่นยำ

นั่นคือจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ของ Youtube แต่พวกเขายังสนับสนุนช่องที่มีฐานสมาชิกที่มีการสร้างฐานผู้ติดตามมาอย่างยาวนาน ลงทุนลงแรงเพื่อให้คนมาติดตามช่อง มีระบบที่เรียกว่าการสั่นกระดิ่งที่จะแจ้งเตือนอยู่เสมอหากมีวีดีโอใหม่ ๆ ของช่องที่เราติดตาม

แนวคิดของ Youtube ได้เริ่มเปลี่ยนไป หลังจากการแจ้งเกิดของ TikTok

ที่ประเทศจีน Zhang Yiming ผู้ก่อตั้ง ByteDance ได้กลายเป็นผู้นำในเทคโนโลยีดังกล่าว เขาไม่เพียงแค่เห็นถึงศักยภาพอันยิ่งใหญ่ของมันเท่านั้น แต่ยังดำเนินการขั้นเด็ดขาดกับมันอย่างรวดเร็วอีกด้วยเพื่อไม่ให้ยักษ์ใหญ่รายอื่น ๆ รู้ตัวทัน

ปัจจัยที่สำคัญที่สุดที่ขับเคลื่อนความสำเร็จของ ByteDance คือวิสัยทัศน์ที่ชัดเจนในช่วงต้นของ Yiming ที่พวกเขามุ่งมั่นที่จะใช้เทคนิคใหม่ ๆ เหล่านี้ และจังหวะเวลาของตัดสินใจนั้นมีองค์ประกอบร่วมกันก็คือ การเติบโตอย่างบ้าคลั่งของสมาร์ทโฟนและการพัฒนาอย่างก้าวกระโดดของเทคโนโลยี AI

มันได้กลายเป็นเครื่องจักรที่ทรงพลังอย่างเหลือเชื่อ Yiming มองว่าสิ่งที่เขาจะต้องทำโดยด่วนก็คือ การเปลี่ยนรูปแบบอัลกอริธึมการแนะนำวีดีโอจาก “คนที่กำลังมองหาข้อมูลเป็นข้อมูลกำลังหาผู้คน”

Zhang Yiming ผู้ก่อตั้ง ByteDance ที่มีวิสัยทัศน์ที่ชัดเจนในโลกของการขับเคลื่อนข้อมูลใหม่ (CR:The Information)
Zhang Yiming ผู้ก่อตั้ง ByteDance ที่มีวิสัยทัศน์ที่ชัดเจนในโลกของการขับเคลื่อนข้อมูลใหม่ (CR:The Information)

อัลกอริธึมคำแนะนำรูปแบบใหม่ จะฉีกหนีไปจากเดิมอย่างชัดเจน ที่สถานการณ์ในตอนนั้นโลกถูกขับเคลื่อนด้วยพลังของโซเชียลมีเดียที่ต้องการคำแนะนำเพียงเล็กน้อยแต่จะถูกขับเคลื่อนด้วยพลังของการเชื่อมต่อเพื่อการสื่อสารระหว่างกลุ่มคนเพียงเท่านั้น

อัลกอริธึมคำแนะนำรูปแบบใหม่ เป็นการฉีกกฎทุกอย่างที่เครือข่ายโซเชียลมีเดีย หรือแม้กระทั่งการสตรีมมิ่งวีดีโออย่าง Youtube เคยมีมา เนื่องจากคำแนะนำแทบไม่ต้องการการติดตามเพื่อการเชื่อมต่อเหมือนในอดีตอีกต่อไป

เพราะฉะนั้น TikTok แจ้งเกิดได้จากจุดเด่นในเรื่องนี้ ผู้ใช้งานที่มาใหม่แทบจะไม่ต้องทำอะไรเลย แม้กระทั่งลงทะเบียนก็ยังไม่ต้องทำเลยด้วยซ้ำ แค่เปิดหน้า “For You” ระบบจะเรียนรู้จากพฤติกรรมโดยที่ผู้ใช้งานแทบจะไม่ต้องไปติดตามใครเลย

การเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ของอัลกอริธึม Youtube

เมื่อโลกถูกผลักดันไปในทิศทางเดียวกับ TikTok แน่นอนว่า Youtube คงอยู่เฉยไม่ได้ ถ้าปล่อยไว้เรื่อย ๆ คงไม่เป็นเรื่องดีอย่างแน่นอน เพราะสุดท้าย TikTok อาจจะเริ่มต้นเพียงแค่แพลตฟอร์มวีดีโอสั้น แต่หากในระยะยาวอัลกอริธึมรูปแบบนี้มัน Work แล้วนั้น TikTok อาจจะทำสิ่งเดียวกันในรูปแบบวีดีโอยาวก็เป็นได้ (ซึ่งมีข่าวว่า TikTok เริ่มสนใจวีดีโอแบบยาวแล้ว)

เพราะฉะนั้น มันไม่ใช่เรื่องน่าแปลกใจกับสิ่งที่เกิดขึ้นกับเสียงบ่นของ Youtuber ในตอนนี้ การมีรูปแบบของกระดิ่งแจ้งเตือนนั้น แทบจะไม่สามารถต้านทานกระแสอัลกอริธึมของ TikTok ได้อีกต่อไป

ในตอนนี้ Youtube แทบจะไม่แจ้งเตือนกันแล้ว หรือมีการแจ้งเตือนช่องที่เราติดตามน้อยมาก ๆ แต่อาศัยรูปแบบพฤติกรรมของผู้ใช้งานเพื่อ recommended วีดีโอให้กับผู้ใช้งานแทน

ตัวอย่างง่าย ส่วนตัวผมเอง youtube แทบจะรู้ตลอดทั้งวันว่าผมจะดูอะไรเวลาไหน ตอนเช้าก็เสิร์ฟ วีดีโอข่าวสาร ธุรกิจ เทคโนโลยี ที่ผมดูเป็นประจำทุกเช้า เวลาราว ๆ เที่ยง มีรายการฟุตบอลสดที่ผมติดตาม มันก็โผล่มาให้เราได้เห็นเลยทันที ส่วนก่อนนอนปิดท้ายที่การเสิร์ฟรายการผี The Ghost Radio ที่ผมฟังก่อนนอนทุกคืน

จะเห็นได้ว่า มันเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจน กระดิ่งที่เรากดไว้ มันไม่มีผลอีกต่อไป หรือมีผลน้อยมาก ๆ เพราะตอนนี้ Youtube ได้เดินตามรอย TikTok นั่นก็คือการเปลี่ยนแปลงอัลกอริธึมครั้งใหญ่ จากเดิมที่ผู้คนมองหาข้อมูลเป็นข้อมูลกำลังวิ่งไปหาผู้คน โดยแทบจะไม่สนใจเรื่องผู้ติดตามและการกดสั่นกระดิ่งอีกต่อไปแล้วนั่นเองครับผม


 


ติดตามสาระดี ๆ อัพเดททุกวันผ่าน Line OA



Geek Forever Club พื้นที่ของการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสาร ความรู้ ด้านธุรกิจ เทคโนโลยีและวิทยาศาสตร์ ใหม่ ๆ ที่น่าสนใจ



Geek Forever’s Podcast


“Open Your World With Technology


AI , Blockchain และเทคโนโลยีใหม่ ๆ กำลังเข้ามามีบทบาทสำคัญในหลายธุรกิจ ทั้ง แวดวงการเงิน สุขภาพ หรือ งานด้านบริการต่าง ๆ ผมเป็นคนหนึ่งที่สนใจเกี่ยวกับ AI หรือ Machine Learning

Podcast ของผมจะเล่าเรื่องราวต่าง รวมถึงเรื่องที่ผมสนใจอื่น ๆ เช่น startup หนังสือ หนัง หรือ กีฬาฟุตบอล อยากชวนคนที่สนใจให้ลองมาติดตาม podcast ของผมกันด้วยนะครับ

ฟังผ่าน podbean
ฟังผ่าน podbean
ฟังผ่าน Apple Podcasts
ฟังผ่าน Apple Podcasts
ฟังผ่าน Google Podcasts
ฟังผ่าน Google Podcasts
ฟังผ่าน Spotify
ฟังผ่าน Spotify
ฟังผ่าน Youtube
ฟังผ่าน Youtube