การปรับตัวที่ช้าไป กับความยิ่งใหญ่ที่กลายเป็นอดีตของ MSN Messenger

By tharadhol in Business, Case Study, Recommendations, The Story

เริ่มแรกที่เรารู้จัก MSN Messenger นั้นต้องนับย้อนไปตั้งแต่การถือกำเนิดของแพลตฟอร์มนี้ในปี 1999 และ ในภายหลังได้ถูกแปรเปลี่ยนมาเป็น Windows Live Messenger ซึ่งอดีตยักษ์ใหญ่แห่งบริการส่งข้อความถูกปิดฉากบริการไปในวันที่ 31 ตุลาคม 2014 และคุณอาจสงสัยว่ามันเกิดอะไรขึ้น?

MSN Messenger ได้แข่งขันกับยักษ์ใหญ่ด้านการส่งข้อความอื่น ๆ ในยุคบุกเบิก ซึ่งได้แก่ ICQ, AOL AIM และ Yahoo!  

ในช่วงกลางทศวรรษที่ 1990 และในช่วงกลางของการเปิดตัว Windows 95 ที่ทำให้ Microsoft เผชิญกับความท้าทายครั้งใหญ่ครั้งแรกนั่นคือกระแสความนิยมของอินเทอร์เน็ตในบ้าน 

ยักษ์ใหญ่แห่ง Redmond กำลังจะปล่อยระบบปฏิบัติการใหม่อย่าง Windows 95 และในช่วงไม่กี่เดือนก่อนหน้านั้น Bill Gates ได้ส่งบันทึกให้ทีมผู้บริหารของเขาซึ่งกลายเป็นเอกสารที่มีความหมายมากสำหรับสถานการณ์ของ Microsoft ในขณะนั้น

เอกสารดังกล่าวมีชื่อว่า“ The Tidal Wave” ที่กล่าวถึง ความสำคัญของการพัฒนาอินเทอร์เน็ตสำหรับบริษัทในยุคต่อไป

ใจความสำคัญของเอกสารก็คือ Bill Gates ให้ความสำคัญสูงสุดกับอินเทอร์เน็ต ในบันทึกนี้ Gates ต้องการทำให้ชัดเจนว่าการให้ความสำคัญกับอินเทอร์เน็ตเป็นสิ่งสำคัญสำหรับธุรกิจของ Microsoft ในทุก ๆ ส่วน 

อินเทอร์เน็ตเป็นความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีที่ยิ่งใหญ่ที่สุดนับตั้งแต่ IBM เปิดตัวพีซีเครื่องแรกในปี 1981 มันสำคัญยิ่งกว่าการมาถึงของส่วนต่อประสานกราฟิกผู้ใช้ (GUI) เสียอีก

Gates ตกใจกับภัยคุกคามทางอินเทอร์เน็ตที่มีต่อธุรกิจของเขา เขาพิจารณาว่า Microsoft ยังไม่พร้อมสำหรับการมาถึงของอินเทอร์เน็ต และซอฟต์แวร์หลักของ Microsoft ในยุคนั้น ซึ่งก็คือ Internet Explorer และ MSN ยังไม่พร้อมให้บริการ แต่สุดท้ายแล้วพวกเขาก็สามารถผลักดันมันออกมาได้พร้อมกับ Windows 95 ในวันเปิดตัวได้แบบฉิวเฉียด

ในเวลานั้นอินเทอร์เน็ตถูกลดขนาดให้เหมาะกับสิ่งที่บริษัทอย่าง AOL หรือ Microsoft ที่มี MSN เสนอบนพอร์ทัลของพวกเขา การรวม MSN เข้ากับ Windows 95 เป็นการกระทำที่นำปัญหาทางกฎหมายมาสู่ Microsoft เนื่องจากคู่แข่งกล่าวหาว่าเขากำลังผูกขาดตลาดในทางที่ผิด

AOL (America OnLine) เป็นรายแรกที่เปิดตัวบริการ AIM (AOL Instant Messenger) ในปี 1997 ซึ่งทันทีที่ผู้ใช้เริ่มเข้ามาใช้บริการนี้มันก็ดังกระฉูดแทบจะทันที แทบจะทุกบ้านของชาวอเมริกันที่ใช้อินเทอร์เน็ตต้องมีบริการของ AIM

เนื่องจากความนิยมของคู่แข่ง Microsoft จึงเปิดตัว Client การส่งข้อความของตัวเองในปี 1999 MSN Messenger ถือกำเนิดขึ้นเป็นบริการแรกที่มีรายชื่อผู้ติดต่อ และบริการส่งข้อความผ่านออนไลน์

ตั้งแต่ต้น MSN Messenger ต้องการเสนอความเป็นไปได้ในการแชทกับผู้ใช้บริการส่งข้อความอื่น ๆ เช่นกัน ดังนั้นเมื่อมีการเปิดตัว พวกเขาก็ได้ทำให้มันสามารถเข้ากันได้กับเครือข่ายของ AIM ซึ่งทำให้ AOL ไม่ชอบใจเป็นอย่างยิ่ง จึงเป็นที่มาของการเริ่มเปิดสงครามระหว่างบริการทั้งสอง

เมื่อใดก็ตามที่ Microsoft เปิดใช้งานการสื่อสารนี้ AIM จะแก้ไขรหัสเพื่อยืนยันว่าลูกค้าสื่อสารกับลูกค้า AIM ได้เพียงเท่านั้น และ block บริการจากทางฝั่งของ MSN Messenger  ซึ่งในที่สุด Microsoft ได้ละทิ้งในความพยายามที่จะเชื่อมต่อกับเซิร์ฟเวอร์ของ AIM

ทุกคนที่เป็นวัยรุ่นในช่วงยุคทองของ MSN Messenger จะจดจำความสำคัญของโปรแกรมนี้ ทันทีที่คุณกลับถึงบ้านคุณจะนั่งอยู่หน้าคอมพิวเตอร์แล้วเปิดโปรแกรมแชทกับเพื่อนที่โรงเรียนด้วย “ Messenger” แทนที่การโทรไปยังโทรศัพท์พื้นฐานซึ่ง MSN Messenger นั้นจะให้ความเป็นส่วนตัวมากกว่า

MSN Messenger ที่เป็นที่นิยมสำหรับวัยรุ่นมาก ๆ ในยุคนั้น
MSN Messenger ที่เป็นที่นิยมสำหรับวัยรุ่นมาก ๆ ในยุคนั้น (CR:CNBC)

MSN Messenger เริ่มที่จะรวมฟังก์ชั่นการใช้งานซึ่งเป็นพื้นฐานของเครือข่ายสังคมออนไลน์ ผู้ใช้แต่ละคนมีแถบสถานะที่เขาสามารถแสดงข้อความส่วนตัวได้ มันเป็นต้นแบบสำคัญอย่างหนึ่งที่ทำให้ Facebook ประสบความสำเร็จในทุกวันนี้

นอกจากนี้ปุ่มสถานะยังได้รับความนิยมอย่างมากซึ่งคุณสามารถบอกผู้ติดต่อของคุณได้อย่างรวดเร็วว่า คุณว่าง ไม่ว่าง หรือออฟไลน์อยู่ หรือการตั้งค่าให้มองไม่เห็น ดังนั้นไม่มีใครจะรบกวนคุณได้ผ่าน MSN Messenger 

ฟังก์ชั่นนี้ได้รับความนิยมอย่างมากจนมีการสร้างเว็บไซต์ที่อนุญาตให้รู้สถานะของผู้ใช้แต่ละรายหากมีอีเมลของเขาหรือแม้กระทั่งรู้ว่าเพื่อนมีการบล็อกคุณหรือไม่

เมื่อถึงสิ้นปี 2005 MSN Messenger ถูกเปลี่ยนชื่อเป็น Windows Live Messenger การเติบโตอย่างรวดเร็วของบริการรับส่งข้อความโดยเฉพาะตลาดนอกสหรัฐฯที่ AIM ยังคงเป็นผู้นำ และจีนเป็นหนึ่งในประเทศที่มีการขยายบริการนี้อย่างรวดเร็วมาก ๆ จนทำให้บริษัท Tencent ตัดสินใจที่จะสร้างบริการส่งข้อความ QQ ของตัวเองออกมา

บริการส่งข้อความมีการแข่งขันกันอย่างดุเดือด : เพื่อให้บริการของตนเองดียิ่งขึ้นแต่ละแพลตฟอร์มจึงมีค่าใช้จ่ายสูงในการบำรุงรักษา แต่ในตอนนั้นมันยังไม่สามารถสร้างรายได้ด้วยตัวเอง และนั่นคือในยุคที่บริการส่งข้อความเป็นเพียงแค่ตัวช่วยให้สมาชิกของบริการอินเทอร์เน็ตภายในพอร์ทัลของพวกเขาเพิ่มมากขึ้นเพียงเท่านั้น ในยุคนั้นพวกเขาไม่ได้มองถึง Business Model รูปแบบอื่น ๆ เหมือนอย่างที่เราเห็นในปัจจุบัน

Business Model ที่เพียงแค่เพิ่มฐานสมาชิกในเว๊บพอร์ทัลหลักเท่านั้น
Business Model ที่เพียงแค่เพิ่มฐานสมาชิกในเว๊บพอร์ทัลหลักเท่านั้น (CR:AOL)

เมื่อก้าวเข้าสู่เดือนมิถุนายน 2009 MSN Messenger ก้าวขึ้นไปสู่จุดสูงสุดมีผู้ใช้งานถึง 330 ล้านคนต่อเดือน แต่อุตสาหกรรมเทคโนโลยีกำลังก้าวเข้าสู่การเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญเมื่อเรากำลังเข้าสู่ยุคสมาร์ทโฟน

แนวคิดเกี่ยวกับเครือข่ายสังคมออนไลน์นั้นกำลังเข้ามากลืนกินเครือข่ายการส่งข้อความ เช่น Windows Live Messenger แน่นอนว่า Facebook ไม่ได้เป็นเครือข่ายโซเชียลมีเดียแห่งแรกที่ทำการเปิดตัว แต่เป็นบริการแรกที่ทำได้ดี และเข้าใจถึงเรื่องเครือข่ายสังคมอย่างแท้จริง

เมื่อเครือข่ายโซเชียลมีเดียของ Mark Zuckerberg คลายข้อจำกัดลงจากเดิมที่ Focus แค่กลุ่มผู้ใช้งานมหาลัยหลังจากเปิดให้ใช้งานกับกลุ่มผู้ใช้อื่น ๆ แบบอิสระมากขึ้น ก็ทำให้ผู้ใช้ส่วนใหญ่เริ่มที่จะหนีออกจาก MSN Messenger มากขึ้นเรื่อย ๆ เพื่อใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์ที่แท้จริงอย่าง Facebook 

แต่สิ่งที่ทำให้ Windows Live Messenger ต้องจบชะตากรรมไป คือ การเกิดขึ้นของสมาร์ทโฟน แม้ว่า Microsoft จะไม่พลาดในคลื่นลูกใหม่นี้ และพยายามผลักดัน Windows Live Messenger ไปในทุก ๆ แพล็ตฟอร์มในยุคนั้นไม่ว่าจะเป็น BlackBerry OS, Xbox 360, iOS, Java ME, Symbian หรือแม้แต่เครื่องเล่น mp3 Zune HD ของ Microsoft เอง แต่ดูเหมือนมันไม่ได้ช่วยอะไรมากนัก

คู่แข่งอย่าง BlackBerry Messenger กลายเป็นผู้บุกเบิกในการส่งข้อความมือถือ แต่มันเป็นเช่นนั้นได้เพียงไม่นาน จนกระทั่งการปรากฏตัวขึ้นของ iPhone ในเดือนมกราคม 2007 การเปิดตัว App Store ในปี 2008 และความนิยมของ Android จากปี 2010 ทำให้ Windows Live Messenger ได้รับผลกระทบอย่างหนักมาก ๆ

Blackberry Messenger ที่กลายเป็นบริการยอดฮิตแรกในยุคของสมา์ทโฟน
Blackberry Messenger ที่กลายเป็นบริการยอดฮิตแรกในยุคของสมา์ทโฟน (CR:TechCrunch)

การล่มสลายของ Messenger สามารถตีความได้ว่าเป็นตัวบ่งชี้ถึงปัญหาที่จะเกิดขึ้นภายหลังในตลาดพีซี 

เมื่อสถานการณ์ตลาดพีซีในขณะนั้นยอดขายกำลังลดลงอย่างต่อเนื่อง เพราะฉะนั้นการล่มสลายของ Windows Live Messenger เป็นเหมือนสัญญาณเตือน ที่กำลังบ่งชี้ว่าสมาร์ทโฟนกำลังจะกลายเป็นอุปกรณ์ที่สมบูรณ์แบบเพื่อแทนที่การส่งข้อความแบบเดิม ๆ ผ่านพีซี นั่นเอง

สมาร์ทโฟนถือเป็นการปฏิวัติชนิดหนึ่ง มีบริษัทใหม่ ๆ ที่เริ่มสร้างบริการส่งข้อความบนแพล็ตฟอร์ม สมาร์ทโฟน ไม่วาจะเป็น  WhatsApp, Telegram, Facebook Messenger, Line, WeChat และดูเหมือนว่าพวกเขาก็เข้าใจ Ecosystem ใน สมาร์ทโฟนได้ดีกว่าที่ Microsoft สามารถเข้าใจได้ในยุคนั้น

Windows Live Messenger ไม่สามารถกู้คืนสถานการณ์ที่ตกต่ำลงอย่างต่อเนื่องของยุค Post-PC และในท้ายที่สุด ในช่วงปลายปี 2012 Microsoft ประกาศการรวมบริการ Windows Live Messenger เข้ากับ Skype และในช่วงสิ้นปี 2013 ถือเป็นเป็นการปิดฉากอดีตที่ยิ่งใหญ่ของ Windows Live Messenger ไปในท้ายที่สุด

ต้องบอกว่าถือเป็นอีกหนึ่งตัวอย่างที่น่าสนใจของการไม่สามารถปรับตัวได้ เมื่อธุรกิจถูก Disrupt ซึ่งในยุคนั้นก็คือการเปลี่ยนผ่านจากยุค PC ไปยังยุคของสมาร์ทโฟนที่ดูเหมือน Microsoft นั้นจะปรับตัวช้าเกินไป ทั้งที่บริการอย่าง Windows Live Messenger มีผู้ใช้งานสูงสุดถึงกว่า 300 ล้านคนในยุคนั้น

ซึ่งตัวอย่างดังกล่าว มันแสดงให้เห็นว่า ถึงแม้จะเป็นบริษัทยักษ์ใหญ่แค่ไหนมีเงินมากมายขนาดไหน แต่ในยุค Disruption นั้น การเคลื่อนตัวที่ช้าอาจจะส่งผลให้ธุรกิจถึงคราวล่มสลายได้ภายในระยะเวลาเพียงไม่กี่ปีเลยทีเดียว เหมือนอย่างที่เราได้เห็นบทเรียนจาก MSN Messenger ในบทความนี้นั่นเองครับผม

References : https://pandorafms.com/blog/what-happened-with-msn-messenger/
https://www.msnmessenger-download.com/rise-and-fall-msn-messenger
https://www.theverge.com/2014/8/29/6082199/msn-messenger-shutting-down-15-years-history
https://community.plus.net/t5/Plusnet-Blogs/The-Rise-and-Demise-of-MSN-Messenger/ba-p/1322022

Zynga ผู้สร้าง Farmville กับเส้นทางที่เจิดจรัสสู่ดาวอับแสงแห่งวงการสตาร์ทอัพ

By tharadhol in Business, Case Study, Games, Investment, Recommendations, Sci & Tech, Startup, Story, The Story

สำหรับผู้ที่เล่น facebook ตั้งแต่ในช่วงแรก ๆ ที่เริ่มโด่งดังนั้นคงไม่มีใครที่ไม่รู้จักกับ zynga บริษัทที่ทำเกมบน facebook ชื่อดังอย่าง farmville ซึ่งถือว่าเป็นเกมบน social network ที่ดังเอามาก ๆ ในยุคนั้นที่คนติดกันงอมแงมซึ่งเราจะเห็น notification ที่เกี่ยวเกมนี้เด้งมาตลอด

เพียงไม่กี่ปีสถานการณ์นั้นก็กลับพลิกผันไปอย่างสิ้นเชิง บริษัทที่ถูกตีมูลค่ากว่าหลายพันล้านเหรียญอย่าง zynga กลายเป็นแทบจะไม่มีผู้เล่น มันเกิดขึ้นได้อย่างไรเรื่องนี้เป็นเรื่องที่น่าสนใจสำหรับบริษัทเทคโนโลยีที่ว่ากันว่าเป็นดาวรุ่งพุ่งแรงและดับแสงลงไปภายในเวลาไม่กี่ปี

Mark Pincus เป็นผู้ก่อตั้งและผู้สร้างบริษัท zynga ให้เป็นดาวรุ่งที่น่าจับตามองของบริษัทเทคโนโลยี โดยในช่วงก่อนหน้านั้น Pincus เรียนจบ MBA จาก harvard business school ซึ่งถือเป็นโรงเรียนธุรกิจชื่อดังระดับโลกที่บ่มเพราะนักธุรกิจและผู้บริหารบริษัทชื่อดังมากมายทั่วโลก

Mark Pincus ผู้ก่อตั้ง Zynga (CR: The Mecury News)
Mark Pincus ผู้ก่อตั้ง Zynga (CR: The Mecury News)

Pincus นั้นจะแตกต่างจาก founder รุ่นใหม่ ๆ พอสมควรเนื่องจากมาดังตอนที่ถือว่าค่อนข้างอายุมากพอสมควร คือผ่านโลกของการทำงานมาระดับสิบปีแล้วถึงจะออกมาทำธุรกิจด้าน computer

โดยเริ่มแรกนั้นเขาได้สร้างเว็บ Freeloader  ซึ่งในยุคนั้นก็ถือว่าเป็น web service ที่ดังมาก ๆ เว็บหนึ่งก่อนที่จะขายออกไปทำเงินได้มากกว่า 30 ล้านเหรียญซึ่งถือว่าสูงมากในยุคนั้น

แทนที่จะเกษียณตัวเองอย่างสุขสบาย mark pincus ก็ได้ทำการสร้างบริการออนไลน์ใหม่คือ support .com ไว้สำหรับช่วยเหลือด้าน computer สำหรับบุคคลทั่วไปแบบออนไลน์ก่อนที่ social network จะเริ่มเกิดมาในยุคของ friendster หรือ myspace ซึ่งช่วงนั้นเป็นช่วงที่ facebook ก็กำลังตั้งไข่พอดี

Pincus นั้นได้สร้าง social network ขึ้นมาตัวหนึ่งชื่อ tribe แต่ไม่ค่อยรุ่งเท่าไหร่เลยทำการขายให้กับบริษัทด้านเน็ตเวิร์กชื่อดังอย่าง cisco

จนเมื่อ facebook ถือกำเนิดขึ้นและเริ่มมีกระแสที่ร้อนแรง เนื่องจากมีการเติบโตแบบก้าวกระโดดของ facebook ในช่วงนั้น ตัว pincus เองนั้นก็ชอบเล่นเกมเป็นทุนเดิมอยู่แล้วจึงได้เริ่มคิดหาไอเดียในการสร้างเกมบนแพลตฟอร์ม facebook ขึ้นมา

โดยเกมแรกที่เขาได้พัฒนาขึ้นมาบนแพลตฟอร์ม facebook  คือ เกมเล่นไพ่ texas poker ซึ่งถือได้ว่าเป็นเกมแรก ๆ บน facebook และเนื่องจากมีการสร้างฐานอยู่บนแพลตฟอร์มของ facebook ทำให้มีส่วนประกอบที่สำคัญในเรื่องของ social ทำให้คนสามารถ communicate ในเกมผ่าน facebook กันได้ง่ายขึ้น

Texus Poker เกมส์แรก ๆ บน facebook
Texas Poker เกมส์แรก ๆ บน facebook (CR:Mashable)

ในช่วงแรก ๆ นั้นเกมบน facebook ถือเป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยฉุดกระแส facebook ให้ยิ่งดังขึ้นไปอีก เนื่องจากการที่จะมาเล่นเกมกับเพื่อนได้ในยุคนั้น ก็ต้องเป็นสมาชิกของ facebook ก่อน ซึ่งถือว่าเป็นส่วนเสริมกันระหว่าง zynga กับ facebook ที่ทำให้เติบโตไปด้วยกันทั้งคู่

zynga มาโด่งดังที่สุดตอนที่ปล่อยเกมอย่าง farmville ออกมา ทำให้มีผู้เล่นหลักหลายสิบล้านคน และเริ่มเกิด business model ใหม่ในยุคนั้นคือมีการขาย item ภายในเกม โดยก่อนหน้านี้ใช้รูปแบบการขายโฆษณาเพียงเท่านั้น ซึ่งถือเป็นเรื่องใหม่ของวงการเกมในขณะนั้น ซึ่งจะเห็นได้ว่าปัจจุบันเกมส่วนใหญ่นั้นจะแจก free แต่จะไปเน้น in-app purchase แทนซึ่งทำรายได้มากกว่าโมเดลการขายเกมแบบเดิม ๆ เป็นอย่างมาก

เกมส์อย่าง farmville โด่งดังมากในยุคแรก ๆ ของ facebook
เกมอย่าง farmville โด่งดังมากในยุคแรก ๆ ของ facebook (CR:Facebook)

ช่วงที่รุ่งเรื่องก็ผ่านไปอย่างรวดเร็วเนื่องจากเกมของ zynga เป็นเกมที่สามารถทำเลียนแบบได้ง่ายมาก เพราะเป็นเกมที่ไม่มีความซับซ้อนใด ๆ รวมถึงส่วนใหญ่ก็เป็นรูปแบบการพัฒนามาจากเกมในอดีตที่มีอยู่แล้วแทบจะทั้งสิ้น แค่นำมาเปลี่ยนในส่วนของ user interface

ทำให้ zynga เจอคู่แข่งมากมายในขณะนั้นและมีการฟ้องร้องเรื่องลิขสิทธิ์ของเกมทำให้สถานการณ์ของ zynga ตกอยู่ในที่นั่งลำบากและสุดท้ายก็ทำให้มูลค่ากิจการของ zynga ตกลงอย่างฮวบฮาบ

เรื่องนี้เป็น case study ที่น่าสนใจสำหรับบริษัทสตาร์ทอัพที่โตอย่างรวดเร็ว จนลืมพื้นฐานสำคัญของตัวแพลตฟอร์มซึ่ง zynga นั้นมีการผูกอยู่กับแพลตฟอร์มของ facebook เป็นหลัก ทำให้มีอำนาจต่อรองต่ำมาก ๆ ซึ่ง facebook จะบีบเมื่อไหร่ก็ได้คล้าย ๆ กับสิ่งที่ Apple ทำกับ App Store ของพวกเขาในทุกวันนี้

แต่มันก็มีเคสที่น่าสนใจที่บริษัทอย่าง LINE Corporation ของญี่ปุ่นนั้นโมเดลธุรกิจแทบจะเหมือนกับ zynga ในอดีต แต่เนื่องจาก LINE นั้นมีแพลตฟอร์มเป็นของตัวเองทำให้สามารถต่อยอดและทำรายได้จากส่วนต่าง ๆ ได้มาก ๆ เช่น เกม , sticker , โฆษณา  ซึ่งล้วนแล้วแต่เกิดจากการไม่พึ่งพาคนอื่นมาตั้งแต่แรกของ LINE

Line นั้นสร้าง Platform เกมส์ของตัวเอง ไม่ต้องพึ่งพาใคร
Line นั้นสร้างแพลตฟอร์มของตัวเอง ไม่ต้องพึ่งพาใคร (CR:Line)

ทำให้บริษัทขยายการเติบโตได้เรื่อย ๆ บนพื้นฐานของแพลตฟอร์มตัวเอง ต่างจาก zynga ที่ไม่ได้มีแพลตฟอร์มของตัวเองตั้งแต่แรก แต่เพิ่งมาคิดทำตอนหลังซึ่งมันก็สายไปเสียแล้วสำหรับบริษัทหนึ่งในดาวรุ่งพุ่งแรงในช่วงต้นของยุค social network อย่าง zynga

References :
https://successstory.com/people/mark-jonathan-pincus
https://www.wsj.com/articles/SB10001424052970204409004577158744071030040
https://en.wikipedia.org/wiki/Zynga
https://en.wikipedia.org/wiki/Mark_Pincus

รักแรก รักเดียว และรักแท้ ของชายที่ชื่อ Mark Zuckerberg

By tharadhol in Business, Lifestyle

เรื่องราวความรักจากการเผชิญหน้ากันครั้งแรกของ Mark Zuckerberg และ Priscilla Chan ได้รับการเปิดเผยจากหลายแหล่ง แต่ข้อเท็จจริงแล้วนั้นมันเกิดขึ้นระหว่างงานเลี้ยงที่จัดขึ้นโดยลูกพี่ลูกน้องของ Mark Zuckerberg ในปี 2003 และสิ่งที่น่าประหลาดใจในการพบกันครั้งแรกของพวกเขาก็คือ พวกเขาพบกันในห้องน้ำ

หลังจากนั้นนักเรียน Harvard สองคนนี้ได้เริ่มคบกัน เมื่อถูกถามเกี่ยวกับความประทับใจเกี่ยวกับ Mark Zuckerberg “เขาเป็นเด็ก nerd ที่แสบไม่ใช่ย่อยเลยทีเดียว” Chan กล่าว “ฉันจำได้ว่าเขามีแก้วเบียร์ที่เขียนว่า ‘pound include beer dot H’ ซึ่งมันเป็นแท็กสำหรับโปรแกรมภาษา C++ มันเหมือนกับอารมณ์ขันในวิทยาลัย แต่มีความน่ารัก แฝงไปด้วยความน่าสนใจทางวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์

ในสมัยนั้น Mark Zuckerberg เป็นเพียงนักศึกษาธรรมดาที่ยังไม่ได้เป็นเจ้าพ่อ Social Network เหมือนอย่างที่เห็นในปัจจุบัน เขาเปรียบเสมือนคอมพิวเตอร์ที่ไม่ได้รับการเอาใจใส่ ซึ่งกิจวัตรประจำวันส่วนใหญ่ของเขาคือการเขียน Code รวมถึง แก้ปัญหาต่างๆ ทั้งวัน ด้วยพลังงานที่ล้นเหลือ 

หนุ่มเนิร์ดที่รักการเขียนโค้ด ด้วยพลังที่ล้นเหลือ
หนุ่มเนิร์ดที่รักการเขียนโค้ด ด้วยพลังที่ล้นเหลือ

อันที่จริงผู้หญิงแทบทุกคนใน Harvard ในตอนแรกเหมือนจะไม่ชอบในตัว Mark Zuckerberg เพราะเขาทำผิดพลาดโดยไม่ตั้งใจ ที่มีการปล่อยรูปถ่ายของนักเรียนผ่านเว็บไซต์ที่เขาสร้างขึ้นมาเพื่อเปรียบเทียบความ Hot ของสาว ๆ อย่าง Facemash  

แต่ถึงอย่างนั้น Chan ก็ตกหลุมรักเขาตั้งแต่เริ่มแรก และเช่นเดียวกัน Zuckerberg เองก็รักเธอมากเช่นกัน โดยเขามักทำเรื่องตลก ๆ ตามสไตล์ของเด็กเนิร์ด เขาอยากจะออกเดทกับเธอมากกว่าที่จะตั้งใจเรียนให้จบกลางภาคเรียนซะด้วยซ้ำในตอนนั้น นอกจากนี้ Zuckerberg ยังพยายามเรียนภาษาจีนอย่างรวดเร็วเพื่อให้มีส่วนร่วมกับครอบครัวของ Chan มากยิ่งขึ้น

ต่อมา Mark Zuckerberg ได้ตัดสินใจครั้งสำคัญอีกครั้งในชีวิตของเขา เขาได้ลาออกจากมหาวิทยาลัยเพื่อมาบริหารกิจการของเขาซึ่งนั่นก็คือจุดเริ่มต้นของ Facebook ด้วยการที่ใช้ชีวิตร่วมกันตั้งแต่การกำเนิดขึ้นของ Facebook ทำให้พวกเขาได้ผ่านช่วงเวลาสำคัญด้วยกันมากมาย

ในปี 2006 มีข้อเสนอมากมายที่ตั้งใจจะซื้อ Facebook รวมถึงจาก Yahoo ที่มาพร้อมกับข้อเสนอมูลค่า 1 พันล้านดอลลาร์ 

ซึ่งก็ต้องบอกว่าตัวของ Zuckerberg กำลังดิ้นรนภายใต้แรงกดดันมากมายในช่วงเวลานั้น และ Chan ก็จำได้ว่า “ฉันจำได้ว่าเรามีการสนทนาเกี่ยวกับข้อตกลงของ Yahoo อยู่เสมอ แต่ในที่สุดเราก็ตัดสินใจที่จะมุ่งเน้นไปที่เป้าหมายใหญ่ที่สุดในการสร้างความเปลี่ยนแปลงให้กับโลกนี้ผ่านแพลตฟอร์ม Facebook” 

สำหรับข้อเสนอต่าง ๆ มากมายที่เข้ามาหา Zuckerberg เขาได้ปฏิเสธข้อเสนอการซื้อกิจการแทบจะทั้งหมด และตอนนี้มันก็ได้พิสูจน์ในสิ่งที่เขาทำ เมื่อ Facebook ได้กลายเป็น Social Network ที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในโลก

แม้ว่า Zuckerberg เป็นคนบ้างาน แต่ Chan ก็เป็นผู้หญิงที่ฉลาดที่รู้วิธีรักษาความสัมพันธ์ที่ดี Chan ได้วางกฎเกณฑ์ที่เข้มงวดสำหรับความสัมพันธ์ของทั้งคู่ซึ่งพวกเขาต้องทำตาม “หนึ่งวันต่อสัปดาห์เป็นอย่างน้อย ที่ต้องใช้เวลาร่วมกันอย่างน้อยหนึ่งร้อยนาที และสถานที่ต้องไม่ใช่ในอพาร์ตเมนต์ของเขา และแน่นอนว่าไม่ใช่ที่ Office ของ Facebook”

แม้จะงานยุ่งขนาดไหน ทั้งคู่มีกฏที่ต้องใช้เวลาร่วมกันอย่างน้อยอาทติย์ละครั้ง
แม้จะงานยุ่งขนาดไหน ทั้งคู่มีกฏที่ต้องใช้เวลาร่วมกันอย่างน้อยอาทิตย์ละครั้ง

เมื่อ Chan อายุเพียง 13 ปีเธอตั้งใจจะเข้ามหาวิทยาลัย Harvard ชีวิตนั้นยากเกินกว่าที่เธอคาดหวังไว้ แต่เธอถูกสอนให้เป็นผู้หญิงที่ฉลาด โดยพ่อของ Chan เป็นชาวจีนและแม่ของเธอเป็นชาวเวียดนาม 

ทั้งครอบครัวอาศัยอยู่ในเวียดนามเป็นระยะเวลาหนึ่งและจากนั้นย้ายเข้าประเทศสหรัฐอเมริกาในฐานะผู้ลี้ภัย พ่อแม่ของ Chan ทำงานอย่างหนักมากถึง 18 ชั่วโมงต่อวันในการบริหารร้านอาหาร 

สำหรับความพยายามของพวกเขาทั้งคู่ก็คือการทำให้ชีวิตความเป็นอยู่ของครอบครัวดีขึ้น และการให้การศึกษาที่ดีสำหรับลูก ๆ  อย่างไรก็ตามทั้งพ่อและแม่ของ Chan นั้นมีเวลาไม่มากนักในการดูแลลูก ๆ ซึ่งพวกเขาต้องทิ้ง Chan ไว้ให้คุณยายเลี้ยงดู

ซึ่งแม้ว่าคุณยายของ Chan นั้นจะไม่รู้ภาษาอังกฤษเลยก็ตาม แต่เธอก็ยังเป็นผู้หญิงที่มีเหตุผล เธอช่วย Chan ให้วางแผนชีวิตที่ถูกต้องและสอนให้เธอพึ่งพาตนเอง และมีความมั่นใจในตัวเอง

ในช่วงมัธยมปลายของ Chan เธอได้รับรางวัลพิเศษมากมาย เมื่อเธอถามครูสอนเทนนิสเกี่ยวกับการเข้าเรียนที่มหาวิทยาลัย Harvard หลังจากสำเร็จการศึกษา ครูแนะนำให้ Chan เข้าร่วมทีมเทนนิสเพราะ Harvard ต้องการให้นักเรียนได้รับการพัฒนาอย่างเต็มที่จากทุกด้านรวมถึงกิจกรรมด้านกีฬา 

Chan เข้าร่วมทีมเทนนิส และมีความพยายามอย่างมากที่จะพาตัวเองเข้าสู่ Harvard ให้ได้  และในที่สุดเธอก็ได้รับการตอบรับทุนจากมหาวิทยาลัย Harvard

หลังจากสำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัย Harvard Chan ได้มาเป็นนักศึกษาแพทย์ที่ University of California, San Francisco เธอไม่ได้เลือกที่จะทำงานใน Facebook แต่เธอเลือกที่จะทำงานที่ FASE และ สอนเด็ก ๆ ที่โรงเรียน Harker เพราะเธอเป็นคนรักเด็ก ๆ มาก

ทั้งคู่ที่คบกันมา 9 ปี ก่อนที่จะแต่งงานกันในปี 2012 มีรายงานว่างานแต่งงานเป็นเรื่องน่าประหลาดใจสำหรับแขกที่ได้รับการแจ้งว่าพวกเขากำลังจะมาร่วมงานฉลองสำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนแพทย์ของ Chan และไม่มีใครคาดคิดว่าคู่นี้จะแต่งงานในหนึ่งวันหลังจากที่ Facebook ทำ IPO ในตลาดหุ้น

ซึ่งสุดท้ายทั้งคู่ก็ได้จัดงานแต่งงานในสวนหลังบ้านใน Palo Alto ของ Zuckerberg และในที่สุด Zuckerberg ก็สวมชุดสูทมากกว่าที่จะเป็นฮูดเครื่องหมายการค้าของเขา นอกจากนี้เขายังออกแบบแหวนด้วยตัวเองและเป็นสิ่งที่ทำมาเซอร์ไพรซ์ Chan ในวันแต่งงาน

Zuckerberg และ Chan ทำสิ่งต่าง ๆ ให้เรียบง่ายที่สุดเสมอ สำหรับการ ฮันนีมูน ในอิตาลี พวกเขายังมานั่งทานแมคโดนัลด์กัน ดังนั้นหนังสือพิมพ์บางฉบับจึงกล่าวถึงฮันนีมูนว่า “McHoneymoon ของ Zuck” แต่จากรูปคุณจะเห็นว่าพวกเขาสนุกกับงานเลี้ยงของ McDonald มากมายขนาดไหน

ในขณะที่ Chan อาจเป็นที่รู้จักจากความพยายามด้านการกุศล ซึ่งเธอและ Zuckerberg มีเป้าหมายเดียวกันและกลายเป็นผู้บริจาครายใหญ่ในที่สุด จนถึงตอนนี้พวกเขาได้มอบเงินหลายร้อยล้านดอลลาร์เพื่อสนับสนุนการศึกษา 

โดยทั้งคู่ยังประกาศว่าพวกเขาจะบริจาคเงิน 120 ล้านดอลลาร์เพื่อเป็นกองทุนสาธารณะสำหรับโรงเรียนของรัฐซานฟรานซิสโก ซึ่งหลังจากที่ลูกสาวคนแรกของพวกเขาเกิด พวกเขาตั้งใจจะบริจาคมากถึง 99% ของจำนวนหุ้นใน Facebook เพื่อต่อสู้เรื่องสิทธิ์ในความเท่าเทียมและความรัก การตัดสินใจนี้ส่วนใหญ่เป็นสิ่งที่ Chan คิดทั้งหมด

หลังจากคลอดลูกสาวคนแรกทั้งคู่ก็ทุ่มเงินให้การกุศลทั้งหมด
หลังจากคลอดลูกสาวคนแรกทั้งคู่ก็ทุ่มเงินให้การกุศลทั้งหมด

ต้องบอกว่าเรื่องราวความรักของทั้งคู่นั้น มันเกินขอบเขตของเผ่าพันธุ์และเชื้อชาติ จากเรื่องราวความรักของ Mark Zuckerberg และ Priscilla Chan เราสามารถเรียนรู้ได้ว่าการได้รับการสนับสนุนและความเข้าใจเป็นสิ่งสำคัญสำหรับคู่รักทุกคู่ 

พวกเขาถือเป็นตัวอย่างหนึ่งของการเป็นคู่รักที่ทรงพลังและสร้าง Impact อย่างมหาศาลให้กับโลกของเรา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องแนวคิดการบริจาคหุ้นที่มีแทบจะทั้งหมดให้กับการกุศล หรือ เรื่องราวของธุรกิจที่ Mark Zuckerberg กำลังสร้างความเปลี่ยนแปลงอย่างมากให้เกิดขึ้นกับโลกของเรา และเรื่องราวทั้งสองด้านของคู่รักคู่นี้ เป็นสิ่งที่ควรค่าแก่การชื่นชมเป็นอย่างมากนั่นเองครับ

–> อ่านเพิ่มเติมประวัติ Mark Zuckerberg

References : https://www.bollywoodshaadis.com/articles/the-love-story-of-mark-zuckerberg-and-priscilla-chan-1839 https://www.businessinsider.com/mark-zuckerberg-and-priscilla-chans-12-year-relationship-in-photos-2015-7 https://people.com/human-interest/mark-zuckerberg-priscilla-chan-love-story/ https://fabiosa.com/rsako-auemm-pbdar-phkan-a-timeline-of-unconditional-love-the-story-of-mark-zuckerberg-and-priscilla-chan/

Big Tech x EU กับศึกช่วงชิงข้อมูลส่วนบุคคลของชาติมหาอำนาจโลก

By tharadhol in Business, Case Study, Investment, Recommendations, Sci & Tech

คำเตือนที่ชัดเจนของ Meta บริษัทแม่ของ Facebook เกี่ยวกับการที่จะนำบริการของพวกเขาออกจากยุโรปอาจเป็นเพียงจุดเริ่มต้น เนื่องจากหนึ่งในผู้กำกับดูแลความเป็นส่วนตัวของภูมิภาคยุโรปเตรียมการตัดสินใจที่อาจทำให้ข้อมูลผู้ใช้จำนวนมหาศาลที่ไหลผ่านข้ามมหาสมุทรแอตแลนติกในทุก ๆ วันกลายเป็นอัมพาต และมีความเสี่ยงต่อรายได้หลายพันล้านสำหรับยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยี

คณะกรรมการคุ้มครองข้อมูลของ ไอร์แลนด์ซึ่งควบคุมดูแลบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ในซิลิคอนแวลลีย์ที่หลั่งไหลเข้ามาในประเทศ กำลังพิจารณาถึงความถูกต้องตามกฎหมายของข้อสัญญามาตรฐาน (Standard Contractual Clauses หรือ SCC) ที่ Meta, Google ของ Alphabet และบริษัทอื่น ๆ ใช้ในการโอนข้อมูลผู้ใช้จำนวนมากไปยังสหรัฐอเมริกาอย่างถูกกฎหมาย

ผู้เชี่ยวชาญด้านความเป็นส่วนตัวกล่าวว่าการตัดสินใจดังกล่าวสามารถกำจัดหนึ่งในตัวเลือกที่เหลืออยู่สำหรับ Meta และอาจมีบริษัทเทคโนโลยีอื่นอีกหลายพันแห่งที่ต้องพึ่งพาการจัดส่งข้อมูลจำนวนมหาศาลทั่วมหาสมุทรแอตแลนติก

ผู้มีอำนาจของไอร์แลนด์ได้ตั้งข้อสงสัยเกี่ยวกับความถูกต้องของ SCC โดยกล่าวว่า มันล้มเหลวอย่างสิ้นเชิงในการปกป้องพลเมืองยุโรปจากการสอดรู้สอดเห็นของหน่วยงานต่างๆ ของสหรัฐฯ

ซึ่งนั่นคือความตึงเครียดในการพิจารณาคดีที่ Meta เตือนในรายงานประจำปีล่าสุดว่า บริษัทจะปิดการให้บริการทั้ง Facebook และ Instagram ในสหภาพยุโรปหากไม่สามารถใช้ SCC ได้

Facebook สร้างรายได้ 8.2 พันล้านดอลลาร์ หรือประมาณ 25% ของรายรับทั่วโลกในยุโรปในช่วงไตรมาสเดือนธันวาคมที่ผ่านมา ซึ่งภูมิภาคนี้เป็นแหล่งสร้างรายได้ที่สำคัญสำหรับ Meta ซึ่งเป็นรองเพียงแค่ตลาดในบ้านเกิดที่สหรัฐฯและแคนาดาเท่านั้น

ซึ่งผลกระทบที่เกิดขึ้นนั่นจะทำให้การจัดเก็บข้อมูลในยุโรปไม่สามารถทำได้สำหรับบริการใด ๆ ไล่ตั้งแต่วิดีโอเกมไปจนถึงการสตรีมวิดีโอเนื่องจากกฎข้อมูลของยุโรปจะปฏิบัติตามข้อมูลของบุคคลไม่ว่าจะอยู่ที่ใด

โมเดลธุรกิจของ Meta เช่นเดียวกับ Google ของ Alphabet อาศัยการรวบรวมข้อมูลให้เพียงพอที่จะแยกแยะว่าผู้ใช้สนใจหรือต้องการซื้ออะไร และเพื่อแสดงโฆษณาที่เกี่ยวข้อง ซึ่งบริษัทกำลังถูกเล่นงานโดยกฎความเป็นส่วนตัวของยุโรป และการห้ามใช้ SCC อาจทำให้รูปแบบธุรกิจของบริษัทมีต้นทุนเพิ่มขึ้นและมีประสิทธิภาพน้อยลงโดยเฉพาะในการลงโฆษณาให้ตรงกลุ่มเป้าหมาย

Johannes Caspar นักวิชาการจากหนึ่งในหน่วยงานกำกับดูแลด้านการปกป้องข้อมูลชั้นนำของเยอรมนี กล่าวว่า “สิ่งที่มีความเสี่ยงคือการถ่ายโอนข้อมูลทั้งหมดไปยังสหรัฐฯ และเหล่าบริการที่พึ่งพาพวกเขา”

อดีตรองนายกรัฐมนตรีอังกฤษ Nick Clegg ซึ่งปัจจุบันเป็นประธานฝ่ายกิจการและการสื่อสารระดับโลกของ Meta ปฏิเสธที่จะแสดงความคิดเห็นในเรื่องดังกล่าว

อดีตรองนายกรัฐมนตรีอังกฤษ Nick Clegg ที่กลายมาเป็นผู้บริหารของ Facebook ที่ช่วยจัดการเรื่องนี้ (CR:The Verge)
อดีตรองนายกรัฐมนตรีอังกฤษ Nick Clegg ที่กลายมาเป็นผู้บริหารของ Facebook ที่ช่วยจัดการเรื่องนี้ (CR:The Verge)

Google กล่าวในบล็อกโพสต์เมื่อเดือนมกราคมโดย Kent Walker หัวหน้าฝ่ายกิจการระดับโลกซึ่งเรียกร้องให้ยุติปัญหาอย่างรวดเร็ว

“มันเป็นเดิมพันที่สูงเกินไป การค้าระหว่างประเทศระหว่างยุโรปและสหรัฐอเมริกามีความสำคัญต่อความเป็นอยู่ของผู้คนนับล้านมากเกินกว่าที่จะล้มเหลวในการค้นหาวิธีแก้ไขปัญหาที่ใกล้เข้ามาแบบทันทีทันใด” Walker กล่าว

การโต้เถียงเรื่องการถ่ายโอนข้อมูลเริ่มตั้งแต่ปี 2013 เมื่อ Edward Snowden เปิดเผยขอบเขตการสอดแนมโดยสำนักงานความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐ

การพิจารณาคดีในปี 2020 โดยศาลสูงสุดของสหภาพยุโรปได้ประกาศให้ยกเลิก Privacy Shield ซึ่งเป็นข้อตกลงการโอนถ่ายข้อมูลข้ามมหาสมุทรแอตแลนติกเนื่องจากความกังวลเกี่ยวกับการเฝ้าระวังของอเมริกา

Tom De Cordier นักกฎหมายด้านเทคโนโลยีและการปกป้องข้อมูลที่ CMS DeBacker ในกรุงบรัสเซลส์ กล่าวว่า “สำหรับหลายๆ บริษัท แทบจะเป็นไปไม่ได้เลยที่จะปฏิบัติตามคำตัดสินของศาลสหภาพยุโรปในปี 2020 “ดังนั้นมันจึงเป็นเรื่องของการลดความเสี่ยงในการปฏิบัติตามข้อกำหนดของข้อมูล แทนที่จะพยายามปฏิบัติตามข้อกำหนด 100 เปอร์เซ็นต์”

หากผู้มีอำนาจในไอร์แลนด์มีแนวคิดในเรื่องข้อมูลที่มีความซีเรียสมากกว่านี้ สถานการณ์วันโลกาวินาศสำหรับ Meta และบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ต่าง ๆ ได้เริ่มขึ้นแล้ว

การตัดสินใจของผู้มีอำนาจของไอร์แลนด์ “ตอนนี้อาจเป็นแบบอย่างซึ่งจะทำให้สถานการณ์ทั้งหมดคลี่คลาย” Caspar อดีตผู้กำกับดูแลชาวเยอรมันกล่าว “มันขึ้นอยู่กับนักการเมืองในสหรัฐอเมริกาที่จะหลีกเลี่ยงไม่ให้อุตสาหกรรมเทคโนโลยีของพวกเขาตกอยู่ในความเสี่ยงหรือไม่”

บทสรุป

มันเป็นเรื่องน่าสนใจนะครับ ทำไมยุโรปถึงเริ่มมาจัดการการโอนถ่ายข้อมูลส่วนบุคคลของบริษัทเทคโนโลยีเหล่านี้ ซึ่งแน่นอนในทุก ๆ ภูมิภาคก็โดนในรูปแบบเดียวกันแม่งกระทั่งประเทศไทยที่อยู่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ก็เช่นเดียวกัน

บริษัทเทคโนโลยีขนาดใหญ่เหล่านี้ รู้ข้อมูลเชิงลึกของประชาชนแทบจะทั่วทั้งโลก แม้จะเป็นบริษัทเอกชนก็ตามที แต่ข่าวที่ออกมาก่อนหน้านี้เราก็ได้เห็นว่าพวกเขามีความแน่นแฟ้นกับรัฐบาลสหรัฐอเมริกามากมายขนาดไหน

ข้อมูลส่วนบุคคล หรือ แม้กระทั่งข้อมูลทางธุรกิจเหล่านี้ มันได้กลายเป็นอาวุธที่สำคัญให้สหรัฐอเมริกา มีความได้เปรียบกว่าประเทศอื่น ๆ ทั่วโลก เราไม่ต้องแปลกใจว่าทำไมจีนถึงแบนแอปเหล่านี้ไม่ให้เข้ามาในประเทศ ซึ่งสิ่งที่ยุโรปกำลังทำก็คงไม่ต่างจากที่จีนทำ เพราะพวกเขาเริ่มเห็นภาพที่ชัดเจนแล้ว ตอนนี้ข้อมูลต่าง ๆ ของประชาชนที่สูญเสียไปนั้น มันไม่ได้ใช้เพียงแค่เชิงธุรกิจอย่างที่หลายๆ คนคิด แต่มันนำมาซึ่งอำนาจทางอธิปไตยที่อเมริกากำลังรุกล้ำไปทั่วโลกนั่นเองครับผม

References :
https://www.cnbc.com/2021/03/25/big-tech-how-europe-became-the-worlds-top-regulator.html
https://www.scmp.com/tech/policy/article/3167568/meta-google-other-american-tech-giants-face-eu-data-blackout-ruling
https://www.ft.com/content/045346cf-c28a-4f6f-9dce-4f8426129bf9
https://daystech.org/eu-lawmakers-back-rules-to-curb-big-tech-tech-news-news-top-stories/

Geek Daily EP107 : เมื่อ Facebook รู้ดีว่ากำลังพ่ายแพ้ในการต่อสู้กับ TikTok

By tharadhol in Geek Daily, Podcast

Meta และ Mark Zuckerberg กำลังประสบปัญหาหกตัวอักษร นั่นคือ: TikTok แอปวิดีโอขนาดสั้นที่มีผู้ใช้มากกว่าพันล้านคนและกลายเป็น Hot Thing in Tech หมายถึงปัญหาสำหรับ Zuckerberg และเครือข่ายโซเชียลของเขา 

เขายอมรับหลายครั้งในการพูดคุยกับนักวิเคราะห์ของวอลล์สตรีทเมื่อต้นสัปดาห์นี้เกี่ยวกับรายรับรายไตรมาส การบรรยายสรุปที่เขาพยายามอธิบายการเติบโตของแอปของเขา และการลดลงอย่างแท้จริงในผู้ใช้รายวันของ Facebook ซึ่งถือเป็นครั้งแรกของบริษัทในประวัติศาสตร์ 18 ปี

เลือกฟังกันได้เลยนะครับ อย่าลืมกด Follow ติดตาม PodCast ช่อง Geek Forever’s Podcast ของผมกันด้วยนะครับ

🎧 ฟังผ่าน Podbean : 
https://bit.ly/3gJtXlQ

🎧 ฟังผ่าน Apple Podcast :
https://apple.co/3sARk6A

🎧 ฟังผ่าน Google Podcast : 
https://bit.ly/3sFS9Lr

🎧 ฟังผ่าน Spotify : 
https://spoti.fi/3HUi2gO

🎧 ฟังผ่าน Youtube : 
https://youtu.be/_EPAKMULDrA

References Image : https://www.dkoding.in/newsline/facebook-mark-zuckerberg-gain-bytedance-zhang-yiming-loses-tiktok-sale/