Email & Bulletin Board กับการถือกำเนิดขึ้นของชุมชนออนไลน์ครั้งแรกของโลก

ย้อนกลับไปในยุคแรก ๆ ที่เครือข่ายเน็ตเวิร์กอย่าง ARPANET ถือกำเนิดขึ้นมาใหม่ ๆ เหล่านักวิจัยต่างสรรหาแนวคิด เพื่อที่จะให้มันกลายเป็นเครือข่ายสำหรับการใช้ทรัพยากรทางด้านคอมพิวเตอร์ร่วมกันให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด

ความจริงอย่างหนึ่งเกี่ยวกับยุคแรก ๆ ของเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ก็คือ ความปรารถนาที่จะสื่อสารเชื่อมต่อทำงานร่วมกัน และ จัดตั้งชุมชนออนไลน์นั้น มีแนวโน้มที่จะสร้างแอปที่มีความน่ากลัวสำหรับในยุคนั้น

แต่ ARPANET ก็ได้สร้างสิ่งประดิษฐ์ที่ล้ำค่าขึ้นมาสำเร็จในปี 1972 ซึ่งสิ่ง ๆ นั้นก็คือ email ที่เราได้ใช้กันมาจวบจนถึงทุกวันนี้

ในยุคนั้นโปรแกรมที่มีชื่อว่า SNDMSG อนุญาตให้ผู้ใช้คอมพิวเตอร์ส่วนกลางขนาดใหญ่ สามารถที่จะส่งข้อความไปยังโฟลเดอร์ส่วนตัวของผู้ใช้รายอื่นที่ใช้คอมพิวเตอร์เครื่องเดียวกันร่วมกันได้

ในช่วงปลายปี 1971 Ray Tomlinson วิศวกรจาก MIT ที่ BBN ได้ตัดสินใจ hack เพื่อสร้างสิ่งที่น่าสนใจซึ่งจะช่วยให้สามารถส่งข้อความดังกล่าวไปยังโฟลเดอร์บนเครื่องเมนเฟรมอื่น ๆ ได้

ซึ่งเขาได้ทำการรวม SNDMSG เข้ากับโปรแกรมถ่ายโอนไฟล์ และเรียกมันว่า CPYNET ซึ่งสามารถที่จะแลกเปลี่ยนไฟล์ระหว่างคอมพิวเตอร์ที่อยู่ห่างไกลกันบน ARPANET ได้ ซึ่งถือว่าเป็นสิ่งที่น่าทึ่งมาก ๆ ในยุคนั้น

ตัวอย่างการส่ง email ในยุคแรก ๆ
ตัวอย่างการส่ง email ในยุคแรก ๆ

ซึ่งหลังจากนั้นเขาก็ได้คิดสิ่งที่เราได้ใช้กันมาจนถึงทุกวันนี้ นั่นก็คือ @ ชื่อโฮสต์ ซึ่ง Tomlinson ไม่เพียงแต่สร้าง email เท่านั้น แต่เขาเป็นคนคิดค้นสัญลักษณ์ @ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์สำคัญของโลกเราที่ใช้ในการเชื่อมต่อกัน ที่ใช้มาจวบจนถึงทุกวันนี้อีกด้วย

ซึ่งการเกิดขึ้นของ email นี่เองที่ทำให้ กลายเป็นวิธีการหลักในการทำงานร่วมกัน ของคนในยุคนั้น มันได้เปลี่ยนการสื่อสารของมนุษย์เราไปตลอดกาล

Stephen Lukasik ผู้อำนวยการของ ARPA ก็กลายเป็นหนึ่งในผู้ติด email รายแรก ๆ จึงทำให้นักวิจัยทุกคนที่ต้องการติดต่อกับเขา ต้องปฏิบัติตามไปด้วย ซึ่งจากการศึกษาพบว่า ในช่วงปี 1973 เพียงไม่ถึง 2 ปี หลังจากการคิดค้นของ email ข้อมูลในเครือข่าย ARPANET กว่า 75% เป็นการแลกเปลี่ยนข้อมูลกันผ่านระบบ email

email ไม่เพียงแค่อำนวยความสะดวกในการแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างผู้ใช้คอมพิวเตอร์เท่านั้น แต่มันได้นำไปสู่การสร้างชุมชนออนไลน์ครั้งแรกของโลกเรา ซึ่งไม่เคยปรากฏขึ้นมาก่อน

ซึ่งชุมชนออนไลน์ยุคแรก ๆ นั้น เป็นกลุ่มของ email ที่กระจายไปยังสมาชิกในกลุ่ม ตัวอย่างกลุ่ม email ยอดฮิตในยุคแรก ๆ ได้แก่ SF-Lovers ซึ่งเป็นกลุ่มของแฟนนิยายวิทยาศาสตร์ ซึ่งต้องบอกว่าในตอนแรกผู้อำนวยการ ARPA ต้องการที่จะปิดมัน ด้วยความกลัวว่าวุฒิสมาชิกบางคนอาจไม่สนุกด้วยที่รู้ว่า มีการเกิดขึ้นของชุมชมออนไลน์ Sci-Fi ที่ใช้งบจากทางการทหาร

แต่ในไม่ช้า วิธีการอื่น ๆ ในการสร้างชุมชนออนไลน์ก็ได้ถือกำเนิดขึ้น โดยใช้เทคโนโลยีเบื้องหลังของอินเทอร์เน็ต

ในเดือนกุมภาพันธ์ปี 1978 พนักงานบริษัทคอมพิวเตอร์สองคนในเมืองชิคาโก Ward Christensen และ Randy Suess ได้พบว่าตัวเองกำลังถูกถล่มจากหิมะที่กำลังตกหนัก

พวกเขาจึงได้ใช้เวลาช่วงดังกล่าวที่ไม่สามารถออกไปไหนได้ สร้างระบบ Bulletin Board System ซึ่งอนุญาตให้ hacker มือสมัครเล่น หรือ ผู้ดูแลระบบ สามารถตั้งค่า Forum ออนไลน์ของตัวเองขึ้นมาได้ โดยมีการนำซอฟต์แวร์ละเมิดลิขสิทธิ์มาปล่อย และ สร้างระบบโพสต์ข้อความออนไลน์ขึ้นมาให้แลกเปลี่ยนไฟล์กัน

Bulletin Board System ชุมชนออนไลน์ที่สามารถใช้ PC เครื่องเดียวเชื่อมต่อคนทั้งโลก
Bulletin Board System ชุมชนออนไลน์ที่สามารถใช้ PC เครื่องเดียวเชื่อมต่อคนทั้งโลก

และใครก็ตามที่สามารถเข้าถึงโลกออนไลน์ได้ในยุคนั้น ก็สามารถที่จะเข้ามาร่วมใน Board ดังกล่าวได้

ซึ่งในปีต่อมานักศึกษาจาก Duke University และ University of North Carolina ซึ่งตอนนั้นยังไม่ได้เชื่อมต่อกับอินเทอร์เน็ต ได้พัฒนาอีกระบบ ที่ใช้คอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล ซึ่งมี Forum สนทนาแบบข้อความและการตอบกลับ ซึ่งกลายเป็นที่รู้จักกันในชื่อง “Usenet” โดยมีผู้เข้ามาร่วมใช้งานกว่าพันแห่งในมหาวิทยาลัยและสถานบันต่าง ๆ ทั่วประเทศ

ต้องบอกว่าการเกิดขึ้นของเทคโนโลยีทั้งสองนี้ทั้ง email และ Bulletin Board ได้กลายเป็นจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลงการสื่อสารของมนุษย์เราไปตลอดกาล ผู้ใช้งานคอมพิวเตอร์ทั่วไปสามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารผ่านชุมชนออนไลน์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นมาในภายหลังได้อย่างง่ายดาย

ซึ่งข้อมูลต่างๆ เหล่านี้นั้นเดิมทีมนุษย์เราต้องทำการค้นคว้าในห้องสมุดเพียงอย่างเดียว เรียกได้ว่าเป็นสิ่งประดิษฐ์ที่ส่งผลกระทบต่อความเปลี่ยนแปลงของโลกเราให้ก้าวหน้าขึ้น อย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน ด้วยองค์ความรู้ต่าง ๆ ที่แผ่กระจายไปทั่วโลกอย่างรวดเร็ว ที่ทุก ๆ คนสามารถเข้าถึงองค์ความรู้ต่าง ๆ ได้ผ่านทางคอมพิวเตอร์เพียงเครื่องเดียวนั่นเองครับ

References : https://spectrum.ieee.org/tech-history/cyberspace/social-medias-dialup-ancestor-the-bulletin-board-system
https://www.networkworld.com/article/3220488/history-of-computers-part-1-the-bulletin-board-system.html
หนังสือ The Innovators How a Group of Hackers, Geniuses, and Geeks Created the Digital Revolution โดย Walter Isaacson