ในโลกธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การมีกรอบความคิดที่แตกต่างอาจเป็นกุญแจสำคัญสู่ความสำเร็จ บทความนี้จะพาทุกท่านไปสำรวจกรอบความคิดที่ท้าทายแนวทางแบบดั้งเดิม ผ่านเรื่องราวของผู้ประกอบการที่ประสบความสำเร็จระดับโลก
เป็นอีกหนึ่งข้อมูลที่น่าสนใจจากเวที Ted Talks โดย John Mullins ศาสตราจารย์ด้านผู้ประกอบการที่ได้แบ่งปันแนวคิดที่แหกกฎ 6 ประการสำหรับผู้ประกอบการที่ต้องการคิดเชิงกลยุทธ์ รับมือกับความท้าทาย และเปลี่ยนแปลงโลก
จุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลง
ย้อนกลับไปในปี 1995 Lynda Weinman ครูสอนกราฟิกดีไซน์ผู้มีความมุ่งมั่น ได้ก่อตั้งเว็บไซต์ Lynda.com ด้วยจุดประสงค์เริ่มแรกเพียงเพื่อทดลองใช้เครื่องมือกราฟิกดีไซน์ดิจิทัลใหม่ๆ และแสดงผลงานของนักเรียน แต่ด้วยวิสัยทัศน์ที่กว้างไกล เธอมองเห็นโอกาสในการพัฒนาธุรกิจให้เติบโตมากกว่าที่เคยคาดคิด
ในปี 2002 Lynda ตัดสินใจย้ายการเรียนการสอนทั้งหมดไปสู่ระบบออนไลน์ การตัดสินใจครั้งนี้นับเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญที่ทำให้ธุรกิจของเธอเติบโตอย่างก้าวกระโดด จนกระทั่ง LinkedIn เข้าซื้อกิจการด้วยมูลค่าสูงถึง 1.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ และเปลี่ยนชื่อเป็น LinkedIn Learning ในเวลาต่อมา
กรอบความคิดที่ 1: “ได้ เราทำได้” (Yes, we can)
แนวคิดนี้ขัดแย้งกับทฤษฎีการบริหารธุรกิจแบบดั้งเดิมที่สอนให้องค์กรยึดมั่นในความสามารถหลัก (Core Competency) ของตนเอง ตัวอย่างที่ชัดเจนคือกรณีของ Arnold Correia ผู้ก่อตั้ง Atmo Digital ในบราซิล
เมื่อลูกค้าขอให้ Arnold ติดตั้งระบบถ่ายทอดสดผ่านดาวเทียมไปยังร้านค้า 260 แห่งทั่วบราซิล แม้ว่าเขาจะไม่มีประสบการณ์ด้านนี้มาก่อน แต่เขาก็ตอบรับด้วยความมั่นใจว่า “ได้ เราทำได้”
การตัดสินใจครั้งนี้นำไปสู่การพัฒนาธุรกิจในรูปแบบใหม่ที่ไม่เคยมีใครทำมาก่อน และเมื่อ Walmart ขอให้ขยายบริการไปสู่การติดตั้งจอแสดงผลในพื้นที่ขาย Arnold ก็ตอบรับด้วยความกล้าหาญเช่นเดียวกัน ส่งผลให้ธุรกิจของเขาเติบโตอย่างก้าวกระโดด
กรอบความคิดที่ 2: “คิดถึงปัญหาก่อน ไม่ใช่ผลิตภัณฑ์” (Problem-first, not product-first logic)
ในขณะที่บริษัทยักษ์ใหญ่มักจะมุ่งเน้นการพัฒนาผลิตภัณฑ์เดิมให้ดูใหม่ เช่น การเปลี่ยนสีหรือบรรจุภัณฑ์ของผงซักฟอก Tide หรือการออกรสชาติใหม่ๆ ของ Coca-Cola ผู้ประกอบการที่ประสบความสำเร็จกลับมองหาปัญหาที่แท้จริงที่ต้องการการแก้ไข
Jonathan Thorne เป็นตัวอย่างที่ดีของแนวคิดนี้ เขาพัฒนาคีมผ่าตัด (surgical forceps) รูปแบบใหม่ที่แก้ปัญหาการติดของเนื้อเยื่อระหว่างการผ่าตัด โดยเฉพาะในการผ่าตัดสมองและกระดูกสันหลังที่ต้องการความแม่นยำสูง นวัตกรรมนี้ได้รับการตอบรับอย่างดีจากวงการแพทย์ จนกระทั่ง Stryker บริษัทเครื่องมือแพทย์ชั้นนำเข้าซื้อกิจการในเวลาต่อมา
กรอบความคิดที่ 3: “คิดแคบ ไม่ใช่คิดกว้าง” (Think narrow, not broad)
แนวคิดนี้อาจฟังดูขัดแย้งกับหลักการทั่วไปที่มักสอนให้องค์กรมองหาตลาดขนาดใหญ่ แต่ความสำเร็จของ Nike เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนของการเริ่มต้นจากตลาดเฉพาะกลุ่ม
Phil Knight นักวิ่งระยะไกลและ Bill Bowerman โค้ชกรีฑา เริ่มต้นธุรกิจด้วยการแก้ปัญหาเฉพาะของนักวิ่งระยะไกล พวกเขาพัฒนารองเท้าที่มีคุณสมบัติพิเศษสำหรับการวิ่งบนเส้นทางธรรมชาติ ซึ่งแตกต่างจากรองเท้าวิ่งทั่วไปที่ออกแบบมาสำหรับลู่วิ่ง
ความสำเร็จในตลาดเฉพาะกลุ่มนี้ทำให้ Nike สามารถขยายไปสู่กีฬาประเภทอื่นๆ เช่น เทนนิสกับ John McEnroe และบาสเกตบอลกับ Michael Jordan จนกลายเป็นผู้นำระดับโลกในอุตสาหกรรมรองเท้าและอุปกรณ์กีฬาในปัจจุบัน
กรอบความคิดที่ 4: “ขอเงินสด และใช้ประโยชน์จากระยะเวลา” (Asking for the cash, and riding the float)
ในขณะที่บริษัทยักษ์ใหญ่อย่าง Merck มีเงินสดท่วมท้นจนต้องคืนให้ผู้ถือหุ้นผ่านการซื้อหุ้นคืนและเงินปันผล Elon Musk และทีม Tesla กลับใช้กลยุทธ์การระดมเงินสดล่วงหน้าอย่างชาญฉลาด
Tesla เริ่มต้นด้วยการขาย Roadster จำนวน 100 คัน ราคาคันละ 100,000 ดอลลาร์สหรัฐ โดยเรียกเก็บเงินล่วงหน้าทันที ทำให้มีเงินทุน 10 ล้านดอลลาร์สหรัฐก่อนเริ่มการผลิต และเมื่อเปิดตัว Model 3 ก็ใช้กลยุทธ์เดียวกันด้วยการเก็บเงินมัดจำ 1,000 ดอลลาร์สหรัฐจากผู้สนใจเกือบครึ่งล้านคน ทำให้มีเงินทุนถึง 500 ล้านดอลลาร์สหรัฐสำหรับการพัฒนาและการผลิต
กรอบความคิดที่ 5: “ขอยืม ยืม แต่ได้โปรด อย่าขโมย” (Beg, borrow, but please, please don’t steal)
Tristram และ Rebecca Mayhew ผู้ก่อตั้ง Go Ape ธุรกิจผจญภัยบนต้นไม้ในสหราชอาณาจักร แสดงให้เห็นถึงความชาญฉลาดในการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่แล้ว แทนที่จะลงทุนซื้อหรือสร้างใหม่ทั้งหมด
พวกเขาเจรจากับคณะกรรมการป่าไม้สหราชอาณาจักรเพื่อขอใช้พื้นที่ป่าที่มีอยู่แล้ว รวมถึงสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ เช่น ห้องน้ำและลานจอดรถ โดยสัญญาว่าจะพิสูจน์ความสำเร็จของธุรกิจผ่านการดำเนินงานในห้าสถานที่แรก แลกกับสิทธิ์ผูกขาดในการใช้พื้นที่ที่เหลือเป็นเวลา 25 ปี
ปัจจุบัน Go Ape มีสถานที่ให้บริการมากกว่า 30 แห่งทั่วสหราชอาณาจักร และได้ขยายไปยังสหรัฐอเมริกา โดยลงทุนเพียงในส่วนของอุปกรณ์ผจญภัยที่ติดตั้งบนต้นไม้เท่านั้น
กรอบความคิดที่ 6: “ทำก่อน ขออนุญาตทีหลัง” (Act First, Ask Permission Later)
ในโลกธุรกิจปัจจุบัน การขออนุญาตมักเป็นอุปสรรคสำคัญต่อนวัตกรรม เนื่องจากกฎระเบียบที่มีอยู่มักไม่ทันต่อการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีและความต้องการของผู้บริโภค
Travis Kalanick และ Garrett Camp ผู้ก่อตั้ง Uber เลือกที่จะไม่ขออนุญาตจากหน่วยงานกำกับดูแลในซานฟรานซิสโกก่อนเริ่มให้บริการ เพราะพวกเขารู้ดีว่าแนวคิดการให้บริการรถแท็กซี่โดยไม่มีรถแท็กซี่จะถูกปฏิเสธทันที
แม้ว่าในภายหลัง Uber จะถูกวิพากษ์วิจารณ์ในเรื่องจริยธรรมและการปฏิบัติตามกฎหมายในบางกรณี แต่ไม่อาจปฏิเสธได้ว่าพวกเขาได้สร้างการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในอุตสาหกรรมการขนส่ง
บทสรุปและคำถามสู่การปฏิบัติ
กรอบความคิดทั้ง 6 ประการนี้ท้าทายแนวทางการบริหารธุรกิจแบบดั้งเดิม และได้พิสูจน์ความสำเร็จผ่านกรณีศึกษาของผู้ประกอบการระดับโลกมากมาย เพื่อนำไปสู่การประยุกต์ใช้ เราควรพิจารณาคำถามสำคัญ 4 ข้อต่อไปนี้:
- ปัจจุบันคุณมีกรอบความคิดใดอยู่แล้วบ้าง?
- คุณสามารถพัฒนากรอบความคิดใดเพิ่มเติมได้บ้าง?
- คุณจะถ่ายทอดกรอบความคิดเหล่านี้สู่ทีมงานได้อย่างไร?
- มีความท้าทายใดในปัจจุบันที่คุณสามารถใช้กรอบความคิดเหล่านี้เพื่อแก้ปัญหาได้บ้าง?
การเปลี่ยนแปลงโลกอาจไม่จำเป็นต้องใช้ทรัพยากรมหาศาลหรือนวัตกรรมที่ล้ำสมัย แต่ต้องอาศัยกรอบความคิดที่แตกต่างและความกล้าที่จะท้าทายแนวทางดั้งเดิม ผู้ประกอบการที่ประสบความสำเร็จล้วนพิสูจน์ให้เห็นว่า การมองโลกในมุมที่แตกต่างอาจเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างธุรกิจที่ยิ่งใหญ่ได้
References :
6 Tips on Being a Successful Entrepreneur | John Mullins | TED
https://youtu.be/eHJnEHyyN1Y?si=UL32XYyh5lRN5YCb
