ทุกผลงานที่ยิ่งใหญ่และทรงคุณค่าล้วนเริ่มต้นจากประกายความคิดสร้างสรรค์ เฉกเช่นการค้นหาคลื่นวิทยุท่ามกลางสัญญาณรบกวนมากมาย จนกว่าจะได้ยินทำนองเพลงที่ไพเราะ

Rick Rubin ผู้อยู่เบื้องหลังความสำเร็จของศิลปินระดับโลกมากมาย ได้ถ่ายทอดประสบการณ์ผ่านแนวคิด ECIN (Experimental-Clean-Inspired-Novel) หรือ 4 สภาวะแห่งการสร้างสรรค์ที่จะพาเราไปสู่การสร้างผลงานอันทรงคุณค่า

1. สภาวะแห่งการทดลอง (Experimental State)

การปลดปล่อยความอยากรู้อยากเห็นคือจุดเริ่มต้นของนวัตกรรม เปรียบเสมือนเด็กน้อยที่เฝ้าถามคำว่า “ถ้า…” อย่างไม่รู้จบ Tom Morello แห่งวง Rage Against the Machine ค้นพบเอกลักษณ์ในการเล่นกีตาร์ของเขาจากการลองเลียนแบบเสียงเฮลิคอปเตอร์และไซเรน จนกลายเป็นตำนานที่ไม่มีใครเหมือน

การทดลองไม่จำเป็นต้องยิ่งใหญ่เสมอไป แม้แต่การลองเปลี่ยนเส้นทางกลับบ้าน การชิมอาหารแปลกใหม่ หรือการวาดภาพด้วยมือข้างที่ไม่ถนัด ก็สามารถจุดประกายความคิดสร้างสรรค์ได้

2. สภาวะจิตว่างเปล่า (Clean Slate State)

การถอยออกมามองภาพรวมด้วยสายตาที่สดใหม่ เป็นกุญแจสำคัญในการค้นพบมุมมองที่แตกต่าง West Side Story ผลงานละครเพลงอมตะ เกิดขึ้นจากการมองเรื่อง Romeo and Juliet ด้วยสายตาใหม่ในบริบทของนิวยอร์กยุค 1950

ลองสังเกตสิ่งรอบตัวราวกับเพิ่งตื่นจากการหลับใหล ตั้งคำถามกับสิ่งที่เคยชิน และท้าทายความเชื่อเดิมๆ นี่คือวิธีที่ศิลปินระดับโลกใช้เพื่อรักษาความสดใหม่ในผลงานของพวกเขา

3. สภาวะแรงบันดาลใจ (Inspired State)

แรงบันดาลใจเปรียบเสมือนเมล็ดพันธุ์แห่งความคิดสร้างสรรค์ ที่งอกงามผ่านการผสมผสานกับประสบการณ์ส่วนตัว ยิ่งแรงบันดาลใจมาจากต่างศาสตร์ต่างแขนง ยิ่งสร้างผลงานที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว

ศิลปินหลายคนได้แรงบันดาลใจจากธรรมชาติ บางครั้งก็ได้จากดนตรี หรือบางครั้งก็ได้จากคณิตศาสตร์ การเปิดรับแรงบันดาลใจจากหลากหลายแหล่งจะช่วยเพิ่มมิติให้กับงานสร้างสรรค์ได้เช่นเดียวกัน

4. สภาวะวิธีการใหม่ (Novel Approach State)

การค้นหาวิธีการใหม่ๆ ไม่จำเป็นต้องปฏิวัติทั้งกระบวนการ บางครั้งเพียงการปรับเปลี่ยนเล็กน้อยก็สามารถสร้างผลลัพธ์ที่น่าประหลาดใจ

ลองเริ่มจากการแบ่งงานใหญ่เป็นชิ้นเล็กๆ เปลี่ยนสถานที่ทำงาน หรือทดลองใช้เครื่องมือใหม่ๆ การเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อยอาจนำไปสู่การค้นพบครั้งยิ่งใหญ่

Rick Rubin เชื่อว่า การฝึกฝนให้จิตใจอยู่ในสภาวะสร้างสรรค์ทั้ง 4 ประการนี้อย่างสม่ำเสมอ จะเพิ่มโอกาสในการสร้างผลงานที่ทรงคุณค่า ไม่ว่าจะเป็นรูปปั้น David ของ Michelangelo ภาพวาดในถ้ำยุคแรกเริ่ม หรือภาพวาดของเด็กน้อย ทั้งหมดล้วนเป็นการประกาศว่า “ฉันได้สร้างรอยประทับไว้บนโลกใบนี้แล้ว”

References :
หนังสือ The Creative Act: A Way of Being โดย Rick Rubin