ในโลกที่เต็มไปด้วยความขัดแย้งและแตกแยก เรื่องราวของ Spencer Cox ผู้ว่าการรัฐยูทาห์ ที่ได้ขึ้นเวที Ted Talks พูดในหัวข้อ “How to Disagree with Respect — Not Hate” เป็นสิ่งที่น่าสนใจอย่างยิ่ง ซึ่ง Cox ได้พาเราย้อนกลับไปมองอดีตเพื่อค้นหาคำตอบสำหรับอนาคตของประชาธิปไตยอเมริกัน รวมถึงบทเรียนที่ประเทศไทยของเราอาจจะได้รับจากสิ่งนี้
เรื่องราวเริ่มต้นในปี 1967 เมื่อ Ronald Reagan ได้รับตำแหน่งผู้ว่าการรัฐแคลิฟอร์เนีย ในคำปราศรัยเข้ารับตำแหน่ง เขาได้กล่าวถ้อยคำอันเป็นสัญลักษณ์ที่นักการเมืองนำมาอ้างอิงซ้ำแล้วซ้ำเล่าเป็นเวลาหลายทศวรรษว่า “เสรีภาพเป็นสิ่งเปราะบาง และมันอยู่ห่างจากการสูญสิ้นเพียงแค่คนรุ่นเดียวเท่านั้น”
คำพูดนี้อาจฟังดูเกินจริงสำหรับหลายคน รวมถึง Spencer Cox ที่ไม่เคยเชื่อมันจริงๆ จนกระทั่งเขาได้เผชิญกับความจริงด้วยตัวเองในฐานะรองผู้ว่าการรัฐยูทาห์
จุดเปลี่ยนสำคัญเกิดขึ้นในวันที่ Cox ต้องรับรองคะแนนเสียงของคณะผู้เลือกตั้งสำหรับการเลือกตั้งประธานาธิบดี ซึ่งปกติแล้วเป็นเพียงพิธีกรรมธรรมดาที่ไม่มีใครสนใจ แต่วันนั้นกลับมีผู้ประท้วงโกรธแค้นนับสิบคนเข้ามาในห้องประชุม ตะโกนว่าการเลือกตั้งถูกขโมยไป และเรียกร้องให้เขาละเมิดกฎหมายเพื่อเปลี่ยนคะแนนเสียง
เหตุการณ์นี้ไม่ได้เกิดขึ้นในปี 2020 อย่างที่หลายคนอาจคิด แต่เป็นปี 2016 และผู้ประท้วงเป็นผู้สนับสนุน Hillary Clinton สถานการณ์ดังกล่าวสะท้อนให้เห็นถึงความแตกแยกที่เริ่มก่อตัวขึ้นในสังคมอเมริกัน
เมื่อการเลือกตั้งครั้งต่อมาใกล้เข้ามา Cox ตระหนักว่าเขาต้องทำอะไรสักอย่างเพื่อเปลี่ยนแปลงสถานการณ์ เขาจึงโทรศัพท์หาคู่แข่งทางการเมือง Chris Peterson จากพรรคเดโมแครต เพื่อเสนอไอเดียที่หลายคนอาจมองว่า “บ้า” นั่นคือการถ่ายโฆษณาหาเสียงร่วมกัน
โฆษณาดังกล่าวมีเนื้อหาสั้นๆ แต่ทรงพลัง โดย Cox และ Peterson ยืนยันว่าพวกเขาสามารถโต้แย้งประเด็นต่างๆ โดยไม่ทำลายอีกฝ่าย สามารถไม่เห็นด้วยโดยไม่ต้องเกลียดชังกัน และไม่ว่าใครจะชนะหรือแพ้ พวกเขาจะทำงานร่วมกันเพื่อรัฐยูทาห์
ผลตอบรับจากโฆษณานี้เกินความคาดหมาย มันกลายเป็นไวรัลในชั่วข้ามคืน มียอดวิวและแชร์นับล้าน และมีคำขอสัมภาษณ์จากสื่อทั่วโลก สิ่งนี้ยืนยันความเชื่อของ Cox ว่าคนส่วนใหญ่กำลังเหนื่อยล้ากับความขัดแย้ง และต้องการเห็นผู้นำทางการเมืองที่ยึดมั่นในคุณค่าพื้นฐานของการเคารพซึ่งกันและกัน
ความสำเร็จของโฆษณานี้ไม่ได้จบลงเพียงแค่นั้น หนึ่งปีต่อมา มันถูกเลือกเป็นหนึ่งใน 25 การทดลองเพื่อลดความแตกแยกทางสังคมครั้งใหญ่โดย Stanford Polarization and Social Change Lab ผลลัพธ์แสดงให้เห็นว่าโฆษณาของ Cox และ Peterson มีผลในการลดความแตกแยกที่มันวัดผลได้จริง รวมถึงการลดแรงกระตุ้นที่จะนำไปสู่ความรุนแรง
แม้ว่าสถานการณ์การเมืองในอเมริกาจะยังคงตึงเครียด แต่ก็มีสัญญาณบวกเกิดขึ้น ในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมา ผู้ว่าการรัฐ 20 คนจากทั่วประเทศได้ถ่ายทำโฆษณาในลักษณะเดียวกัน ส่วนใหญ่กับข้าราชการจากพรรคตรงข้าม นอกจากนี้ ผลสำรวจจาก More in Common พบว่า 70% ของชาวอเมริกันเกลียดความแตกแยกทางการเมืองเป็นอย่างมาก
Cox ชี้ให้เห็นว่าปัญหาไม่ได้อยู่ที่ความคิดเห็นที่แตกต่างกันระหว่างพรรครีพับลิกันและเดโมแครต แต่อยู่ที่การรับรู้ที่ผิดพลาดว่าเราแตกต่างกันมากเกินไป ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผลมาจากสื่อและนักการเมืองที่เน้นสร้างความขัดแย้ง
เพื่อแก้ไขปัญหานี้ Cox เสนอแนวทางที่ทุกคนสามารถทำได้ในชีวิตประจำวัน:
- ลดการบริโภคสื่อที่เน้นสร้างความขัดแย้ง เช่น ข่าวทางเคเบิล หรือการเลื่อนหน้าจอดูข่าวร้าย (doomscrolling) ซึ่งส่งผลเสียต่อสุขภาพจิต
- ใช้เวลามากขึ้นกับคนจริงๆ ที่มีความคิดแตกต่างจากเรา โดยเฉพาะในโลกออฟไลน์ เพื่อสร้างความเข้าใจและลดอคติ
- รับใช้ผู้อื่นผ่านการอาสาสมัครหรือกิจกรรมสาธารณประโยชน์ ซึ่งช่วยสร้างชุมชนและปรับปรุงมุมมองต่อชีวิตและผู้คนรอบข้าง
- พัฒนาคุณธรรมทางการเมืองแบบดั้งเดิม ได้แก่ ความถ่อมตน ความอดทน และการรู้จักประมาณตน
Cox ยังเน้นย้ำถึงความสำคัญของความถ่อมตนในวาทกรรมทางการเมือง โดยอ้างอิงคำพูดของผู้พิพากษา Learned Hand ที่ว่า “จิตวิญญาณที่แท้จริงของเสรีภาพคือจิตวิญญาณที่ไม่มั่นใจจนเกินไปว่าตนเองถูกต้อง จิตวิญญาณของเสรีภาพคือจิตวิญญาณที่พยายามทำความเข้าใจจิตใจของคนอื่นๆ”
ในตอนท้าย Cox ย้อนกลับไปยังคำพูดของ Ronald Reagan ที่ว่าเสรีภาพไม่ใช่สิ่งที่เราได้รับมาโดยการสืบทอด แต่ต้องถูกต่อสู้และปกป้องอย่างต่อเนื่องโดยคนแต่ละรุ่น เขาเรียกร้องให้ทุกคนตระหนักถึงหน้าที่อันศักดิ์สิทธิ์ในการรักษาเสรีภาพ ไม่ใช่ด้วยการรอคอยให้นักการเมืองหรือสื่อเป็นผู้ทำ แต่ด้วยการลงมือทำด้วยตัวเองของพลเมืองทุกคน
Cox สรุปว่า การเปลี่ยนแปลงโลกต้องเริ่มต้นจากการเปลี่ยนแปลงหัวใจของเราเอง ด้วยการเรียนรู้ที่จะไม่เห็นด้วยโดยปราศจากความเกลียดชัง และรักแม้กระทั่งคู่ต่อสู้ทางการเมืองของเรา แม้จะไม่ใช่คำตอบที่ง่าย แต่เป็นคำตอบที่เรียบง่ายและจำเป็นสำหรับการรักษาประชาธิปไตยให้ยั่งยืนต่อไป
References :
How to Disagree with Respect — Not Hate | Spencer J. Cox | TED
https://youtu.be/EzSdf3VK9qc?si=xl6Y3SR29zwuEU4j
https://www.deseret.com/utah/2024/04/17/utah-governor-spencer-cox-gives-ted-talk-on-disagree-better/