เป็นเรื่องที่น่าสนใจนะครับระหว่างความเชื่อทางศาสนาที่สุดโต่งอย่างกลุ่ม ultra-Orthodox กับเรื่องราวธุรกิจสตาร์ทอัพที่เรียกได้ว่าเป็นแบบทุนนิยมแบบสุดๆ ในประเทศอย่างอิสราเอลจะหลอมรวมทั้งสองสิ่งนี้เข้าด้วยกันได้อย่างไร
แต่ที่อิสราเอลมีสำนักงานที่ชื่อว่า Bizmax ที่ตั้งอยู่ในเขต Roomema ของกรุงเยรูซาเล็ม ซึ่งที่แห่งนี้เหมือนแหล่งบ่มเพาะธุรกิจสตาร์ทอัพไม่ต่างจากที่อื่นๆ ทั่วโลก ที่ซึ่งเหล่ากลุ่มคนรุ่นใหม่กำลังมองหาเทคโนโลยีที่จะเปลี่ยนโลก
แต่ภารกิจของ Bizmax นั้นมีความน่าสนใจมากกว่าแหล่งบ่มเพาะทางด้านเทคโนโลยีที่อื่นๆ ในโลก เพราะมีเป้าหมายเพื่อนำผู้ชายจากชุมชน Heredi ที่นับถือศาสนาคริสต์นิกายออร์โธดอกซ์ ซึ่งตามหลักการทางศาสนาแล้วนั้นต้องหลีกเลี่ยงวิถีชีวิตที่เป็นรูปแบบสมัยใหม่
แต่ด้วยการที่ประเทศอิสราเอลนั้นมีเศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วยเทคโนโลยี และมีผู้ประกอบการโดยเฉพาะด้านสตาร์ทอัพที่ประสบความสำเร็จมากมาย และที่สำคัญกลุ่ม Heredi ผู้เลื่อมใสศรัทธาต่อพระเจ้าอย่างแรงกล้า มีสัดส่วนถึง 1 ใน 8 ของประชากร และด้วยอัตราการเกิดของคนกลุ่มนี้ที่สูงโดยเฉลี่ยถึง 7 คนต่อครอบครัวนั้น จะทำให้พวกเขากลายเป็นสัดส่วน 1 ใน 4 ของประชากรอิสราเอลในปี 2050
เรียกได้ว่าเป็นหนึ่งในปัญหาใหญ่ที่จะเกิดขึ้นในอนาคตที่รัฐบาลอิสราเอลให้ความสำคัญ เพราะอาจจะส่งผลต่อเศรษฐกิจโดยรวมได้ในอนาคตข้างหน้า
โดยการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวเรียกได้ว่ามีผลกระทบในวงกว้างมาก ๆ ในครอบครัว Heredi ผู้หญิงมักจะเป็นผู้หาเลี้ยงครอบครัวเป็นหลัก ในขณะที่ผู้ชายอุทิศตนเพื่อการศึกษาด้านศาสนา
มีผู้ชายชาว Heredi เพียงครึ่งเดียวเท่านั้นที่ทำงาน และเกือบครึ่งหนึ่งของครอบครัวแบบ ultra-Orthodox อยู่ระดับต่ำกว่าเส้นความยากจน
ในโลกนี้มีสถานที่เพียงไม่กี่แห่งที่เหมาะสมมาก ๆ สำหรับผู้ประกอบการเหมือนที่อิสราเอล ปีที่แล้วกลุ่มเทคโนโลยีของประเทศสามารถระดมทุนได้สูงถึง 25.4 พันล้านดอลลาร์ และภาคส่วนนี้คิดเป็นสัดส่วนมากกว่าครึ่งหนึ่งของมูลค่าการส่งออกของประเทศอิสราเอล
แต่เป็นเรื่องท้าทายไม่น้อยกับคนกลุ่มดังกล่าว เพราะโรงเรียนสอนศาสนาในชุมชนหลายแห่งแทบไม่ได้สอนวิชาคณิตศาสตร์หรือภาษาอังกฤษด้วยซ้ำ
เหล่าผู้นำศาสนาได้พยายามต่อสู้กับเทคโนโลยีสมัยใหม่ เช่น สมาร์ทโฟนและเครือข่ายโซเชียลมีเดีย หรือแม้กระทั่งทีวี และเนื่องจากผู้ชายชาว Heredi มักไม่รับราชการทหาร พวกเขาจึงแทบไม่ได้รับรู้ข่าวสารจากเครือข่ายเทคโนโลยีที่เชื่อมต่อระหว่างหน่วยข่าวกรองและบริษัทไซเบอร์ชั้นนำของอิสราเอลเลย
เป้าหมายของ Bizmax นั้นก็เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าวนี้ ซึ่งกำลังจะกลายเป็นปัญหาระดับชาติ โดยช่วยให้ผู้ประกอบการ Heredi สร้างทักษะทางธุรกิจที่พวกเขาขาด และเชื่อมโยงพวกเขากับนักลงทุนในสภาพแวดล้อมที่ปรับให้เข้ากับความแตกต่างของชาว Heredi
จนถึงตอนนี้ โครงการ Bizmax นั้นได้เริ่มผลิดอกออกผลออกมาบ้างแล้ว มีบริษัท 42 แห่งได้เข้ามาร่วม โดยระดมเงินทุนได้ 36 ล้านดอลลาร์และมีการจ้างงานกว่า 200 ตำแหน่ง
ซึ่งหนึ่งในบรรดาผู้ประกอบการเหล่านั้นก็คือ Jonathan Heller ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้ง MikvaTech ที่นำเสนอเทคโนโลยีทำความสะอาดน้ำสำหรับสระว่ายน้ำและห้องอาบน้ำสำหรับพิธีกรรมของชาวยิว ซึ่งเป็นกิจกรรมที่ควบคุมโดยกฎทางศาสนาที่เข้มงวด
แต่ไม่ใช่ว่าทุกคนจะเห็นด้วยกับเรื่องราวดังกล่าวที่เกิดขึ้น เพราะยังมีกลุ่มคนบางกลุ่มที่มีความเชื่อทางศาสนาแบบสุดโต่งก็ออกมารณรงค์ต่อต้านเช่นเดียวกัน
ถือเป็นเรื่องที่น่าสนใจนะครับ เพราะความเชื่อเรื่องศาสนาก็เป็นสิ่งสำคัญมาก ๆ แล้วจะหลอมรวมให้เข้ากับเทคโนโลยีสมัยใหม่ได้อย่างไร ซึ่งผมว่าปัญหานี้ก็กำลังประสบพบเจอในหลายประเทศ แม้กระทั่งในประเทศไทยเราเอง
ซึ่งแนวคิดของ Bizmax นั้นค่อนข้างมีความประนีประนอมในลักษณะที่ไม่มีการบังคับให้พวกเขาเลือกระหว่างศาสนากับธรุกิจของพวกเขา แต่เลือกที่จะเปลี่ยนแนวคิดเกี่ยวกับอุตสาหกรรมเทคโนโลยีที่จะแสดงให้พวกเขาเห็นว่ามันเป็นไปได้ โดยเฉพาะในธุรกิจสตาร์ทอัพ โดยไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต วัฒนธรรม และความเชื่อของพวกเขาแม้แต่น้อย
References :
https://www.ft.com/content/c59fe1da-eb8d-425b-9e79-b8773cca958a
https://www.theyeshivaworld.com/news/israel-news/534838/bizmax-haredi-business-hub-opens-in-jerusalem.html