เป็นคำถามที่น่าสนใจนะครับว่าเกิดอะไรขึ้น ที่ทำให้ Jeff Bezos ถึงได้เข้ามาลงทุนครั้งแรกในแถบโซนบ้านเราอย่างอาเซียน ซึ่งดูเหมือน Bezos ก็ไม่ได้สนใจในตลาดแถวนี้ซักเท่าไหร่นัก จะเห็นได้จากการที่ปล่อยให้ Shopee กับ Lazada แย่งขับเคี่ยวความเป็นผู้นำในย่านนี้มาอย่างยาวนาน
เอาจริง ๆ ผมก็พยายามลองหาข้อมูลดูว่า มันมีอะไรน่าสนใจใน Ula สตาร์ทอัพของประเทศอินโดนีเซีย ที่ไปเข้าตา Jeff Bezos ได้บ้าง แต่ก็ดูเหมือนข้อมูลจะน้อยมาก ๆ
Ula เองก็เพิ่งตั้งมาแค่ 1 ปีเท่านั้น ยังไม่ได้พิสูจน์อะไรมากมายในตลาดนี้ แต่ก็อย่างว่า ตอนนี้การทำสตาร์ทอัพในประเทศอินโดนีเซีย มันง่ายกว่าประเทศอื่น ๆ ในแถบนี้ เพราะขนาดของตลาดที่มีขนาดใหญ่มหาศาล มีประชากรมากที่สุดในอาเซียน ก็ถือว่าพวกเขาได้เปรียบในเรื่อง economy of scale ทำให้ดึงดูดเงินลงทุนไปได้จำนวนมาก
ข้อมูลที่ว่า Ula นำเสนอเทคโนโลยีเพื่อมาตอบโจทย์ค้าปลีกขนาดเล็ก พวก sme ต่าง ๆ ให้สามารถขายไปออนไลน์ ไปยังเมืองอื่น ๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้ ฟังดูมันก็ไม่ได้มีอะไรใหม่ บริการแบบนี้มีอยู่เยอะแยะไปหมดแม้กระทั่งในประเทศไทยเราเอง อยู่ที่จะเรียกมันว่าอะไรเท่านั้น
การรุกคืบสู่ยุโรปของ Shopee
ต้องบอกว่าเป็นการขยายกิจการที่น่ากลัวเลยทีเดียวสำหรับ Shopee ในการบุกสุ่ยุโรปครั้งแรก โดยเริ่มต้นในประเทศโปแลนด์ ตามข่าวที่ออกไปก่อนหน้านี้ ซึ่งแน่นอนว่า ที่ยุโรปนั้น Ecommerce แพลตฟอร์มอันดับหนึ่งที่มีส่วนแบ่งการตลาดสูงที่สุดก็คือ Amazon นั่นเอง
ผมมองว่าสาเหตุนึงที่ Bezos ต้องหันกลับมามองอาเซียนบ้าง น่าจะมาจากการบุกยุโรปของ Shopee น่าจะเป็นปัจจัยนึ่งที่ถือเป็นการท้าทายอำนาจของ Amazon ในแถบยุโรป
แม้ Amazon เองจะมีบริการอยู่ในสิงคโปร์ แต่ดูเหมือนจะไม่สามารถขยายออกไปประเทศอื่น ๆ ได้เลยในแถบอาเซียน ซึ่งก็น่าจะมาจากพฤติกรรมการซื้อขายออนไลน์ ที่ดูจะมีวัฒนธรรมเฉพาะของแถบอาเซียนเรา ซึ่งจะคล้าย ๆ กับในประเทศจีน
Shopee เองก็ได้รับการ backup จากทุนใหญ่อย่าง Tencent จากประเทศจีน ก็ถือเป็นตัวตายตัวแทนของ Ecommerce ของโซนบ้านเราที่จะไปลองขยายกิจการในทวีปยุโรป ซึ่งก็น่าสนใจมากนะครับ ว่าพวกเขาจะสามารถต่อกรกับคู่แข่งมากหน้าหลายตาในยุโรปได้หรือไม่
แต่ถ้าถามว่า การสร้างนวัตกรรมด้าน Ecommerce นั้น ส่วนตัวผมมองว่าแถบบ้านเรา หรือ ในจีนเอง ก็มีนวัตกรรมที่ล้ำหน้าไม่เป็นสองรองใครในโลก เพราะมีการแข่งขันกันค่อนข้างสูง เราจะเห็นสิ่งต่างๆ นวัตกรรมต่าง ๆ มากมายที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นรูปแบบของ Gamification หรือ Live Commerce ที่เรียกได้ว่าถูกใจขาช็อปยิ่งนัก
เอาจริง ๆ มันก็เป็นเรื่องประมาทไม่ได้เหมือนกันนะครับสำหรับ Amazon ที่แม้จะนำโด่งไร้คู่แข่งทั้งในอเมริกาเหนือ หรือ ในยุโรปเอง แต่ดูเหมือนพวกเขาก็ยังไม่ได้เจอศัตรูที่น่าเกรงขาม และแข่งกันรุนแรงเหมือนในแถบโซนบ้านเรา
ซึ่งหากพวกเขาได้เจอนวัตกรรมการช็อปปิ้งสุดล้ำของ Shopee ที่ก็คาดว่าจะนำไปใช้ในยุโรปเหมือนกัน เพื่อสร้างความแตกต่างในตลาด บัลลังก์ของ Amazon ที่ยึดครองตลาดมาเนิ่นนานอาจถึงคราสั่นสะเทือนได้เหมือนกันนั่นเองครับผม
References :
https://www.forbes.com/sites/ardianwibisono/2021/10/05/bezos-bets-on-indonesias-mom-and-pop-shops-with-investment-in-ula
https://www.ceotodaymagazine.com/2021/10/jeff-bezos-makes-first-investment-in-southeast-asias-e-commerce/
https://www.straitstimes.com/business/companies-markets/shopee-to-debut-in-europe-with-poland-launch-sources
https://technews.helplr.xyz/bezos-invests-in-indonesian-e-commerce-company-ula/#more-444